Wieloletnie kwiaty ogrodowe – odmiany łatwe w uprawie
Nie ma piękniejszego miejsca do odpoczynku niż mieniący się kolorami kwiatów przydomowy ogród. Wbrew pozorom pielęgnacja kwitnących roślin ogrodowych wcale nie musi być trudna i poradzą z nią sobie również amatorzy. Przedstawiamy gatunki wieloletnich bylin kwitnących, które nie tylko zachwycają swoimi kwiatostanami, ale także są łatwe w uprawie i doskonale sprawdzają się w polskich warunkach klimatycznych.
Szlachetny liliowiec
Wśród łatwych w uprawie roślin ogrodowych charakteryzujących się pięknymi kwiatostanami czołowe miejsce zajmują liliowce ogrodowe (łac. Hemerocallis). Znane już starożytnym Chińczykom oraz Grekom byliny, ze względu na krótki, jednodniowy czas rozkwitu kwiatu, nazywane są również dziennicami. Liliowce są wieloletnimi kwiatami ogrodowymi, które doskonale sprawdzą się w ogrodzie amatorów nie mających jeszcze wyczucia w kwestii uprawy roślin. Odznaczają się małymi wymaganiami oraz niebywałą wytrzymałością zarówno na mrozy, jak również suszę i niekorzystne warunki glebowe. Na jednym miejscu mogą rosną nawet powyżej 20 lat bez konieczności przesadzania czy odmładzania.
Dostępne są odmiany wysokie, średnie i niskie o silnie pachnących, dwu- i trójbarwnych kwiatach w kształcie kielicha. Najbardziej popularne są kwiatostany w różnych odcieniach żółtego, różowego, pomarańczowego i czerwonego, ale mnogość barw może przyprawić o zawrót głowy. Roślina ta najlepiej rośnie na stanowiskach słonecznych lub półcienistych, gdzie szybko się rozrasta i kwitnie nawet do ośmiu tygodni. Można ją sadzić na rabatach kwiatowych, skarpach lub w sąsiedztwie oczek wodnych. Liliowce właściwie nie wymagają pielęgnacji - wystarczy tylko dwa razy w roku (wczesną wiosną i jesienią) zasilić je nawozem, by cały sezon cieszyć się ich dobrą kondycją. Zimą nie wymaga okrywania, gdyż jest odporna na niskie temperatury powietrza i podłoża.
Niepozorna bergenia
Kwitnącą rośliną wieloletnią, którą z pewnością warto mieć w ogrodzie, jest także pochodząca z Azji bergenia (łac. Bergenia). Jej ozdobą są nie tylko kwitnące na przełomie kwietnia i maja niewielkie, różowe, białe, fioletowe lub ciemnoróżowe kwiaty, ale także zimozielone skórzaste liście oraz grube, czerwonawe pędy kwiatowe. W polskich ogrodach najczęściej uprawiane są odporne na zmienne warunki atmosferyczne i błędy pielęgnacyjne odmiany sercowata (łac. Bergenia cordifolia), grubolistna (łac. Bergenia crassifolia (L.) Fritsch) i mieszańcowa (łac. Bergenia ×hybrida).
Ta niewysoka (30-50 cm) kwitnąca bylina wieloletnia, doskonale sprawdzi się na skalniakach oraz na rabatach kwiatowych, należy jednak pamiętać, aby w czasie letnich upałów nie dopuścić do przesuszenia gleby. Może być również sadzona na podmokłym terenie, np. przy oczkach wodnych lub stawach. Najlepsze jest dla niej stanowisko nasłonecznione, ale poradzi sobie również w półcieniu, a nawet w cieniu, np. pod drzewami liściastymi. Zbyt mała ilość promieni słonecznych może jednak wiązać się z brakiem kwitnienia. Bergenia, która charakteryzuje się mrozoodpornością i nie wymaga wykopywania czy przesadzania, w jednym miejscu może rosnąć nawet przez dziesięć lat. Jej pielęgnacja jest prosta – nie trzeba jej nawozić, ani przycinać, wystarczy tylko wczesną wiosną usuwać uschnięte liście.
Miododajna lawenda
Lawenda (łac. Lavandula), jest zimozieloną kwitnącą rośliną krzewiastą o otoczonych kępą wąskich listków delikatnych pędach zakończonych kwiatostanami w kształcie kłosów. Chociaż znana jest głównie z południa Europy, coraz częściej gości również w polskich ogrodach. Jej drobne, fioletowe lub niebieskie kwiaty o silnym aromacie kwitną przez niemal cały sezon letni, tj. od czerwca do końca września, przyciągając owady takie jak pszczoły i motyle. Zasadzona na właściwym stanowisku i regularnie przycinana (patrz niżej) może w jednym miejscu rosnąć w dobrej kondycji nawet przez 15 lat.
Tradycyjna jeżówka
Jeżówka (łac. Echinacea) jest niezwykle popularnym wieloletnim kwiatem ogrodowym o wielu odmianach różniących się wysokością pędów oraz kolorem i wielkością kwiatostanów. Ta pochodząca z Ameryki Północnej roślina tworzy zwarte i szybko rozrastające się kępy, z których wyłaniają się sztywne pędy zwieńczone niezwykle dekoracyjnymi koszyczkowatymi kwiatostanami. Przybierają one rozmaite kolory - od białego i żółtego, przez różowy, pomarańczowy, aż do czerwonego i purpurowego. Bylina ta charakteryzuje się stosunkowo długim okresem kwitnienia, tj. od końca lipca/początku sierpnia aż do pierwszych przymrozków (o ile usuwa się przekwitnięte pąki kwiatów).
Jeżówka jest byliną niezbyt wymagającą, ale – w porównaniu np. do lawendy – stosunkowo krótkowieczną. Oznacza to, że nawet w słonecznym, optymalnym dla niej miejscu rośnie, tworząc kolorowe kwiatostany, przez około 3-4 lata. Najlepiej sprawdza się na rabatach kwiatowych lub sadzone jako rośliny tzw. soltierowe. Zalecane, chociaż niekonieczne jest jej dwukrotne zasilanie kompostem lub nawozem do roślin kwitnących w okresie wzrostu, czyli wczesną wiosną i latem. W polskich warunkach klimatycznych najlepiej sprawdzają się jeżówka purpurowa (łac. Echinacea purpurea), a także jeżówka wąskolistna (łac. E. angustifolia) i jeżówka blada (łac. Echinacea pallida).
Królewska piwonia
Kolejną rośliną ogrodową łatwą w uprawie jest znana od wieków piwonia bylinowa (łac. Peonia), którą uprawiano już w starożytnych Chinach i Japonii. Nazywana jest długowieczną, ponieważ przy prawidłowej uprawie może w jednym miejscu efektownie kwitnąć przez kolejnych kilkanaście sezonów. Wyróżnia się odmiany piwonii o kwiatach pełnych, półpełnych lub pojedynczych w kolorach kremowym, białym, różowym i bordowym. Rzadziej spotykane są piwonie z żółtymi kwiatami. W polskich warunkach przeważnie uprawiane są odmiany piwonii chińskiej (łac. Paeonia lactiflora), która zakwita w czerwcu.
Piwonie najlepiej rosną w miejscach osłoniętych od wiatru, ale słonecznych. Dobrze znoszą chwilowe przesuszenie, dlatego – jeżeli roślina ma już kilka lat – nie trzeba martwić się o ich podlewanie. Idealne podłoże powinno być przepuszczalne i próchnicze (można wymieszać ziemię z kompostem). Niezbyt dobrze radzą sobie za to na glebach gliniastych oraz w miejscach o wysokim poziomie wód gruntowych. W takiej sytuacji w dołku, do którego będzie posadzona piwonia, należy wykonać warstwę drenażową, np. ze żwiru. Kwiaty te nie wymagają szczególnej pielęgnacji. W okresie kwitnienia należy usuwać przekwitnięte pąki, a jesienią, gdy po kwiatach nie ma już śladu, a liście zasychają, należy przyciąć ją przy samej ziemi. Wiosną w tym samym miejscu wypuście świeże liście, a następnie pędy kwiatowe. Chociaż większość odmian odznacza się pełną mrozoodpornością i nie wymaga okrywania, młode rośliny w pierwszym sezonie po posadzeniu należy okryć w czasie dużych mrozów.
Bujny płomyk
Płomyki wiechowate, zwane floksami (łac. Phlox paniculata) są kolejnymi wieloletnimi kwiatami ogrodowymi o stosunkowo niewielkich wymaganiach pielęgnacyjnych. Niegdyś były bardzo popularne w ogrodach wiejskich, dziś coraz częściej pojawiają się również w bardziej formalnych przestrzeniach zielonych, np. w parkach. Te wysokie (50-120 cm) rośliny wytwarzają sztywne pędy gęsto pokryte liśćmi oraz zakończone ozdobnymi, wiechowatymi kwiatostanami rozwijającymi się od lipca do września. Najbardziej popularne kolory tego gatunku to m.in. biel, róż, fiolet, ale także czerwień i błękit.
Optymalne warunki do rozwoju tej pochodzącej z Ameryki Północnej kwitnącej rośliny wieloletniej jest stanowisko słoneczne o próchniczym i lekko wilgotnym (ale nie mokrym) podłożu. W takim miejscu floksy szybko rozrastają się, tworząc obszerne i kolorowe kępy przez niemal dekadę. Wiosną warto spulchnić ziemię wokół rośliny i posypać ją kompostem, jesienią natomiast usunąć w całości wyschnięte liście i pędy kwiatowe. Ze względu na swoje wymiary nadaje się doskonale do tworzenia rabat kwiatowych lub jako wysokie lub średnie piętro roślinności zarastającej skarpy. Ze względu na całkowitą mrozoodporność nie wymagają okrywania ani przycinania przed zimą.
Warto przeczytać: