Farba elewacyjna – przegląd farb fasadowych
Farba elewacyjna w istotny sposób wpływa na wygląd domu, a więc także na pierwsze wrażenie, jakie robi. Co to jest farba fasadowa i czym kierować się przy jej wyborze? Jak właściwie dobrać farbę elewacyjną do różnego typu tynków? Podpowiadamy, jakie typy farb zewnętrznych do tynków są dostępne na rynku, a także czym różnią się ich poszczególne rodzaje. Jaka farba elewacyjna jest najlepsza na określoną powierzchnię domu? Podpowiadamy, co musisz wiedzieć na temat farb elewacyjnych!
Farba elewacyjna - co to jest i jakie ma właściwości?
Farba elewacyjna bywa nazywana również farbą fasadową czy farbą zewnętrzną do tynków. Jest to substancja powłokotwórcza, która tworzy na malowanej nią powierzchni elewacji warstwę dekoracyjno-ochronną odporną na działanie czynniki zewnętrznych, w tym wilgoci i promieniowania UV.
W jej składzie, poza barwnikami, znaleźć można spoiwa takie, jak żywice syntetyczne, wapno, cement, a nawet potas. Dobrej jakości farby fasadowe odznaczają się bardzo dobrym kryciem, żywymi kolorami, wytrzymałością na szorowanie oraz wieloletnią trwałością.
Zobacz także: Malowanie elewacji: jaką farbę elewacyjną wybrać i jak malować? Poradnik krok po kroku
Farba elewacyjna – najważniejsze rodzaje
Wybór farb elewacyjnych jest ogromny - w sklepach budowlanych dostępne są różnego typu farby fasadowe, np. farby elewacyjne akrylowe, farby winylowe, silikonowe farby do tynków, farby zewnętrzne akrylowo-silikonowe czy wapienne farby do fasad. Pod względem użytego do ich produkcji spoiwa, można je podzielić na organiczne farby elewacyjne oraz nieorganiczne farby do tynków:
- farby organiczne są produktem uniwersalnym. Można zastosować je zarówno na tynki mineralne (wapienno-cementowe czy betonowe), jak również na tynki tzw. organiczne. Do farb organicznych zalicza się farbę fasadową, lateksową farbę do elewacji, winylową farbę zewnętrzną, a także silikonową i silikonowo-akrylową farbę do fasad;
- farby nieorganiczne cechuje duża chłonność wilgoci. Do farb nieorganicznych należą farby elewacyjne krzemianowe (silikatowe), wapienne farby do tynków, a także cementowe farby do fasad. Nieorganiczne farby fasadowe wykorzystuje się przede wszystkim do dekoracji i odświeżania tynków starego typu: cementowo-wapiennych i wapiennych. Wybór kolorów jest jednak dość ograniczony. Wadą farb nieorganicznych jest to, że brudzą się znacznie szybciej niż organiczne farby fasadowe.
Najczęściej wybierane farby to silikonowe, silikatowe i akrylowe. Czym się charakteryzują?
Farba elewacyjna silikonowa
Silikonowe farby elewacyjne są znane również pod innymi nazwami:
- farby siloksanowe;
- farby silanowe;
- farby krzemoorganiczne.
Spoiwem farb silikonowych jest żywica silikonowa, a rozcieńczalnikiem woda (znacznie rzadziej są to rozpuszczalniki).
Do najważniejszych właściwości silikonowych farb elewacyjnych można zaliczyć:
- doskonałą przyczepność do podłoża;
- wysoką trwałość kolorów (uwaga - intensywne barwy z czasem mogą płowieć);
- odporność na promieniowanie UV i niskie temperatury;
- wysoki poziom hydrofobowości - pomalowane nimi ściany nie wchłaniają wody: osiada lub spływa po ich powierzchni;
- dobra paroprzepuszczalność - dzięki temu ściany oddychają;
- odporność na zabrudzenia;
- dość dobra odporność na tworzenie się glonów i grzybów.
Wśród potencjalnych wad farb silikonowych można wymienić niższą odporność na szorowanie i gorszą elastyczność powłoki w stosunku do elewacyjnych farb akrylowych.
Na jakie tynki można zastosować silikonowe farby fasadowe? To przede wszystkim tynki mineralne (cementowo-wapienne i betonowe, najlepiej po uprzednim zagruntowaniu), a także akrylowe - zarówno jako pierwszą warstwę, jak i kolejną. W przypadku malowania farbą silikonową starej warstwy farby elewacyjnej należy dobrze przygotować podłoże (m.in. usunąć łuszczące się fragmenty). Farby silikonowe sprawdzą się przede wszystkim na tynkach narażonych na kontakt ze spalinami, kurzem czy kwaśnymi deszczami, ponieważ brud nie wnika w ich strukturę, tylko zmywany jest razem z deszczem.
Farba elewacyjna silikatowa
Silikatowe farby elewacyjne są znane również jako farby krzemianowe lub alkaliczne. Powstają na bazie krzemianu potasu, czyli tzw. potasowego szkła wodnego. Właśnie temu składnikowi zawdzięczają bardzo mocną przyczepność, która wynika z wiązania się cząstek farby z minerałami malowanej ściany.
Do najważniejszych właściwości silikatowych farb elewacyjnych można zaliczyć:
- dużą odporność na powstawanie glonów i grzybów oraz czynników atmosferycznych
- doskonałą paroprzepuszczalność - dzięki czemu ściany dobrze oddychają
- rewelacyjną przyczepność do podłoża - wynika ona z reakcji chemicznej zachodzącej między składnikami tynku i farby;
- mniejsze wchłanianie wilgoci - niż farby silikonowe - dzięki temu wolniej się brudzą i mają większą trwałość.
Do potencjalnych wad farb elewacyjnych silikatowych można zaliczyć dość ograniczoną paletę kolorów i możliwość płowienia mocnych barw. Trzeba zachować również szczególną ostrożność przy malowaniu, by uniknąć poparzenia skóry lub oczu.
Na jakie tynki można użyć farby silikatowe? Farby z dodatkiem wodnego szkła potasowego powinno się stosować wyłącznie na podłożach mineralnych, na przykład na tynkach wapienno-cementowych czy betonowych, a także tynkach malowanych farbami wapiennymi czy cementowymi. Nie można ich natomiast nakładać na ściany z tynkiem akrylowym czy silikonowym.
To może Ci się przydać: 7 pomysłów na nowoczesną elewację domu
Farba elewacyjna akrylowa
Najczęściej stosowanym typem farb elewacyjnych jest niedroga akrylowa farba fasadowa z polimerami akrylowymi. Na rynku dostępne są przede wszystkim dyspersyjne, czyli wodne farby akrylowe do tynku, ale producenci czasami oferują również rozpuszczalnikowe akrylowe farby fasadowe. Jedną z odmian akrylowej farby fasadowej jest lateksowa farba do elewacji, która w składzie ma większą ilość żywicy akrylowej, przez co odznacza się lepszymi parametrami niż tania farba akrylowa do tynków.
Do najważniejszych cech farb elewacyjnych akrylowych można zaliczyć:
- niską nasiąkliwość wodą - dzięki czemu są odporne na brudzenie
- stosunkowo niewielką paroprzepuszczalność - w porównaniu do farb silikatowych i silikonowych ściany mogą oddychać nieco gorzej
- rewelacyjną elastyczność i trwałość
- dość bogatą paletę kolorów
- doskonałą przyczepność do podłoża.
Wśród potencjalnych wad akrylowych farb elewacyjnych można wymienić możliwość porastania glonami, zwłaszcza na zacienionych fasadach. Ten problem można jednak dość łatwo rozwiązać, wybierając farbę z dodatkiem środków biobójczych.
Na jakie tynki można zastosować akrylowe farby elewacyjne? Sprawdzą się one na większości tynków mineralnych (cementowych, cementowo-wapiennych i betonowych), nie będą jednak dobrym rozwiązaniem dla budynków z tynkami wapiennymi lub krzemianowymi (silikatowymi). Akrylowe farby fasadowe można również zastosować na ścianach pokrytych tynkiem syntetycznym lub starą warstwą dyspersyjnej farby elewacyjnej.
Farba elewacyjna – jaką wybrać w zależności od typu powierzchni?
Budowa i remont pochłaniają ogromny budżet, dlatego wszystkie elementy warto dobrze zaplanować przed realizacją, by uniknąć konieczności kosztownych poprawek.
Typ farby fasadowej powinno się dobierać, biorąc pod uwagę nie tylko kolor czy cenę. Chcąc cieszyć się schludnie wyglądającą elewacją przez lata, należy przede wszystkim dopasować typ farby fasadowej do rodzaju tynku. Inne farby fasadowe będą bowiem odpowiednie do tynku wapiennego czy wapienno-cementowego, a inne do tynku akrylowego.
Jaka farba elewacyjna jest najlepsza na tynk cementowo-wapienny?
W przypadku tynku mineralnego, czyli cementowego, cementowo-wapiennego lub wapiennego, najlepiej sprawdzą się nieorganiczne farby elewacyjne - np. silikatowa (krzemianowa) i wapienna farba elewacyjna. Nadawać będą się również organiczne farby - silikonowe, akrylowe czy akrylowo-silikonowe
Jaka farba elewacyjna sprawdzi się na tynk mineralny?
Tynk mineralny można bez problemu pokryć farbami akrylowymi, silikonowymi i silikatowymi. Tynk mineralny daje więc największą możliwość wyboru!
Jaką farbę elewacyjną wybrać na klej?
Wybierając farbę do położenia na kleju, zdecyduj się na tę, która będzie miała idealną przyczepność do podłoża. W tym przypadku najlepiej sprawdzi się farba silikonowa.
Jaka farba elewacyjna będzie najlepsza na styropian?
W przypadku gdy elewacja domu jest ocieplona styropianem, zasada wyboru farby jest taka sama jak przy kleju: musi to być farba o skutecznej przyczepności do podłoża. Na styropian dobrze sprawdzi się taka sama farba jak na klej, czyli silikonowa.
Jaką farbę elewacyjną wybrać na wełnę mineralną?
W przypadku gdy elewacja jest pokryta wełną mineralną, trzeba zastosować farbę o dużej paroprzepuszczalności. Dobrym wyborem w tym przypadku będą farby silikatowe.
Czy farbą fasadową można malować drewno?
Czasem trzeba pomalować drewniane ściany budynku. Czy farba elewacyjna nadaje się do drewna? Do malowania drewna najlepiej nadają się farby rozpuszczalnikowe i wodorozcieńczalne. Dobrze sprawdzą się farby akrylowe przeznaczone do stosowania na zewnątrz.
Farba elewacyjna – najpopularniejsze kolory
Stoisz przed wyborem koloru farby do pomalowania elewacji budynku i nie wiesz, na jaki się zdecydować? Najpopularniejsze wybory to:
- farba elewacyjna biała - biała farba fasadowa to neutralny kolor, który pasuje do wszystkiego. Pozwala również na tworzenie efektownych kontrastów;
- farba elewacyjna szara - farba fasadowa szara, grafitowa, a także antracytowa to równie uniwersalne i w miarę neutralne kolory. Dobrze komponują się z większością innych barw, zarówno jasnych, jak i ciemnych;
- farba elewacyjna czarna - czarna farba fasadowa to nieoczywisty wybór. Warto jednak go rozważyć, jeśli zależy Ci na stworzeniu atmosfery elegancji, wyrafinowania i luksusu!
- farba elewacyjna brązowa - farba fasadowa brązowa to kolor ciepły i przytulny. Sprawi, że dom będzie prezentować się estetycznie. Do brązu świetnie pasują także inne kolory ziemi, jak zielony, szary czy żółty. Razem stworzą spokojne, a jednocześnie energetyzujące zestawienia;
- farba elewacyjna zielona - zielona farba fasadowa ożywi elewację, a jednocześnie sprawi, że dom świetnie wkomponuje się w zieloną przestrzeń. Jeśli dookoła jest niewiele naturalnej zieleni, to tym lepszy wybór.
Farba elewacyjna – ile kosztują farby fasadowe?
Ile kosztuje farba elewacyjna? Cena zależy przede wszystkim od jej rodzaju.
Cena farby fasadowej w 2022 roku to średnio (za opakowanie o pojemności 10 litrów): 90-130 zł (farba akrylowa i winylowa), ok. 200-220 zł zapłacisz za farbę silikonową, o kilkadziesiąt złotych więcej kosztuje farba silikatowa.
Ile rodzajów farb elewacyjnych, tyle opinii na ich temat. Wiele zależy od właściwego wyboru farby na konkretny rodzaj tynku czy styropian, jej jakości, a także umiejętnego nałożenia. Przed wyborem farby fasadowej zorientuj się dokładnie, czego potrzebujesz, by uniknąć kosztownych poprawek.