Malowanie elewacji: jaką farbę elewacyjną wybrać i jak malować? Poradnik krok po kroku

Malowanie elewacji pozwala nie tylko na odświeżenie jej koloru, ale również odbudowanie swego rodzaju warstwy ochronnej, którą tworzy farba elewacyjna oraz inne powłoki. Realizacji tego zadania możemy podjąć się sami – zatrudnianie profesjonalnej ekipy nie zawsze jest konieczne. Podpowiadamy, jak przeprowadzić malowanie domu oraz jaka farba zewnętrzna sprawdzi się na elewację.

Odnawianie elewacji to dość skomplikowany proces. Jeśli oczekujemy dobrych i tym bardziej długotrwałych efektów, musimy poświęcić jej trochę czasu. Nakładanie farby to bowiem jedynie ostatni etap, poprzedzony szeregiem innych, nie mniej ważnych prac.

Krok 1. Ocena elewacji domu

Obowiązują tu podobne zasady, co podczas renowacji ścian wewnątrz budynku. W pierwszej kolejności należy sprawdzić, jaki jest stan podłoża. Możliwe, że wskutek długotrwałego oddziaływania wilgoci, zmiennych temperatur, promieniowania UV itd. doszło do powstania zawilgoceń, przebarwień, spękań, rys i uszkodzeń. Poza tym prawdopodobnie elewacja jest brudna i pokryta zaciekami. Pamiętajmy, że wszelkie tego typu „usterki” podłoża mogą wpłynąć na przyczepność (czyli przyleganie do powierzchni) nowej warstwy farby. Jeśli nałożymy ją na nienaprawione, a do tego nieoczyszczone podłoże, mankamenty szybko dadzą o sobie znać.

Krok 2. Mycie elewacji

Aby zapewnić sobie dobry rezultat prac, musimy pozbyć się starych, odspajających się od podłoża i łuszczących się warstw farby – inaczej nowa powłoka odpadnie ze ściany wraz z poprzednią. Rozmiękczamy je wodą i usuwamy za pomocą szpachelki lub papieru ściernego, delikatnie i tak, aby nie uszkodzić tynku.

Następnie dokładnie myjemy elewację, usuwając z niej wszelkie zabrudzenia. Dobrym pomysłem jest posłużenie się myjką ciśnieniową, dzięki której szybko i skutecznie pozbędziemy się zanieczyszczeń. Dobierając środki do mycia ścian zewnętrznych, bierzmy pod uwagę rodzaj tynku. Niektóre z nich należy myć wodą, inne dopuszczają użycie delikatnych detergentów. Podpowiedzi szukajmy u producenta tynku zastosowanego na ścianach, dokładnie przestudiujmy opakowanie produktu lub jego kartę techniczną dostępną w internecie.

Krok 3. Usuwanie pleśni i glonów z elewacji

Przed malowaniem elewacji domu należy także oczyścić powierzchnię ścian z mikroorganizmów, czyli glonów i pleśni. Pozbędziemy się ich dzięki specjalnym środkom biobójczym oraz drucianej szczotce lub szpachelce (tu również należy kierować się zasadami opisanymi w instrukcji produktu). Po zakończeniu prac nie zapomnijmy umyć elewacji czystą wodą.

Pamiętaj! Przed rozpoczęciem kolejnych prac poczekaj aż elewacja wyschnie.

Krok 4. Naprawa elewacji

Teraz pora na naprawę wspomnianych rys i spękań. Kiedy czysta ściana wyschnie, ubytki wypełnijmy specjalną masą szpachlową (dobraną do rodzaju tynku) i za pomocą szpachelki, wyrównajmy ją i pozostawmy do utwardzenia. Po wyrównaniu i wygładzeniu (pomoże nam w tym papier ścierny) możemy się zabrać za gruntowanie.

Krok 5. Gruntowanie elewacji

Gruntowanie ścian zewnętrznych jest niezwykle istotnym etapem prac: przygotowuje elewację na „przyjęcie” farby, zmniejsza jej chłonność, stabilizuje ją i sprawia, że jest mocniejsza. Gruntem (dobranym do rodzaju farby zewnętrznej) pokrywamy całą powierzchnię (jeśli w całości usunęliśmy stare powłoki) lub jej naprawiane fragmenty.

Jeśli nie jesteśmy zadowoleni z efektu, tzn. na elewacji nadal widoczne są drobne ryski, możemy zastosować również gładź gipsową zewnętrzną. To, jaki rodzaj gładzi zda egzamin, zależy m.in. od rodzaju podłoża (tynku) oraz warunków zewnętrznych (temperatura, wilgotność, nasłonecznienie), dlatego zanim kupimy dany produkt dokładnie zapoznajmy się z jego specyfikacją. Gładź nakładamy za pomocą wałka, dokładnie rozprowadzając ją po ścianie.

Pamiętaj! Gruntując świeżo położone tynki należy poczekać minimum 30 dni na ich wyschnięcie. Niekiedy ten czas może się wydłużyć nawet dwukrotnie!

Krok 6. Wybór farby elewacyjnej

Oczywiście zanim zaczniemy malowanie ścian zewnętrznych musimy wybrać farbę do elewacji. Jaka farba elewacyjna będzie najlepsza? Warto wiedzieć, że farba na elewację dobierana jest do podłoża, czyli do rodzaju tynku – tak jak gładź. Przed zakupami musimy więc sobie przypomnieć, jakim tynkiem zostały wykończone ściany zewnętrzne: cementowymi, cementowo-wapiennymi, wapiennymi (zazwyczaj w przypadku starszych domów), mineralnymi, silikatowymi, akrylowymi czy może silikonowymi. Oznacza to, że np. farba elewacyjna silikonowa sprawdzi się tylko na tynkach silikonowych – będzie dobrze przyczepna do podłoża i stworzy ochronną warstwę wysokiej jakości.

Ponadto sprecyzujmy, na oddziaływanie jakich czynników jest narażona elewacja naszego domu. Farba elewacyjna powinna zabezpieczać ściany zewnętrzne przed działaniem wody i wilgoci (także kwaśnych deszczów), zmiennych temperatur i promieniowania UV; musi ponadto wyróżniać się dobrą odpornością mechaniczną i chemiczną. Zwracajmy uwagę także na wydajność farby oraz jakość krycia.

Jak obliczyć ilość farby potrzebnej na pomalowanie ściany elewacyjnej? Obliczenia są bardzo proste. Powierzchnię elewacji domu należy przemnożyć przez ilość farby fasadowej potrzebnej do pomalowania 1 m2. Jeśli producent zaleca pokrycie ściany dwukrotnie, również weźmy to pod uwagę mnożąc wynik razy dwa. Na końcu dodajmy mały margines bezpieczeństwa wynoszący 10%.

Pamiętaj! Wartość zużycia farby zależy od rodzaju powierzchni. Gładkie powierzchnie potrzebują mniej farby od tych z wyraźną fakturą. Informacji o dwóch wartościach zużycia szukaj na opakowaniu farby elewacyjnej lub w karcie produktu.

Krok 7. Wybór sposobu malowania

Wybierzmy metodę malowania. Jednym ze sposobów na udaną renowację jest malowanie elewacji domu ręcznie, chociażby wałkiem na teleskopowym wysięgniku. Dużym powodzeniem cieszy się też malowanie natryskowe (czyli po prostu malowanie elewacji pistoletem). Miejmy na uwadze, że farby do malowania natryskowego muszą mieć odpowiednią lepkość – informacji o tym, czy dany wyrób się do tego nadaje, szukajmy w jego karcie technicznej.

Krok 8. Przygotowania do malowania elewacji

Zanim rozpoczniemy malowanie domu zabezpieczmy jego bezpośrednie otoczenie oraz przygotujmy niezbędne narzędzia (uzależnione od wybranej techniki nakładania farby) i akcesoria. Przykryjmy folią rabaty z kwiatami czy elementy małej architektury, oklejmy drzwi i okna, wybierzmy drabinę o dopasowanej wysokości lub wypożyczmy rusztowanie. Zadbajmy ponadto o ochronną odzież, obuwie oraz specjalne okulary.

Krok 9. Zadbajmy o odpowiednie warunki do malowania elewacji zewnętrznej

Pamiętajmy, że… nie każdy dzień jest dobry na tego typu prace. Sprawdźmy prognozę pogody. Jeśli zapowiadany jest deszcz lub wiatr (który mógłby przenosić drobinki piasku itp.), malowanie elewacji zaplanujmy w innym terminie. Podobnie w przypadku upału i bezpośredniego oddziaływania promieni słonecznych na ściany – farba mogłaby zbyt szybko wysychać, wskutek czego powłoka nie osiągnęłaby deklarowanych przez producenta parametrów.

Informacji o idealnych warunkach znajdziemy w karcie technicznej produktu. Najczęściej zaleca się, aby temperatura powietrza wynosiła od +5°C do +28°C, a wilgotność maksymalnie 80%.

Krok 10. Malowanie elewacji

Kolejne kroki uzależnione są od wybranej metody malowania domu. Jeśli malujemy za pomocą wałka, zacznijmy od góry i kierujmy się ku dołowi, dzieląc ściany na odcinki. Malujmy tak, aby poszczególne pasy koloru zachodziły na siebie, czyli metodą „mokro na mokro” (nie robimy odstępów pomiędzy pasami farby). Uważajmy, aby nie robić przerw, zanim nie skończymy malować całej ściany, inaczej pojawią się na niej smugi i nierówności.

Jeżeli zaś malujemy za pomocą pistoletu, w pierwszej kolejności przygotujmy narzędzia według instrukcji, napełnijmy zbiornik farbą i rozprowadzajmy ją po ścianie, trzymając pistolet w odległości około 20 cm o powierzchni.

Pamiętaj! Nakładaj tyle warstw farby, ile zaleca producent (zazwyczaj dwie) lub do uzyskania pożądanej głębi koloru. Przed naniesieniem kolejnej warstwy koniecznie odczekaj tyle czasu, ile zaleca w instrukcji producent wybranej farby. Elewację należy pokryć w całości jeszcze tego samego dnia. Niedokończone malowanie może prowadzić do powstawania nieestetycznych plam i nierówności kolorystycznych.

Agregat do malowania elewacji czy zwykły wałek? Jaki grunt, jaka farba? Czy można malować w upale? Okazuje się, że malowanie domu to temat, który rodzi wiele wątpliwości. Zanim przystąpimy do prac, dokładnie zaplanujmy proces oraz wybierzmy najlepsze produkty.