Jak ułożyć sztućce na stole? Kilka cennych porad
Sztućce na stole to zarówno element funkcjonalny, jak i dekoracyjny. Właściwie ułożone, piękne sztućce są idealnym dopełnieniem całej zastawy stołowej. Dziś powiemy nieco więcej o tym, jak ułożyć sztućce na stole oraz podpowiemy, co oznaczają różne ułożenia sztućców po jedzeniu. Gotowy na kilka podstawowych zasad savoir-vivre’u? Zaczynamy!
Sztućce na stole – o czym pamiętać przed ich ułożeniem?
Jaki jest przepis na udaną uroczystość? Dobre towarzystwo, przepyszne jedzenie ułożone na pięknej zastawie, która postawiona jest na eleganckim meblu i oczywiście praktyczne i dopełniające całości sztućce – te klasyczne lub bardziej nowoczesne. O czym pamiętać przed ułożeniem sztućców na stole?
- Płukanie. Niezależnie od tego, czy masz do czynienia z rodowymi srebrami, które pamiętasz jeszcze z dzieciństwa, czy z praktycznymi i nowoczesnymi sztućcami (z metalu lub tworzywa sztucznego), przed ułożeniem na stole wypłucz je dokładnie, a następnie przetrzyj bawełnianą ściereczką lub wyczyść, jeśli uległy zabrudzeniu.
- Spójność. Pamiętaj, aby przy okazji uroczystości o nieco bardziej oficjalnym charakterze lub większych spotkań rodzinnych wszystkie sztućce pochodziły z jednego kompletu (ewentualnie kilku różnych o podobnym wyglądzie). Liczba zestawów powinna zostać dopasowana do liczby gości, a układ sztućców na stole musi być przejrzysty i zgodny z obowiązującymi zasadami. Dekoracje na stole powinny być natomiast dyskretne i takie, które nie będą przeszkadzać w spożywaniu posiłków.
- Dobór odpowiednich sztućców. Savoir-vivre mówi o dwóch sposobach na nakrycie stołu – w wersji podstawowej i rozszerzonej. Druga z wymienionych opcji charakteryzuje się przede wszystkim zwiększoną liczbą rodzajów sztućców: na stole pojawiają się różne typy łyżek, noży i widelców. Pamiętaj jednak, by nie leżały na nim jednocześnie więcej niż trzy sztuki danego rodzaju, przypadające na jedną osobę. Wersja wzbogacona będzie odpowiednia dla uroczystych obiadów czy kolacji np. wieczerzy wigilijnej. Dobierz wtedy zestaw sztućców odpowiednio do typów serwowanych potraw. Zastanów się, czy oprócz podstawowych sztućców na stole przyda się też np. specjalny widelec do ryb lub ostryg czy nóż do steków.
Jak ułożyć sztućce na stole? Najważniejsze zasady:
Jak prawidłowo ułożyć sztućce na stole? Rozkładając sztućce, pamiętaj o kilku zasadach, dzięki którym cały proces przebiegnie sprawnie, szybko, a efekt będzie w pełni zgodny z zasadami savoir-vivre’u.
- Talerz obiadowy w centrum. Podstawowa reguła brzmi tak: w centrum zainteresowania osoby układającej zastawę powinien znaleźć się talerz obiadowy. Jego położenie będzie wyznaczać kolejne kroki. Czasem na tym naczyniu do dania głównego umieszcza się jeszcze talerz do przystawki i talerz głęboki (lub bulionówkę), zgodnie z kolejnością podawania dań.
- Sztućce potrzebne najdalej talerza. Sztućce ułożone skrajnie, najdalej od talerza, będą potrzebne najwcześniej. Znajomość tej reguły pozwoli uniknąć gafy, nawet jeśli nie znasz dokładnego przeznaczenia przedmiotów na stole. Zdarza się tak szczególnie często w przypadku sztućców o nietypowym kształcie i rzadszym zastosowaniu.
- Rozłożenie sztućców po obu stronach talerza. Niedopuszczalne jest układanie wszystkich sztućców z jednej strony talerza, na serwetce. Poprawne ułożenie sztućców na stole to rozłożenie ich po dwóch stronach talerza. Z lewej strony talerza, licząc od jego brzegu, powinny znaleźć się: widelec do dania głównego, widelec do ryb, widelec do przystawki, serwetka (umieszczona z lewej strony zastawy lub położona na talerzu). Z prawej strony talerza, licząc od jego brzegu, ułóż: nóż do dania głównego, nóż do ryb, łyżkę do zupy, nóż do przystawki. Zęby widelca powinny być zawsze ustawione do góry, ostrza noży skierowane ku talerzowi, a łyżki ułożone miseczką do dołu.
Jak układać sztućce na stole do deseru?
Na perfekcyjnie nakrytym stole nie może zabraknąć sztućców przeznaczonych do spożycia deseru. Jak rozłożyć takie sztućce na stole? Ich miejsce jest nad talerzem obiadowym – widelczyk do ciasta pod łyżeczką (np. do lodów) o podobnej wielkości. Jeśli chcesz zadbać o prawidłowe ułożenie takich sztućców, trzonek widelczyka skieruj w lewo, a łyżeczki w prawo. Po zjedzeniu dania głównego na stole powinny znaleźć się talerzyki deserowe.
Ułożenie sztućców po jedzeniu – co oznacza?
Odpowiednie ułożenie sztućców po jedzeniu może służyć do komunikacji między gospodarzem i gośćmi. To, w jaki sposób ułożone są sztućce gości na stole, stoliku czy ławie pozwala odczytać gospodarzowi np. to, czy gość skończył posiłek. Co jeszcze można odczytać z ułożenia sztućców na talerzu?
- Widelec skrzyżowany z nożem mówi: „nie zabieraj proszę mojego talerza, być może wezmę jeszcze dokładkę”.
- Sztućce ustawione prostopadle świadczą o chwilowej przerwie w jedzeniu.
- Sztućce ułożone równolegle („na godzinę piątą”) oraz trzonkami w prawą stronę mówią: „to koniec posiłku” – czas wygodnie rozsiąść się w fotelu.
Ułożenie sztućców na stole – co jeszcze warto wiedzieć?
Wiesz już, że ułożenie sztućców na stole po jednej stronie talerza to faux pas. A co jeszcze o ułożeniu sztućców mówi savoir-vivre?
- Odległość między sztućcami. Pomiędzy rozłożonymi sztućcami powinien być zachowany stały, równy odstęp – najczęściej jest to 1 cm między krawędzią talerza, krawędzią stołu oraz innymi sztućcami.
- Łyżeczka do kawy lub herbaty zawsze powinna znajdować się na spodku, niezależnie od tego, czy w filiżance jest napój, czy stoi ona pusta.
- Sztućce raz podniesione ze stołu nie powinny już być na nim kładzione – w przypadku przerwania posiłku należy odpowiednio ułożyć je na talerzu.
- Ułożenie sztućców na serwetce. Widelce zawsze kładziemy zębami do góry, natomiast łyżki miseczką do dołu. Noże powinny natomiast być skierowane ostrzem w stronę talerza. Jeśli szukasz pomysłów na to, jak wyeksponować sztućce, sprawdź nasz artykuł Jak złożyć serwetkę na sztućce? Składanie serwetek na sztućce krok po kroku.
Prawidłowo ułożone sztućce na stole nie tylko wyglądają estetycznie, ale również sprawiają, że goście przy stole czują się bardziej komfortowo. Od dziś, gdy tylko zaczniesz zastanawiać się, jak powinny leżeć sztućce na stole, zajrzyj do naszego artykułu, a wszystko stanie się jasne. Pamiętaj również o odpowiednim ułożeniu sztućców po skończonym posiłku, gdy będziesz na przyjęciu poza domem lub w restauracji.