Drzewka ozdobne do ogrodu – przegląd modnych gatunków
Piękny ogród to nie tylko zadbane rabaty, różnokolorowe kwiaty i smakowite warzywa – to także drzewka ozdobne. W większych ogrodach można sadzić je w kępach, obsadzać nimi alejki lub ogrodzenia, a w mniejszych wprowadzić jako solitery, czyli pojedyncze, efektowne rośliny. W ofercie sklepów ogrodniczych spotkamy bardzo wiele drzew dekoracyjnych – zarówno iglastych, jak i liściastych, zachwycających kwiatami, oryginalnymi liśćmi, ciekawymi sylwetkami czy barwnymi owocami. Zapraszamy na przegląd najpopularniejszych gatunków i odmian, który podpowie jakie drzewka ozdobne do ogrodu najlepiej wybrać.
Drzewka ozdobne iglaste
Iglaki jako rośliny zimozielone i mrozoodporne są bardzo lubiane przez osoby posiadające ogrody. Nie są wymagające w uprawie – wystarczy zapewnić im odpowiednią glebę i stanowisko dopasowane do potrzeb danego gatunku. Pamiętajmy, że iglaki ciemnozielone wymagają stanowisk cienistych, zaś gatunki jasnozielone i złocistożółte najlepiej czują się w pełnym słońcu, dzięki któremu bujnie rosną i zachowują ładny kolor. Z kolei iglaki niebieskie dobrze znoszą chłody, a najbardziej intensywną barwę uzyskują w czasie dużych mrozów.
Wśród sosen do ogrodów najbardziej polecana jest sosna czarna (Pinus nigra), posiadająca smukły pień zwieńczony stożkowatą koroną i ciemnozielone, bardzo długie igły. Mimo, że jej wzrost jest intensywny nie należy obawiać się, że zdominuje ogród – jest podatna na formowanie, dzięki czemu jej wielkość i kształt można dopasować do własnych oczekiwań. Nieco podobna jest sosna bośniacka (Pinus heldreichii) o koronie szerokiej i gęstej. W mniejszych ogrodach najlepiej sprawdzą się jej karłowate odmiany np. “Schmidtii”, która ma postać kulistego drzewka, intensywnie zielony kolor, a jej wzrost jest bardzo powolny. Na rynku ogrodniczym znajdziemy również sosnę himalajską (Pinus Wallichiana) czy sosnę Thunberga (Pinus thunbergii).
Warto również zwrócić uwagę na różnorodne odmiany świerka pospolitego (Picea abies). Karłowata “Acrocona” wyróżnia się pięknymi czerwonoróżowymi szyszkami, “Frohburg” oryginalnymi zwisającymi gałązkami, a “Barryi” rozrasta się w szeroką choinkę. Z kolei wśród świerków serbskich (Picea omorika) jedną z najbardziej interesujących odmian jest “Peve Tjin” cechująca się efektownymi igłami, w których kolor złoty miesza się ze srebrnym i zielonym. Do ogrodów często polecany jest także świerk biały, kaukaski oraz serbski.
Popularnością cieszy się również jodła kalifornijska (Abies concolor) o srebrzysto-zielonych igłach po roztarciu pachnących cytryną. Miłośnikom oryginalności do gustu przypadnie jodła koreańska (Abies koreana) i jej liczne, efektowne odmiany np. miniaturowa “Kohouts Icebreaker”, “Silberlocke” o poskręcanych gałązkach czy niebieskawa “Festival”. Ciekawym iglastym drzewkiem ozdobnym jest także modrzew japoński (L. kaempferi) rosnący bardzo wolno i osiągający maksymalnie 3 metry wysokości. Szczególnie dekoracyjna jest jego odmiana o nazwie “Repens”, posiadająca długie, zwieszające się do ziemi gałęzie.
Drzewka ozdobne liściaste
Jeśli poszukujemy drzewek ozdobnych o interesujących liściach, buk czerwonolistny (Fagus sylvatica f. purpurea) będzie strzałem w dziesiątkę. Jest to bardzo efektowna odmiana buka pospolitego o wspaniałych purpurowych liściach i powolnym wzroście, podatna na cięcie i formowanie. Czerwonym zabarwieniem może pochwalić się również pochodzący z Dalekiego Wschodu klon palmowy (Acer palmatum), cechujący się zwiewnymi, koralowymi, mocno powcinanymi liśćmi. Również i on rośnie powoli, osiąga niewielkie rozmiary, a w swojej ojczyźnie często umieszczany jest w pobliżu oczek wodnych. Ciekawym drzewkiem ozdobnym do ogrodu jest również miłorząb dwuklapowy (Ginkgo biloba, miłorząb japoński) ze względu na nagozalążkowość przynależący do iglaków, mimo że zamiast igieł wytwarza charakterystyczne jasnozielone, wachlarzowate liście. Doskonale adaptuje się do polskich warunków i nie jest wymagający w uprawie, choć ze względu na swoje rozmiary poleca się go głównie do rozległych ogrodów.
Doskonałą dekoracją drzew mogą być ich owoce, czego najlepszym przykładem jest jarzębina, czyli jarząb pospolity (Sorbus acuparia), jedno z najczęściej spotykanych w Polsce drzewek ozdobnych. Nic zresztą dziwnego, bo roślina ta robi wrażenie niemal przez cały rok – na przełomie maja i czerwca rozkwita drobnymi, białymi kwiatami, zaś późnym latem i jesienią jej gałązki obsypane są czerwonopomarańczowymi owocami. Za jedną z najbardziej efektownych odmian uważana jest “Pendula”, cechująca się nieregularną koroną i smukłymi, zwisającymi gałęziami. Obok popularnej jarzębiny na rynku ogrodniczym dostępny jest również jarząb mączny (Sorbus aria) o srebrzystozielonych liściach, a także niebieskawy jarząb amerykański (Sorbus decora) ze względu na swoje niewielkie rozmiary szczególnie polecany do małych ogrodów. W ostatnich latach niezwykłą popularność zyskał sumak octowiec (Rhus typhina) – niskopienne drzewo o szerokiej, parasolowatej koronie, rozkwitające drobnymi, żółtawymi kwiatkami zebranymi na końcu gałęzi w duże grupy. Po przekwitnięciu sumaka zawiązują się na nim liczne owoce, tworząc okazałe amarantowe kolby pozostające na drzewie aż do następnego sezonu.
Liściaste drzewka ozdobne mogą przykuwać uwagę również swoją sylwetką. Taki jest właśnie wiąz górski (Ulmus grabla), którego poskręcane, zwisające gałęzie tworzą piękne, gęste kopuły. Wyjątkowo atrakcyjnymi wizualnie roślinami są także wierzby np. biała płacząca albo mandżurska.
Drzewka ozdobne na pniu
Szczepienie drzewek polega na wywołaniu zrośnięcia ze sobą dwóch roślin lub ich części. Dzięki temu uzyskuje się nowe formy – na przykład z krzewu można wyhodować jednopienne, niskie drzewko. Oprócz różnorodnych kształtów zaletą miniaturowych drzew ozdobnych jest łatwa kontrola ich wielkości, bowiem roślina wyrośnie jedynie kilkadziesiąt centymetrów ponad miejscem szczepienia. Niskie drzewa ozdobne są szczególnie dedykowane do niewielkich ogródków, w których nie ma miejsca na wysokie rośliny i bujnie rozrastające się konary.
Brzoza brodawkowata (Betula pendula, brzoza biała) to jedno z drzew, które dzięki szczepieniu uzyskuje kształt ciekawszy od naturalnego. Powszechnie spotykana w Polsce brzezina cechuje się długimi, zwisającymi gałęziami i charakterystyczną łuszczącą się czarno-białą korą. Wśród brzóz szczepionych na pniu najczęściej spotykana jest odmiana “Youngii” tworząca gęstą parasolowatą koronę oraz czerwonolistna “Purpurea” o ażurowym układzie gałęzi. Na szczepienia podatny jest również klon kulisty (Acer platanoides globosum) o bardzo dekoracyjnej okrągłej koronie, która samoistnie utrzymuje zwarty, równomierny kształt. Wśród klonów szczepionych na pniu popularnością cieszy się także klon czerwony, zielonkaworóżowy flamingo oraz klon palmowy. Z wielkim powodzeniem można szczepić również wierzby – najbardziej dekoracyjne odmiany to kulista wierzba całolistna “Hakuro Nishiki”, płacząca “Iwa”, wierzba purpurowa “Pendula” o czerwonych, zwisających pędach czy wypuszczająca trójkolorowe liście wierzba szara “Tricolor”.
Jednymi z najpiękniejszych drzewek ozdobnych na pniu są te powstałe w wyniku szczepienia krzewów. Migdałowiec trójklapowy (Prunus triloba), zwany pospolicie migdałkiem, w maju i kwietniu na bezlistnych pędach wypuszcza wspaniałe różowe kwiaty. Złotokap zwyczajny (Laburnum anagyroides), jak sama nazwa wskazuje, tonie wręcz w złocistych kwiatostanach. Stosunkowo mało znana jest szczepiona na pniu hortensja bukietowa (Hydrangea paniculata), choć w jej przypadku można wybierać z bardzo wielu spektakularnych odmian, takich jak “Renhy”, “Limelight”, “Pinky Winky” czy “Vanilla Strawberry”. Z kolei szczepiona na pniu trzmielina (Euonymus) zdobi barwnymi liśćmi – japońska “Ovatus Aureus” złocistymi, “Compactus” ciemnozielonymi przebarwiającymi się jesienią na czerwono, a trzmielina Fortune’a “Emerald'n Gold” zielonożółtymi.
Drzewa ozdobne kwitnące
Spośród pełnowymiarowych drzew kwitnących szczególnie wyróżnia się wiśnia piłkowana (Prunus Serrulata, wiśnia japońska) i jej liczne odmiany – kwitnąca karminowo “Kanzan”, jasnoróżowa “Amanogawa” czy kremowa “Ukon”. Pochodzenie wiśni piłkowanej jest egzotyczne i z tego też powodu może mieć ona problem ze zniesieniem surowszych zim. Dlatego należy unikać sadzenia drzewa w północno-wschodnich rejonach Polski, a na pozostałych wybierać dla niej stanowiska osłonięte od wiatru. Równie trudna w uprawie może być magnolia (Magnolia), której młode sadzonki są wrażliwe na mrozy – jednak po przetrwaniu pierwszych trudnych lat, drzewa te mają tendencję do uodparniania się na niskie temperatury.
Wśród ozdobnych drzewek ogrodowych coraz większym uznaniem cieszy się głóg dwuszyjkowy (Crataegus laevigata), wracający do łask po latach zapomnienia. Jest on niewielkim drzewem, wydającym miododajne, intensywnie różowe kwiaty przyciągające roje pszczół i motyli. Równie wspaniale rozkwita judaszowiec kanadyjski (Cercis canadensis), którego kwiaty pojawiają się nie tylko na pędach, ale także na pniu. Jeśli lubimy bzy możemy wypróbować ich nieco bardziej egzotyczną odsłonę i zakupić sadzonkę lilaka japońskiego (Syringa reticulata) o białych, słodko pachnących kwiatostanach. Niestrudzonych tropicieli oryginalności zainteresuje tulipanowiec amerykański (Liriodendron tulipifera) zakwitający żółtymi kielichowatymi kwiatami, którym drzewo zawdzięcza swoją nazwę.