Projekt gotowy czy indywidualny? Co warto wiedzieć przed podjęciem decyzji
Wybór projektu to jedna z najważniejszych decyzji podejmowanych podczas budowy domu. Możemy zdecydować się na projekt indywidualny, czyli na zamówienie, lub gotowy. Projekt indywidualny to najlepsza opcja dla osób posiadających nieustawną działkę lub mających duże wymagania projektowe. Projektowanie na zamówienie wiąże się jednak z wysokimi kosztami, wieloma poprawkami, długim czasem realizacji czy wysoką ceną usługi. Projekty gotowe są zdecydowanie tańsze oraz mniej czasochłonne. Do ich zalet możemy zaliczyć również bogatą ofertę dostępną na rynku czy możliwość obejrzenia wizualizacji. Kiedy wybrać projekt indywidualny, a kiedy zdecydować się na gotowy? Przedstawiamy listę zalet i wad obu rozwiązań.
Jakie są zalety domu gotowego?
- szeroka i różnorodna oferta domów gotowych
Oferta projektów domów gotowych jest bardzo szeroka i różnorodna. W katalogach znajdziemy domy pasywne i niskoenergetyczne, z drewna, z garażem i bez garażu, z poddaszem i bez niego, w dowolnym stylu i różnym metrażu. Nic dziwnego, że coraz częściej decydujemy się na rozwiązania "dostępne od ręki".
- możliwość obejrzenia wizualizacji i zdjęć gotowych domów wybudowanych na podstawie projektu
Do niewątpliwych atutów projektów gotowych należy opcja obejrzenia wizualizacji 3D oraz zdjęć zrealizowanych już domów, a także możliwość zapoznania się z dokładnymi wymiarami każdego z pomieszczeń.
- możliwość konsultacji na każdym etapie - od projektu, po budowę i aranżację
Przed podjęciem decyzji o kupnie projektu lub w trakcie budowy domu mamy możliwość kontaktu z poprzednimi inwestorami, dzięki temu na każdym etapie inwestycji możemy zasięgnąć opinii czy porady odnośnie do zmian projektowych czy finalnego urządzania wnętrz. Społeczności to cenne źródło informacji o zrealizowanych projektach. Projekt gotowy jest zatem znakomitą alternatywą dla osób, które nie mają sprecyzowanego pomysłu na budowę domu.
- możliwość poprawek i modyfikacji pod własne potrzeby
Oczywiście, projekt gotowy nie oznacza braku możliwości modyfikacji. Wręcz przeciwnie, aby projekt otrzymał zgodę na budowę zawsze wymaga adaptacji. Mimo że adaptacja to w głównej mierze dostosowanie projektu do technicznych aspektów działki, to wiele osób decyduje się również na drobne poprawki wizualne czy praktyczne. Zmiana układu pomieszczeń czy dodatkowe udogodnienia nie są zazwyczaj problemem dla architekta.
- wiele wariantów tego samego projektu
Projekty gotowe mają także więcej możliwości przed samym zakupem. Wiele pracowni oferuje kilka wariantów tego samego projektu. Co to oznacza w praktyce? Na przykład opcję zamówienia odbicia lustrzanego projektu lub bardziej rozbudowanej wersji czy zdecydowania się na konkretną technologię budowy np. murowaną czy szkieletową. Poza tym możemy liczyć na każdym etapie na pomoc fachowców.
- pewność dokumentacji
Projekt gotowy to także pewność dokumentacji i wysoka jakość koncepcji architektonicznej. Projekty tworzone są przez doświadczone pracownie zawierają pełną dokumentację potrzebną do uzyskania zgody na budowę domu. Oczywiście przed złożeniem dokumentacji w urzędzie wymagają wspomnianej wcześniej adaptacji.
- łatwość znalezienia ekipy wykonawczej, sprawdzone rozwiązania budowlane
Sprawdzone rozwiązania projektowe nie stanowią problemu dla firm wykonawczych. Przejrzysta dokumentacja oznacza łatwiejsze znalezienie ekipy budowlanej i mniejsze ryzyko błędów wykonawczych.
- niska cena i krótki czas realizacji projektu gotowego
Na koniec warto wspomnieć o dwóch najważniejszych atutach projektów gotowych, czyli niższej cenie czy krótszym czasie realizacji. Cena gotowego projektu razem z kosztami adaptacji jest nawet kilkukrotnie niższa od ceny projektu indywidualnego. Za gotowy projekt zapłacimy od 2-6 tys. zł, podczas gdy za indywidualny kilkanaście tysięcy złotych. A co z czasem realizacji? Od zamówienia do dostarczenia projektu gotowego mija około 5 dni roboczych. Do tego czasu należy doliczyć proces adaptacji projektu, który zazwyczaj trwa ok. 3-5 tygodni. Dla porównania na projekt indywidualny możemy czekać nawet kilka miesięcy bez gwarancji terminowości.
Projekt gotowy – z czym należy się liczyć?
- konieczność adaptacji, czyli dodatkowe koszty i czas
Chociaż projekty gotowe mają wiele zalet nie są pozbawione i wad. Do największych należy konieczność adaptacji, która wiążę się z dodatkowym czasem oraz kosztami. Decydując się na gotowy projekt domu, powinniśmy pamiętać o uwzględnieniu lokalizacji inwestycji, wielkości działki czy aspektach prawnych. Im więcej zmian, tym większy koszt adaptacji. Zmiany i poprawki dotyczące okien, drzwi czy ścianek działowych są z reguły bezpłatne. Natomiast za poważniejsze ingerencje w konstrukcje budynku musimy dodatkowo zapłacić architektowi, który wykona adaptacje w projekcie. Szacuje się, że koszty adaptacji wahają się w kwocie 1200-2600 zł.
- powtarzalność projektów gotowych
Popularność gotowych projektów może być ich wadą. Nowy dom najprawdopodobniej nie będzie jedyny, ponieważ z projektu może skorzystać każdy. Z drugiej strony oferta projektów gotowych jest na tyle szeroka, że prawdopodobieństwo wybudowania w sąsiedztwie idealnej kopii domu jest niewielka. Szczególnie jeśli wprowadzimy lekkie zmiany w wykończeniu elewacji.
- brak indywidualności projektu
Budowa domu na podstawie projektu gotowego może wiązać się z brakiem indywidualności, niedopasowaniem do potrzeb mieszkańców czy narzuceniem konkretnych rozwiązań. Z drugiej strony oferta projektów domów gotowych i ich wariantów pozwala na znalezienie najlepszej propozycji, którą można poddać kosmetycznym zmianom. Niestety nie jest to możliwe w przypadku niektórych działek objętych surowymi przepisami budowlanymi, np. objętych ochroną konserwatorską.
Projekt indywidualny – zalety projektów na zamówienie
- możliwość dopasowania projektu do specyfiki działki, m.in. wąskich, małych, z dużymi spadkami, o grząskim gruncie
Kiedy zdecydować się na projekt indywidualny? Przede wszystkim jeśli standardowe rozwiązania nie wchodzą w grę. Zaletą projektów indywidualnych jest możliwość dopasowania domu do specyfiki działki – nietypowego kształtu czy usytuowania. Posiadając nieregularne ukształtowanie terenu (np. duże spadki) nie zrealizujemy typowych projektów. Architekt projektujący dom nie tylko dopasuje bryłę do działki, maksymalnie wykorzystując przestrzeń, ale weźmie też pod uwagę warunki gruntowe, kierunki stron świata czy aspekty prawne.
- projekty indywidualne to czasem najlepsze rozwiązanie w miejscach objętych ochroną konserwatorską lub położonych na terenie parków narodowych
Może się zdarzyć, że działka jest położona na terenie parku narodowego lub objęta strefą ochrony konserwatorskiej. Wymagające kryteria gminne zawarte w warunkach zabudowy lub miejscowym planie zagospodarowania terenu narzucają bardzo sprecyzowane wytyczne dotyczące budowy domu. W takim przypadku projekt indywidualny to czasem jedyne rozwiązanie, które jest w stanie sprostać wszystkim wymaganiom.
- dopasowanie domu do sprecyzowanych wymagań klienta
Argumentem przemawiającym za indywidualnym projektem jest także chęć pełnej kontroli nad wszystkimi etapami prac projektowych lub/i mocno sprecyzowane wymagania dotyczące wyglądu domu oraz jego rozwiązań. Inwestor może na bieżąco konsultować się ze specjalistą, tworząc najlepiej dopasowaną do swoich potrzeb konstrukcję.
Projekt indywidualny – wady
- wysokie koszty i długi czas realizacji projektów indywidualnych
Wysoki koszt i długi czas realizacji projektów indywidualnych to dwa argumenty, które mogą odstraszać potencjalnych inwestorów. Prawdą jest, że projekty zamawiane bezpośrednio u architekta są kosztowne nie tylko w kwestii dokumentacji architektonicznej, ale również budowy.
- budowa domu indywidualnego wymaga zatrudnienia profesjonalnej ekipy budowlanej
W zdecydowanej większości przypadków do budowy domu musimy zatrudnić profesjonalną firmę, rzadko kiedy możemy postawić go w systemie gospodarczym. Niestandardowe rozwiązania to także wyższe koszty i ryzyko błędów.
- duże zaangażowanie architekta i inwestora w projekt na zamówienie
Warto pamiętać, że projekt na zamówienie wymaga wiele pracy nie tylko ze strony architekta. Liczne konsultacje, spotkania, poprawki wymagają pełnego zaangażowania każdej ze stron. Projekty na zamówienie wymagają licznych konsultacji między inwestorem i architektem, z tego powodu czas ich wykonania jest zazwyczaj dosyć długi. Szacuje się, że prace projektowe mogą trwać od kilku do kilkunastu tygodni. Jeśli nie zależy nam na pośpiechu, a najlepszym wykorzystaniu atutów działki, to warto zlecić wykonanie projektu architektowi.
- niepewność projektu, ryzyko dodatkowych kosztów, brak jasnego kosztorysu
Inwestując w projekt indywidualny, ponosimy ryzyko wyboru nieodpowiedniego architekta. Niewłaściwy specjalista nie tylko nie dostarczy nam wysokiej jakości projektu, ale i opóźni prace budowlane, narażając nas na dodatkowe koszta. Nie mamy również pewności efektu końcowego. Może się okazać, że projekt nie spełni naszych oczekiwań.