Samodzielna budowa altany ogrodowej – co warto wiedzieć?

Altana to dosyć popularny element ogrodu. Jej zalety praktyczne docenią zarówno miłośnicy wypoczynku, którzy chcą skryć się w cieniu przed sierpniowym słońcem, jak i amatorzy grillowania pod chmurką, którym nie będą straszne ani delikatna mżawka, ani rzęsisty deszcz. To prywatny letni salon z możliwością bezpośredniego obcowania z przyrodą, miejsce spotkań towarzyskich i dekoracja działki. Czy warto ją wybudować? Oczywiście! O czym należy pamiętać, zanim przystąpimy do pracy? Jak się okazuje, istnieje kilka kluczowych kwestii do przeanalizowania – oto niektóre z nich.

Czy na budowę altany trzeba mieć pozwolenie?

Po czasie planowania i urządzania czterech kątów przychodzi kolej na adaptację zielonej strefy, więc w przydomowym ogrodzie pojawiają się stylowe pergole, mostki, piaskownice oraz... altany. Te wbrew pozorom lekkie, zazwyczaj ażurowe oraz proste i instalowane bez wzmożonego wysiłku rozwiązania podlegają jednak ustawie o prawie budowlanym, które określa jaka inwestycja wymagać będzie zezwolenia. Zgodnie z zapisami wszystko zależy od wielkości konstrukcji, powierzchni działki, a także ilości podobnych obiektów na tym samym terenie. Pozwolenia nie wymagają koncepcje, których zabudowa nie jest większa niż 35 m2, suma wszystkich wolnostojących budynków gospodarczych nie przekracza dwóch na każde 500 m2 działki, a obiekty posiadają wysokość do 5 metrów przy stromym dachu dwuspadowym, lub 4 metrów przy dachach innego typu.

Z czego budować altanę?

Altanę można zbudować z materiałów, takich jak metal, cegła czy drewno. Rozwiązania wykonane ze stali lub żeliwa tworzą z reguły kute lub gięte elementy, które zapewniają całości elegancki, nowoczesny charakter. Są one trwałe, pod warunkiem, że ich powierzchnię pokryjemy specjalnymi preparatami zabezpieczającymi przed korozją. Murowane konstrukcje zazwyczaj powstają z cegły lub kamienia. Są masywne i odporne na warunki atmosferyczne, jednak wymagają sporego zaangażowania podczas pracy i dużego nakładu środków finansowych, dlatego najczęściej wybieranym rozwiązaniem jest drewno. Naturalny budulec harmonijne komponuje się z otaczającą zielenią, jest łatwy w obróbce, stosunkowo niedrogi i pozwala na samodzielny montaż bez pomocy wyspecjalizowanych fachowców. Jeśli chodzi o dach, pula możliwości również jest bogata – zaliczają się do nich m.in. gonty drewniane i bitumiczne, dachówki, blachodachówki, a nawet strzecha ze słomy.

Jakie drewno wybrać?

Do najbardziej popularnych gatunków wykorzystywanych podczas budowy altany ogrodowej zaliczane jest drewno sosnowe oraz świerkowe. Materiał nie sprawia większych problemów w trakcie obróbki, jest wytrzymały na urazy mechaniczne i czynniki biologiczne, tani oraz łatwo dostępny. Jeśli powierzchnia takiej altany zostanie zaimpregnowana odpowiednimi preparatami ochronnymi, konstrukcja w nienaruszonym stanie przetrwa w ogrodzie kilka długich lat. Inwestorzy często sięgają też po dębowe deski, modrzew, jesion oraz egzotyczne alternatywy, takie jak teak bądź cedr, które charakteryzują się znacznie wyższą odpornością, jednak są też dużo droższe. Warto pamiętać, że drewno przeznaczone do budowy – niezależnie od wybranego gatunku – powinno być zdrowe i solidnie wysuszone (w przeciwnym razie belki mogą się wyginać oraz tracić swoje właściwości fizyczne).

Jak zabezpieczyć drewno przed gniciem i wilgocią?

Bezpośredni kontakt z wilgocią oraz wodą może prowadzić do tego, że drewniana konstrukcja ulegać będzie biokorozji oraz gniciu. Materiał stale poddawany niekorzystnym czynnikom atmosferycznym takim jak deszcz, silne nasłonecznienie czy niskie temperatury będzie szarzał oraz pękał, a jego powierzchnia przeistoczy się w idealne miejsce do rozwoju pleśni oraz grzybów. Żeby więc wzmocnić i zabezpieczyć strukturę drewna, należy zaimpregnować go preparatami ochronnymi dopasowanymi do wybranego gatunku. W przypadku świerka czy sosny najlepsze będą impregnaty powłokotwórcze, renowacyjne lub lakierobejce. Dla dębu, jesionu czy wariantów egzotycznych skuteczne okazują się m.in. oleje. Aplikację zawsze zaczynamy od oczyszczenia powierzchni z brudu, kurzu i plam z żywicy, a w przypadku kolejnej renowacji – od usunięcia starych powłok.

Dlaczego nie osadzać drewnianej altany w ziemi?

Fundamentem altany, która przetrwa próbę czasu, jest solidna podstawa. Belki umieszczone w ziemi będą miały bezpośredni kontakt z glebą, a więc narażone są na gnicie, korozję biologiczną oraz pleśń. Najlepiej albo posadzić je na betonie, przytwierdzając za pomocą stalowych kotew lub metalowych wsporników, albo umieścić je w specjalnych, stożkowych podporach ze stali nierdzewnej. Jeśli jednak nie mamy wyjścia, a bazą obiektu ustawionego w ogrodzie ma być utwardzona gleba, najlepiej pokryć powierzchnię słupów wysokiej jakości impregntem gruntującym, a następnie impregnatem powłokotwórczym. Środki te wnikają głęboko w drewno, maksymalnie zabezpieczając je przed destrukcyjnym działaniem czynników biologicznych.

Samodzielna budowa altany nie jest trudnym zadaniem, pod warunkiem, że wiemy jaki materiał wybrać i jak z nim postępować! Dzięki temu konstrukcja nie tylko zachwyci koneserów naturalnego klimatu i czasu spędzonego na łonie natury, ale również pozwoli znacznie dłużej cieszyć się uzyskanym efektem. Drewniana budowla, zabezpieczona przed gniciem i wilgocią oraz odpowiednio osadzona w ziemi to przepis na udany wypoczynek oraz brak kłopotów związanych z obecnością szkodników i działaniem niekorzystnych czynników atmosferycznych.