Kiedy i jak sadzić tuje? Porady ogrodowe

Tuje, czyli inaczej żywotniki, są niezwykle wytrzymałymi i łatwymi w uprawie zimozielonymi roślinami iglastymi. Najczęściej wykorzystywane są do tworzenia zwartych żywopłotów osłaniających przed ciekawskim wzrokiem oraz wiatrem. Ich popularność nie maleje od lat m.in. ze względu na małe wymagania, łatwość pielęgnacji oraz mrozoodporność, która jest niezwykle istotna w polskich warunkach klimatycznych. Jak i kiedy sadzić tuje? Jak dbać o żywotniki po wsadzeniu do gruntu? Przedstawiamy praktyczny poradnik.

Żywotniki dzięki zwartej budowie, różnorodnym formom oraz interesującemu ubarwieniu są cenionymi roślinami ozdobnymi. W Polsce najbardziej popularne są tuje odmiany, np. brabant, szmaragd, columna, yellow ribbon, malonyana czy spiralis. Wysoko rosnące krzewy doskonale sprawdzają się nie tylko jako żywopłoty, ale także – posadzone jeden obok drugiego – jako szpalery i osłony przed wiatrem. Odmiany niskie można sadzić w donicach, tworząc dekorację balkonów, tarasów czy schodów zewnętrznych. Karłowate tuje o rozłożystych, płożących gałęziach mogą być natomiast z powodzeniem wykorzystywane jako element skalniaków czy samotnie rosnące rośliny soltierowe.

Kiedy sadzić tuje?

Kiedy najlepiej sadzić tuje w ogrodzie? Jeżeli kupimy krzewy, których bryła korzeniowa znajduje się w donicy z ziemią, sadzenie dozwolone jest przez cały okres wzrostu, tj. od wiosny do jesieni. Inaczej postępuje się z żywotnikami, które wykopane zostały ze szkółki i mają nieosłoniętą lub zawiniętą w jutę bryłę korzeniową.

Kiedy sadzić tuje przygotowane w ten sposób? Najlepiej sadzić je do gruntu, zanim na gałęziach pojawią się nowe pąki, tj. wczesną wiosną (od połowy kwietnia do połowy maja) lub gdy zakończy się okres intensywnego wzrostu, czyli jesienią (od września do października). W obu przypadkach należy przestrzegać granicznego terminu wyznaczonego na koniec października, aby roślina, która nie przechodzi w stan całkowitej wegetacji zimą, miała możliwość przed nastaniem mrozów wytworzyć w ziemi nowe korzenie.

Gdzie sadzić tuje?

Tuje są roślinami odpornymi na zmienne warunki atmosferyczne i stosunkowo łatwymi w uprawie. Dzięki tym cechom będą rosły w niemal każdych warunkach oraz na większości typów podłoża. Jeżeli zależy nam, aby krzew szybko przyrastał, zgęstniał i był ładnie wybarwiony, najlepiej jednak wsadzać go do gruntu w miejscach słonecznych lub lekko zacienionych. Odmiany o żółtych łuskach posadzone w cieniu nie uzyskają bowiem swojej ciekawej barwy.

Gleba pod tuje powinna być żyzna, próchnicza, lekko wilgotna i przepuszczalna, ponieważ w suchej i jałowej ziemi rośliny szybko zmarnieją lub się nie przyjmą. Zapewnienie optymalnych warunków jest istotne zwłaszcza w przypadku tuj przeznaczonych na pojedyncze rośliny dekoracyjne (tzw. soltierowe) lub do ogrodów skalnych.

Jak sadzić tuje?

Sadzenie tuj jest czynnością stosunkowo łatwą. Chcąc jednak cieszyć się pięknym zielonym płotem bądź efektownie wyglądającymi krzewami, pamiętać jednak trzeba o kilku ważnych zasadach.

Trawnik, w miejscu którego posadzone będą krzewy, należy oczyścić z chwastów oraz darni na szerokość dwukrotnie większą niż średnica bryły korzeniowej naszych tuj. Następnie w wybranej przez nas odległości można wykopać dziury o głębokości ok. dwóch szpadli i szerokości dwa razy większej niż średnica bryły korzeniowej. Otwór powinno się wypełnić do połowy żyzną ziemią (np. humusem z własnego ogrodu zmieszanym z kompostem lub specjalnym podłożem do iglaków, tzw. ziemią do tui). Do tak przygotowanego podłoża można sadzić tuje. Aby łatwiej było je wyciągnąć z donicy i roślina się nawodniła, wcześniej warto je podlać. W przypadku krzewów z bryłą korzeniową z ziemią owiniętą jutą tkaninę można delikatnie ściągnąć lub rozłożyć w dołku.

Następnym krokiem jest ustawienie rośliny tak, aby na pewno stała ona pionowo, a bryła korzeniowa znajdowała się na takiej samej głębokości, na jakiej były one umieszczone w ziemi. Na tym etapie można przystąpić do zasypywania korzeni i udeptywania ziemi tak, aby uformować dookoła pnia krzewu zagłębienie, w które powinno się wlać wodę. Po jej wsiąknięciu na wierzch można wysypać odrobinę ziemi, kory, torfu, pamiętając jednak o tym, by przy pniu nadal było zagłębienie, które ułatwi późniejsze nawadnianie rośliny.

Innym, równie popularnym sposobem jest sadzenie tuj „na mokro”, czyli w błoto. Po ustawieniu krzewu w wykopanym dole i częściowym zasypaniu korzeni do środka wlewa się wodę i czeka aż ta wsiąknie w podłoże. Następnie dosypuje się suchą ziemię, ponownie podlewa i ubija, robiąc wgłębienie dookoła pnia rośliny.

Jak zabezpieczyć nowo posadzone tuje?

Świeżo po posadzeniu do gruntu tuje nie mają jeszcze wykształconych korzeni, którymi mogłyby pobierać wodę gruntową. Z tego względu są bardziej narażone na przesuszenie, a w efekcie – na zmarnowanie lub nieprzyjęcie się. Istotne jest więc, aby pamiętać o regularnym podlewaniu rano lub wieczorem krzewów przez kilka pierwszych tygodni. Jest to szczególnie ważne, jeżeli nowe rośliny od razu narażone są na susze lub upały. Wtedy oprócz podlewania warto tuje zraszać (przed południem lub pod wieczór), a nawet okryć ich gałęzie włókniną ogrodnicza, chroniąc je przed spaleniem pod wpływem działania promieni słonecznych. Jeżeli sadzimy wysokie krzewy, w okresie silnych wiatrów można je podeprzeć palami bambusowymi lub drewnianymi.

Jak przesadzać tuje?

Żywotniki nie lubią zmiany miejsca, jednak czasami – np. podczas poważnych prac ziemnych – konieczne jest przesadzanie tui. W takim przypadku zawczasu należy przygotować nowe miejsce, tj. zerwać darń, usunąć chwasty, wykopać dół i przygotować żyzne podłoże. Dopiero wtedy można przystąpić do wykopywania rośliny z jej poprzedniego miejsca, jeśli chcemy uchronić korzenie rośliny przed nadmiernym przesuszeniem.

Podobnie jak w przypadku sadzenia tui kupionych, tak podczas przesadzania należy zadbać o to, by przenosić roślinę z korzeniami otoczonymi ściśle bryłą ziemi. Reszta czynności jest taka sama jak w przypadku sadzenia do gruntu roślin kupionych. Przesadzanie najlepiej wykonywać wczesną wiosną (przed okresem intensywnego wzrostu) lub jesienią, gdy roślina przestaje tworzyć nowe pędy.