Lakierowanie drewna – poradnik krok po kroku

Lakierowanie drewna to jedna z najczęściej stosowanych metod wykończenia powierzchni drewnianych. Pozwala uzyskać wytrzymałą powłokę dekoracyjno-ochronną, która zabezpiecza materiał przed działaniem wody, wilgoci, promieni UV oraz trwałym zabrudzeniem. Lakiery do drewna mogą być używane zarówno w pomieszczeniach, jak i na zewnątrz. Służą do malowania mebli, blatów kuchennych i łazienkowych, podłóg, desek elewacyjnych, boazerii, architektury ogrodowej, a także drobnych akcesoriów.

Lakierowanie elementów drewnianych nie jest czynnością skomplikowaną. Wystarczy przestrzegać kilku zasad: zaopatrzyć się w odpowiedni lakier i niezbędne narzędzia, przygotować podłoże i zaaplikować preparat zgodnie z zaleceniami producenta. Z naszego poradnika dowiesz się, kiedy i jak lakierować drewniane powierzchnie, żeby ustrzec się błędów i uzyskać najlepszy efekt.

Krok 1. Dobór lakieru do drewna

Lakiery do drewna nie są produktami uniwersalnymi. Preparat musi być dopasowany do rodzaju drewna, stopnia eksploatacji powierzchni oraz jej umiejscowienia. Jaki lakier do drewna wybrać, żeby uzyskać atrakcyjne i trwałe wykończenie?

Za podstawowe kryterium wyboru uznaje się miejsce zastosowania produktu. Producenci oferują bowiem lakiery do użytku wewnętrznego, które są bezpieczne dla zdrowia, szybkoschnące i łatwe w aplikacji, oraz lakiery do użytku na zewnątrz – odporne na działanie czynników atmosferycznych i biokorozję. Równie istotny jest rodzaj malowanej powierzchni. Do zaimpregnowania drewnianej półki lub tacy wystarczy zwykły lakier akrylowy (wodny). Podłoga, parkiet czy schody wymagają natomiast skutecznego zabezpieczenia przed ścieraniem i uszkodzeniami mechanicznymi. Należy więc zastosować profesjonalny produkt, przeznaczony do tego typu powierzchni.

Lakiery do drewna zapewniają różne rodzaje wykończenia. Na rynku znaleźć można preparaty, które tworzą matową, półmatową, satynową bądź błyszczącą powłokę. Trzeba przy tym pamiętać, że drewno lakierowane na wysoki połysk wygląda bardzo efektownie, ale łatwiej ulega zarysowaniom. Lakiery mogą eksponować naturalny kolor i usłojenie materiału lub nadawać mu delikatne zabarwienie. Obok preparatów bezbarwnych dostępne są bowiem produkty z dodatkiem pigmentu, które umożliwiają lakierowanie drewna na biało czy wyraźne przyciemnienie powierzchni.

Krok 2. Dobór narzędzi

Żeby lakierowanie drewna przebiegło prawidłowo, trzeba zastosować odpowiednie narzędzia. Wałek pozwala na szybkie i równomierne rozprowadzenie lakieru, dlatego warto użyć go do malowania sporych, gładkich powierzchni np. desek elewacyjnych, podłóg czy drzwi od szafy. Pędzle służą do lakierowania niewielkich elementów o skomplikowanym kształcie. Sprawdzają się świetnie podczas prac, które wymagają dużej precyzji. Doskonałe efekty, bez względu na rodzaj powierzchni, zapewnia prawidłowo użyty pistolet natryskowy. Z pomocą tego narzędzia uzyskasz idealnie gładką powłokę o równomiernej grubości. Niestety lakierowanie drewna pistoletem nie jest tak wydajne jak malowanie pędzlem czy wałkiem. Sięgając po tę metodę, trzeba liczyć się z koniecznością większego zużycia lakieru, zwłaszcza jeśli drewniana powierzchnia ma nieregularny kształt lub otwory.

Kupując pędzel lub wałek, weź pod uwagę rodzaj lakieru, który planujesz zastosować. Preparaty na bazie rozpuszczalnika należy rozprowadzać przy pomocy pędzla z naturalnego włosia (świńskiego alb końskiego) lub wałka o krótkim, gęstym runie, które jest odporne na działanie rozpuszczalników (np. z powłoką welurową). Lakiery wodne mogą być nakładane pędzlem ze sztucznym włosiem albo wałkiem do powierzchni gładkich z krótkim runem syntetycznym.

Miejsce pracy musi być odpowiednio zabezpieczone, dlatego koniecznie zaopatrz się w folię ochronną. Oprócz tego przygotuj papier ścierny o małej, średniej i dużej ziarnistości, szlifierkę (opcjonalnie), odzież ochronną i rękawice (jeśli produkt zawiera substancje szkodliwe dla zdrowia), kuwetę malarską, czyste ścierki i odkurzacz.

Krok 4. Gruntowanie powierzchni

Jeśli wymaga tego producent, przed malowaniem zagruntuj surowe drewno rozcieńczonym lakierem lub specjalnym podkładem. Dzięki temu zabiegowi lakier nawierzchniowy lepiej zwiąże się z podłożem. Warstwa podkładu zapewni również skuteczną ochronę surowca przed wilgocią, zmniejszy chłonność drewna i zapobiegnie jego ciemnieniu. Wszelkie niezbędne informacje na temat sposobu przygotowania powierzchni powinny znajdować się w karcie technicznej produktu.

Uwaga! Drewno, które zostało wcześniej zabezpieczone olejem, nie może być poddane lakierowaniu. W przypadku gatunków egzotycznych konieczne jest użycie specjalnego podkładu odcinającego, który neutralizuje działanie zawartych w drewnie substancji oleistych.

Krok 5. Nakładanie pierwszej warstwy lakieru

Zanim nałożysz pierwszą warstwę lakieru, upewnij się, że w miejscu pracy panują sprzyjające warunki: optymalna temperatura (między 15-20 °C) i wilgotność powietrza (ok. 50-65%). Jeśli wykonujesz zabieg na zewnątrz, zaplanuj lakierowanie na pogodny, bezwietrzny dzień. Na czas malowania i schnięcia koniecznie zabezpiecz drewno przed opadami. Przestrzegając powyższych zaleceń, uchronisz lakierowaną powierzchnię przed zabrudzeniem (np. pyłkami roślin) i zapewnisz jej odpowiednie warunki do wyschnięcia.

Jak lakierować drewno, żeby uzyskać gładką powłokę o równomiernej grubości? Produkty należy nanosić cienkimi warstwami, prowadząc pędzel lub wałek wzdłuż włókien. Najlepiej zacząć od trudno dostępnych miejsc, np. wgłębień czy łączeń między dwoma elementami. Po nałożeniu pierwszej warstwy lakieru należy pozostawić malowaną powierzchnię do całkowitego wyschnięcia. Czas schnięcia powłoki wynosi: ok. 4 godziny dla produktów akrylowych i ok. 10-12 godzin dla preparatów na bazie rozpuszczalnika, przeznaczonych do użytku zewnętrznego.

Krok 6. Powtórna aplikacja lakieru

Dla uzyskania trwałej powłoki lakierniczej, konieczne jest nałożenie minimum dwóch warstw lakieru. W przypadku powierzchni mocno eksploatowanych (siedzisko krzesła, ławka etc.), narażonych na ścieranie i uszkodzenia mechaniczne, można zastosować 3 lub 4 warstwy. Wcześniej należy upewnić się, że w karcie technicznej produktu nie ma ku temu żadnych przeciwwskazań.

Krok 7. Mycie narzędzi

Po zakończeniu prac (a także między nakładaniem kolejnych warstw lakieru), pamiętaj o dokładnym umyciu narzędzi. Zabrudzenia po lakierze chemicznym usuniesz przy pomocy rozpuszczalnika do wyrobów olejno-ftalowych. Narzędzia pokryte lakierem akrylowym wyczyścisz przy pomocy wody.

Drewno zabezpieczone lakierem nie wymaga regularnej konserwacji. Jest również wyjątkowo łatwe w pielęgnacji. Żeby utrzymać powierzchnię w dobrym stanie, wystarczy przemywać ją wilgotną ściereczką. Uważaj jednak na ostre przedmioty, które mogą zarysować powłokę. Uszkodzenie warstwy lakieru może znacząco osłabić jej walory ochronne i estetyczne.