Zielistka Sternberga – odmiany, pielęgnacja, uprawa, choroby
Wyglądem przypomina dorodną kępę intensywnie zielonej trawy i rzeczywiście w kraju swojego pochodzenia bywa sadzona pod drzewami jako roślina okrywowa. Jednak w większości miejsc na świecie zielistka Sternberga jest hodowana jako domowa roślina ozdobna i świetnie się w tej roli sprawdza. Jest mało wymagająca, dobrze adaptuje się do warunków otoczenia i rzadko pada ofiarą szkodników – wymarzona roślina dla początkujących ogrodników! Poza tym zielistka Sternberga oczyszcza powietrze, jest przyjazna domowym zwierzętom i bardzo łatwo można z niej tworzyć nowe sadzonki.
Zielistka Sternberga – odmiany
Zielistka zaliczana jest do roślin szparagowatych i pochodzi z Afryki Południowej. Jej nazwa nawiązuje do czeskiego botanika, teologa i polityka Kaspara Marii Grafa Sternberga. Maksymalnie zielistka osiąga wysokość i średnicę 45 centymetrów, idealnie więc nadaje się na roślinę pokojową. Składa się głównie z długich, wąskich, jasnozielonych liści, które mogą osiągać długość 50 centymetrów, zaś szerokość do 2,5 centymetra. U kultywarów dostępnych w sprzedaży liście najczęściej ozdobione są deseniem białych lub żółtych pasków. Łodygi zielistki są cienkie i długie, zwieszają się łukowato, a na ich końcach tworzą się kwiaty – niepozorne, białe, pięciopłatkowe, o wystających pręcikach. W ich miejscu powstają młode roślinki, zwane rozmnóżkami, które można rozsadzić do doniczek.
Najczęściej spotykane w sklepach ogrodniczych odmiany zielistki Sternberga:
- “Bonnie” – posiada żółte łodygi kwiatostanowe, a jej liście wyginają się w ozdobne łuki. Są dość szerokie, mają jasnozielony kolor, a po środku ozdobione są białawym paskiem.
- “Ocean” – odmiana o szerokich jasnozielonych liściach z kremowymi brzegami. Szczególnie wrażliwa na przelanie i zbyt cieniste stanowisko.
- “Variegatum”– najczęściej hodowana odmiana zielistki Sternberga. Jej liście są kremowe z zielonymi brzegami.
- “Vittatum” – liście tej odmiany są szarozielone z szerokim biały paskiem po środku.
- “Zebra” – posiada ciemnozielone liście ozdobione żółtymi paskami na brzegach.
Zielistka Sternberga – uprawa
Zielistka jest rośliną prostą w uprawie, niewymagającą zbyt wiele ogrodniczej wprawy. Co ciekawe, przystosowuje się do warunków świetlnych panujących na danym stanowisku, dlatego dobrze czuje się postawiona zarówno w miejscu mocno nasłonecznionym, jak i w półcienistym. Słoneczne stanowiska są jednak bardziej korzystne dla odmian dwubarwnych, bo dzięki temu paski na liściach stają się lepiej wybarwione – w cieniu liście zielistki przybiorą jednolicie zielony kolor. Oczywiście należy unikać wystawiania rośliny na długotrwałe, bezpośrednie nasłonecznienie, gdyż intensywne działanie promieni słonecznych poparzy jej listki. Najlepszy do hodowli zielistki będzie parapet zlokalizowany od wschodu, północnego wschodu lub północnego zachodu. Latem, optymalna temperatura do uprawy rośliny wynosi 18-20 stopni Celsjusza, zimą powinna utrzymywać się na poziomie kilkunastu, ale zielistka znosi wahania temperatur w granicach 12-30 stopni. Pamiętajmy, by nie stawiać rośliny koło kaloryfera, bo suche powietrze uszkodzi jej listki.
Zielistka Sternberga wymaga podłoża żyznego, przepuszczalnego, lekko wilgotnego i nieco kwaśnego. W sam raz do jej uprawy będzie zwykła ziemia kwiatowa, ale warto rozluźnić ją za pomocą żwiru, piasku lub wermikulitu, w stosunku 1 garść na 3 garści ziemi. Nie powinniśmy jednak rozluźniać ziemi perlitem, bo zawiera on fluor, na który zielistka źle reaguje. Roślina doskonale nadaje się również do uprawy hydroponicznej.
Zielistka Sternberga – podlewanie
Jak już wspomnieliśmy zielistka przepada za lekko wilgotnym podłożem. Oznacza to, że roślinę podlewamy dopiero wtedy, gdy wierzchnia warstwa ziemi w doniczce nieco przeschnie. Nawadniać należy miękką, przefiltrowaną, odstaną wodą o temperaturze pokojowej. Latem podlewamy często (co 2-3 dni), ale umiarkowanie, zaś zimą nawadniamy jedynie raz w tygodniu. Lekkie przesuszenie nie zaszkodzi zielistce, bo jej korzenie posiadają zdolność magazynowania wody – co więcej, krótkotrwała susza może stymulować roślinę do produkowania większej ilości rozłogów i szybszego kwitnienia. O wiele bardziej destrukcyjne dla zielistki będzie przelanie, przez które jej korzenie i wnętrze rozety zaczną gnić.
Zielistka Sternberga – pielęgnacja
Zielistka Sternberga jest wrażliwa na suche powietrze, dlatego konieczne jest regularne spryskiwanie jej liści. Spadek wilgotności spowoduje zasychanie ich końcówek. W okresie zimowym, gdy kaloryfery często pracują z całą mocą, warto postawić obok zielistki pojemnik z wodą lub mokrym mchem albo ustawić donicę na tacy z mokrymi kamykami, zaś na samych kaloryferach rozłożyć nasączone wodą ręczniki. Liści nie nabłyszczamy ani nie spłukujemy pod prysznicem.
Ze względu na intensywny rozrost, zielistka odczuwa duże zapotrzebowanie na składniki odżywcze. Z drugiej strony, nie możemy nawozić jej zbyt mocno, bo doprowadzi to do zasolenia gleby, którego roślina nie toleruje. Najlepszym rozwiązaniem są więc umiarkowane, regularne dawki nawozu organicznego, na przykład biohumusu. Jeśli zdecydujemy się na stosowanie nawozu mineralnego, latem powinniśmy podawać go co 2 tygodnie, zimą zaś raz na miesiąc.
Jak przesadzić zielistkę Sternberga?
Szybki rozrost rośliny powoduje, że częste przesadzanie jest koniecznością. W przypadku dorosłych okazów należy je przeprowadzać co roku na wiosnę, ale młode egzemplarze mogą wymagać przesadzania nawet 2 razy do roku – na wiosnę oraz jesienią. Sygnałem, że roślina potrzebuje przeprowadzki są korzenie wystające z otworów w dnie doniczki. Pamiętajmy, aby na dnie nowego pojemnika usypać grubą warstwę drenażu, który uchroni roślinę przed zastojami wody, mogącymi powodować gnicie korzeni.
Zielistka Sternberga – rozmnażanie
Rozmnażanie zielistki jest niezwykle łatwe, dzięki hojnie produkowanym przez roślinę rozłogom, na których rozwijają się małe rozmnóżki. Rozmnóżkę należy oderwać od łodygi – jeśli nie posiada jeszcze korzeni najpierw trzeba ukorzenić ją w wodzie – i włożyć do pojemnika napełnionego ziemią. Podłoże w doniczkach musi być tylko lekko wilgotne, gdyż młode sadzonki są bardzo podatne na gnicie korzeni. Starsze, dobrze ukorzenione egzemplarze bez przeszkód można rozmnażać poprzez podział bryły korzeniowej. W tym celu roślinę należy ostrożnie wyjąć z donicy, delikatnie oczyścić z ziemi, a następnie dłońmi podzielić bryłę na części. U każdej sadzonki należy skrócić liście i włożyć ją do skrzynki z ziemią.
Zielistka Sternberga – choroby
Nie dość, że łatwa w uprawie, to w dodatku zielistka Sternberga nie jest szczególnie podatna na choroby. Większość jej przypadłości jest konsekwencją błędów ogrodniczych. Najbardziej niebezpieczne jest dla niej przelanie, skutkujące zgnilizną korzeniową. Czasem zdarza się, że końcówki liści zaczynają zasychać – jest to efekt zbyt suchego powietrza i niewystarczającego spryskiwania rośliny.
Jeśli chodzi o szkodliwe owady, na zielistce czasem mogą rozwinąć się mszyce niszczące jej liście. Sporadycznie pojawiają się także przędziorki – sygnałem ich obecności są delikatne białe pajęczynki na spodniej stronie blaszki liściowej. Powodują one żółknięcie liście i zahamowanie ich wzrostu. Aby pozbyć się szkodników, należy zastosować oprysk odpowiednim środkiem owadobójczym.
Zielistka a zdrowie
Do licznych zalet zielistki należy korzystny wpływ, jaki może wywrzeć na samopoczucie domowników – jest bowiem w stanie znacząco wpłynąć na podniesienie jakości powietrza w domu. Pochłania dwutlenek węgla oraz formaldehydy, a także odświeża i nawilża powietrze – z tego powodu warto postawić ją w sypialni, bo wspomoże nocny wypoczynek. Podobno jest również zdolna zmniejszyć szkodliwe promieniowanie elektromagnetyczne, dlatego polecana jest do pomieszczeń, w których stoi komputer lub telewizor.
Zielistka Sternberga jest rośliną bezpieczną jeśli chodzi o zwierzęta domowe, nie posiada bowiem substancji toksycznych, które mogłyby im zaszkodzić. Często zdarza się, że końce długich liści zielistki podgryzają koty – nie musimy się jednak martwić, bo po takiej zabawie naszym ulubieńcom na pewno nic nie będzie.