Blat drewniany w kuchni: plusy i minusy

Kuchnia to serce domu, zaś najważniejszym elementem kuchennego wyposażania jest blat. Wykonujemy przy nim tak wiele czynności, że lista czynników i substancji, na które powinien być odporny, ciągnie się bez końca. A dodatkowo musi mieć prezencję. Ba! Ma pasować do aranżacji, przykuwać uwagę. Być jej jasnym, zaakcentowanym punktem.

Odpowiedzią na te wymagania jest blat drewniany. Naturalny, wytrzymały, piękny. Owszem, ma pewne wady, ale któż z nas jest ich pozbawiony?

Jakie drewno wybrać na blat kuchenny?

Drewniany blat utożsamiany jest z prestiżem i elegancją. Dodaje wnętrzu ciepła, a jednocześnie gra na bardzo klasycznej nucie. Uroda nie jest tu jednak głównym wyznacznikiem. Dobry kuchenny blat powinien być odporny na ścierane, uszkodzenia mechaniczne (to w końcu kuchnia, miejsce, w którym mieszkają najprzeróżniejsze ostre przedmioty), wysoką temperaturę, parę wodną i wilgoć. Drewno może spełnić te wymagania. Podstawowym warunkiem jest jego jakość i związana z nią twardość. Ze względu na podatność na zarysowania do wyrobu blatu nie poleca się drzew typu sosna czy topola.

Gatunki pochodzenia krajowego nadające się do kuchni to dąb, buk, jesion. Bardzo popularne i polecane przez sprzedawców są blaty z zagranicznych gatunków drzew, jak mahoń, ipe, iroko, teak, merbau. Ze względu na strefę klimatyczną, z której pochodzą, są trwalsze, twardsze, a także lepiej znoszą wysokie temperatury i wilgoć niż nasze rodzime drzewa. Wybierajmy te gatunki, z których blaty nie będą się kurczyć ani rozsychać.

Blat lity czy klejony?

Wybierając blat drewniany, będziemy kierować się względami estetycznymi oraz wytrzymałościowymi. „Piłeczkę odbijają” tu lite drewno i blaty z drewna klejonego. Niech jednak nazwa nas nie zmyli. Można by pomyśleć, że jeśli coś jest złożone z elementów, klejone, w przyszłości okazać się może nietrwałe i skłonne do rozpadu. Nic bardziej mylnego. Trwalsze i bardziej odporne na działanie czasu i czynników zewnętrznych są właśnie blaty klejone. Nie ulegają wypaczeniom, nie pękają. Produkcja polega na łączeniu ze sobą starannie wyselekcjonowanych kawałków drewna. Podczas procesu klejenia niwelowane są naturalne naprężenia włókien, dzięki czemu w kontakcie z wodą drewno nie pęcznieje; poza tym pracuje, czyli poddaje się naturalnemu ruchowi, naprężeniom, nie ulegając przy tym uszkodzeniom.

Z drugiej strony, jeśli zależy nam na rustykalnym charakterze, wybierzmy lite drewno. Naturalne usłojenie, drobne nierówności nadadzą wnętrzu klasycznego, ciepłego charakteru. Różnice wizualne pomiędzy mechaniczne sprasowanym blatem klejonym a prostym litym kawałkiem drewna będą widoczne gołym okiem. Z tego też względu po blaty klejone sięgają raczej amatorzy nowoczesnych wystrojów.

Uniwersalne?

Choć, jak zastrzegają projektanci, blat drewniany poradzi sobie w każdej sytuacji, każdej stylizacji i w każdym towarzystwie. „Można powiedzieć, że jest uniwersalny i sprawdzi się w każdej kuchni, niezależnie od stylu, w jakim będzie ona urządzona - przyznają eksperci ze studia OES architekci. Dobrze spełni swoją rolę w tradycyjnym, klasycznym wnętrzu, któremu doda uroku i podkreśli jego estetykę. Świetnie odnajdzie się też w prosto, elegancko i minimalistycznie zaprojektowanej kuchni. Tradycyjny materiał, jakim jest drewno znakomicie bowiem komponuje się w kontraście z gładkimi i jednolitymi powierzchniami, np. ze stali, kamienia, tworzywa sztucznego czy szkła, które bardzo często pojawiają się w nowoczesnych kuchniach. Warto wtedy jednak sięgnąć po drewno o ciepłej barwie, które zdecydowanie ożywi minimalistyczną przestrzeń, złagodzi i przełamie jej surowy charakter” – podpowiadają. Sekretem aranżacji blatu drewnianego jest jego przemyślane wkomponowanie w zastany projekt – dobieramy do siebie kolory i ich temperaturę, pozwalając sobie na operowanie kontrastami.

Zalety blatów drewnianych w kuchni

Wybierając blat drewniany, warto pamiętać o jego mankamentach. Jest piękny, miły w dotyku i dzięki odpowiedniej obróbce trwały. Jednak nie najtrwalszy, nie dorównuje chociażby blatom kamiennym. Drewno ma swoje zalety, ale także wady.

Za wyborem drewna przemawiać będzie łatwość w obróbce. Tego typu blat możemy dowolnie wycinać, dopasować do projektu kuchni. Bez względu, jaki kształt mu nadamy, a także, jaki rodzaj wykończenia wybierzemy, drewno zapewni naszej kuchni naturalny charakter. Z przyjemnością się z nim obcuje, dobrze przy nim pracuje czy rozmawia. Pamiętajmy też, że blat drewniany możemy wielokrotnie odnawiać. Zniszczoną wierzchnią warstwę wystarczy usunąć przy pomocy szlifierki czy papieru ściernego, a następnie zaimpregnować ponownie. Konieczność impregnacji może być jednak argumentem przeciw. Owszem, w sklepie otrzymamy produkt gotowy już do użycia, z czasem jednak będziemy musieli powtórzyć manewr z olejowaniem bądź lakierowaniem. To dodatkowy obowiązek na naszej głowie. A tych lepiej unikać niż dokładać.

Przeczytaj więcej w artykule: Olejowanie blatu drewnianego krok po kroku

Wady blatów drewnianych w kuchni

Do mankamentów takiego blatu należy też (niezbyt zachwycająca) odporność na temperatury. Owszem, istnieją gatunki drewna, którym niewiele może zagrozić, są też jednak mniej odporne. Pamiętajmy, drewno jest materiałem palnym - stawiając bezpośrednio na blacie gorące naczynie, narażamy się na ryzyko tzw. białych kręgów czy innych przebarwień. Uważajmy też podczas krojenia. Ślady od noża to norma, mało przyjemna norma. Takie odpryski z czasem będą ciemniały, a nawet gniły, jeśli w głąb blatu przedostanie się wilgoć. Rozwiązaniem jest tu okresowa konserwacja, ścieranie i olejowanie lub lakierowanie, pomóc mogą również specjalne impregnaty i preparaty.

Blat drewniany to klasa sama w sobie. Nie dość, że pięknie się prezentuje, to i z łatwością dopasujemy jego kształt do warunków naszej kuchennej zabudowy. Musimy jednak pamiętać, że jakość drewna ma kluczowe znaczenie, a pielęgnacja blatu nie kończy się w chwili jego montażu.