Krzewy ozdobne wieloletnie – jakie wybrać do ogrodu?
Krzewy wieloletnie, dzięki swojemu ciekawemu pokrojowi, wybarwieniu, kwiatom i owocom są jednymi z najbardziej dekoracyjnych roślin ogrodowych. Wybór roślin o różnorodnych wysokościach, a także kolorach i kształtach sprawia, że nasza prywatna zielona oaza nabiera charakteru. Które wieloletnie krzewy ozdobne są odporne na panujące w Polsce warunki atmosferyczne i najlepiej urozmaicą rodzimy przydomowy ogród?
W centrach, sklepach i szkółkach ogrodniczych dostępny jest olbrzymi wybór gatunków wieloletnich ogrodowych krzewów ozdobnych. Wybierając konkretne rośliny, warto zastanowić się, czy zależy nam, aby dekorowały one ogród ciekawymi, kolorowymi kwiatami, liśćmi czy owocami. Istotne jest również, jaką wysokość maksymalną mogą osiągnąć. Inne gatunki sprawdzą się bowiem jako rośliny tzw. soltierowe, czyli stanowiące samodzielną ozdobę przestrzeni zielonej, a zupełnie inne w kompozycjach np. na skalniakach.
Wieloletnie krzewy ozdobne kwitnące
Wśród najbardziej popularnych w polskich ogrodach krzewów ozdobnych kwitnących wieloletnich od lat są m.in. lilak pospolity (czyli bez), forsycja, róże czy migdałek trójpłatkowy.
Coraz częściej w przydomowych ogródkach pojawiają się również inne krzewy o pięknych kwiatach. Wśród nich z pewnością wymienić trzeba budleję Dawida. Ten stosunkowo wysoki (do 2-3 metrów) i długo kwitnący krzew (do października) charakteryzuje się ciekawymi kwiatami. W zależności od odmiany przybierają one barwę różową, bordową, fioletową, niebieską lub białą. Dzięki pięknemu zapachowi wabi motyle, przez co nazywany bywa motylim krzewem.
Niezwykłą ozdobą ogrodu i wabikiem dla owadów będzie również dorastający do ok. 3 metrów wysokości jaśminiowiec wonny. Ten odporny na mrozy krzew na przełomie maja i czerwca pokrywa się delikatnymi białymi, a przy tym intensywnie pachnącymi kwiatami.
Na żywopłot lub jako roślinę soltierową warto wybrać również bardzo odporną na niekorzystne warunki atmosferyczne kalinę koralową. Od końca maja przez kilka tygodni ozdabia się ona dużymi kulami delikatnych, białych kwiatów. Naszą uwagę powinny również zwrócić złotokapy o charakterystycznych zebranych w długie, zwisające kiście żółtych kwiatach. Najbardziej dekoracyjna jest średnio odporna na mróz, ale dobrze radzącą sobie w polskich ogrodach odmiana Waterera (Vossii).
Wieloletnie krzewy ozdobne niskie
Osoby, które poszukują niskich ozdobnych krzewów wieloletnich, zaciekawią m.in. łatwe w uprawie hortensje w odmianie ogrodowej czy drzewkowatej. Dorastają one do około metra wysokości (przy corocznym przycinaniu), dzięki czemu mogą z powodzeniem być wykorzystywane przy tarasach czy schodach zewnętrznych, a także w niskich kompozycjach ogrodowych pośród innych niewielkich krzewów, kwiatów czy roślin płożących. Ich kuliste, duże kwiaty wybarwiają się w zależności od zakwaszenia podłoża w kolorach niebieskim, różowym, fioletowym czy białym. Innym ciekawym niskim krzewem ozdobnym wieloletnim jest np. janowiec barwierski, który dorasta do około 50 centymetrów wysokości. W okresie kwitnienia pokrywa się niezwykle gęsto żółtymi kwiatami, przez co odnosi się wrażenie, że nie posiada liści.
Ciekawie prezentuje się również rozłożysty pigwowiec japoński o różowoczerwonych, białych lub czerwonych kwiatach i jadalnych żółtych owocach. Osiąga on wysokość około metra i jest łatwy w uprawie. Kolejną propozycją jest żylistek wysmukły, czyli gęsty i karłowaty krzew o wysokości 0,5-1 metra, który może rosnąć zarówno w gruncie, jak również w donicach. Jego ozdobą są gęste białe kwiaty, którymi pokrywa się w okresie od maja do lipca. W kategorii niewielkich krzewów ozdobnych wymienić trzeba również takie gatunki jak pięciornik krzewiasty, tawuła japońska czy irga pozioma.
Wieloletnie krzewy o ozdobnych liściach
Wśród wieloletnich ozdobnych krzewów ogrodowych ważną rolę odgrywają również niezwykle dekoracyjne odmiany o barwnych bądź ciekawych w kształcie czy fakturze liściach. W odróżnieniu od odmian kwitnących, liściaste rośliny dekoracyjne zdobią ogród przez niemal cały sezon (w przypadku roślin zimozielonych przez cały rok).
Wśród odmian krzewów o kolorowych liściach prym wiodą m.in. berberysy. W Polsce dostępnych jest niemal 30 odmian tego krzewu w różnych wysokościach oraz kolorach od żółtego, przez czerwony po różowy, a nawet fioletowy. Dzięki różnorodności wybarwienia z powodzeniem można wykorzystywać jego tworzenia ciekawych kompozycji np. na skalniakach, a także do żywopłotu.
Niewysokimi roślinami dekoracyjnymi są również klon japoński oraz klon palmowy, których fantazyjne, postrzępione i kolorowe liście dekorują ogród do późnej jesieni. Ciekawie prezentuje się również niezwykle odporna na suszę i mróz irga błyszcząca o ciemnozielonych, błyszczących liściach, które jesienią przybierają ciepłe barwy czerwieni oraz żółci. Wśród liściastych krzewów ozdobnych nie może zabraknąć także trzmieliny, czyli płożącej rośliny, która zachowuje liście przez cały rok. Jego ozdobą są grube, drobne, podłużne liście. Warto zwrócić uwagę również na hortensję dębolistną, która latem cieszy oko okazałymi kwiatami, a jesienią pięknie przebarwiającymi się na czerwono dużymi liśćmi o ciekawym, regularnym kształcie. Rośliny, które będą zielone zimą to np. cis czy jałowiec pospolity, a także bukszpan wiecznie zielony.
Wieloletnie krzewy o ozdobnych owocach
Wśród wieloletnich krzewów ozdobnych do ogrodu ważną część zajmują krzewy o ozdobnych owocach. Najbardziej powszechne w polskich parkach i ogrodach są takie gatunki jak dzika róża czy czarny bez. Z powodzeniem można tu uprawiać jednak również np. dereń jadalny. Ten duży krzew osiągający nawet powyżej pięciu metrów wysokości charakteryzuje się błyszczącymi zielonymi liśćmi, drobnymi żółtymi kwiatami w kulistych kwiatostanach oraz czerwonymi jadalnymi owocami, które pojawiają się jesienią.
Krzewem, którego owoce mogą być spożywane przez człowieka, jest również czeremcha, czyli krzew z rodziny różowatych, a także rokitnik pospolity czy berberys. Co ciekawe, owoce tych roślin znane są z właściwości leczniczych i coraz częściej wykorzystywane są przez osoby zafascynowane tzw. zdrowym żywieniem. Dekoracyjne owoce znaleźć można również na gałązkach takich roślin jak trzmielina zwyczajna, ostrokrzew kolczasty, cis pospolity czy ognik szkarłatny. Należy jednak zrezygnować z nasadzania tych roślin we własnym ogrodzie, jeśli posiadamy małe dzieci lub zwierzęta domowe. Ich osobne owoce po spożyciu są bowiem szkodliwe lub nawet trujące.