Jesienne cięcie drzew i krzewów – co musisz wiedzieć, zanim sięgniesz po nożyce i sekator?

Przycinanie drzew i krzewów jesienią nie jest łatwym zadaniem – głównie z tego względu, że wymaga wyjątkowej ostrożności i wiedzy na temat tego, jakie gatunki potrzebują cięcia, a którym taki zabieg mógłby tylko zaszkodzić. Jeśli wciąż nie uporządkowałeś swojego ogrodu, przeczytaj nasz poradnik, z którego dowiesz się, dlaczego niektóre rośliny należy przyciąć przed zimą, kiedy się za to zabrać i o czym trzeba pamiętać.

Cięcie drzew i krzewów jesienią – dlaczego warto je wykonać?

Przycinanie roślin to jeden z podstawowych zabiegów, cyklicznie wykonywanych w ogrodzie. Choć zazwyczaj większość tego typu zabiegów przeprowadza się w okresie wiosennym, to niektóre gatunki drzew i krzewów warto przyciąć jeszcze przed nadejściem zimy, by pozostały zdrowe, ładnie się rozkrzewiły i obficie kwitły oraz owocowały w kolejnym roku. Cięcie wzmacnia też system korzeniowy, ponieważ roślina może skupić się na rozrastaniu, zamiast na odżywianiu części nadziemnych. Ważne jest jednak to, by podcinać we właściwy sposób i używać do tego odpowiednich narzędzi.

Jesienne cięcie – 3 rzeczy, o których musisz pamiętać

• Jeśli przeprowadzisz cięcie zbyt późno, możesz osłabić roślinę i zmniejszyć jej mrozoodporność. Pamiętaj, że pędy, które nie zdążą się zabliźnić, będą też podatne na choroby, szkodniki i mróz. Należy więc dostosować czas i obserwować pogodę, by zabiegu nie przeprowadzić za późno, ani zbyt radykalnie.

• Po cięciu każdą ranę trzeba zabezpieczyć maścią ogrodniczą ze środkiem przeciwgrzybiczym, by zapobiec infekcjom. Jesień to newralgiczny okres, a przy deszczowej pogodzie niezabezpieczone rośliny mogą zostać porażone patogenami chorobotwórczymi.

• Przycinanie należy wykonywać przy odpowiednich warunkach atmosferycznych. Podczas pracy nie powinien padać deszcz, a temperatura nadal powinna przekraczać 10 stopni Celsjusza.

Jakie drzewa i krzewy przycinać w ogrodzie jesienią?

Przycinanie drzew i krzewów w znakomitej większości przeprowadza się tuż przed końcem zimy lub w okresie wiosenno-letnim. Są jednak rośliny, których cięcie można, a nawet trzeba przeprowadzić jesienią. Jakie? To przede wszystkim:

• Drzewa oraz krzewy liściaste zakupione i posadzone w ogrodzie jesienią. Dotyczy to wyłącznie roślin, które zrzucają liście na zimę. Taki zabieg pobudzi je do krzewienia i sprawi, że wiosną będą miały atrakcyjniejszy pokrój.

• Porzeczki i agrest, czyli krzewy, które bardzo szybko (jeszcze w sierpniu) zapadają w okres spoczynku. Przycinanie nie pobudza już ich wzrostu i nie powoduje przemarznięcia, zatem można wykonywać je przez całą jesień.

• Późne maliny (np. odmiana Polka), które owocują od sierpnia do października. Krzewy przycina się po ostatnich zbiorach, co może wydarzyć się nawet w listopadzie.

• Winorośl, którą przycina się w październiku lub w listopadzie. Warto przy tym pamiętać, że starsze rośliny, które w naszym ogrodzie rosną już wiele lat, przycina się dopiero wtedy, gdy stracą wszystkie liście. Cięcie można przeprowadzić nawet w listopadzie czy w grudniu, usuwając niezdrewniałe pędy, które są podatne na przemrożenie.

• Leszczyna, czyli krzew, którego orzechy dojrzewają od połowy sierpnia do października. Wymaga przycięcia w listopadzie. Najlepsze owoce rodzą się na pędach tegorocznych, dlatego roślinę trzeba przerzedzić, usuwając też pędy chore czy osłabione. Jesienne cięcie poprawi kondycję i wygląd leszczyny.

Uwaga!

Jesienią nie przycina się drzew i krzewów zimozielonych (również iglaków), ponieważ młode odrosty nie zdążą zdrewnieć przed zimą. Unikamy też przycinania drzew owocowych (zabieg ten należy przeprowadzić już pod koniec sierpnia lub na samym początku września), roślin delikatnych i wolnorosnących, jak azalie, różaneczniki czy wawrzynek wilczełyko. Nie przeprowadzamy też cięcia formującego krzewów kwitnących wczesną wiosną, np. forsycji, migdałka czy wczesnych tawuł.

Jesienne cięcie drzew i krzewów ozdobnych – sanitarne i korygujące

Jesień, a zwłaszcza jej początek, to odpowiedni czas na formowanie drzew i krzewów ozdobnych. W przypadku drzew warto usunąć gałęzie, które utrudniają dostęp do światła słonecznego młodszym częściom rośliny, a także te, które rosną zbyt gęsto. Zwróć też uwagę na gałęzie, które ocierają się o siebie czy rosną skrzyżowane, co podczas wietrznych dni może powodować uszkadzanie kory i prowadzić do infekcji.

Należy też przyjrzeć się młodym drzewkom i sprawić, czy wierzchołki nie rosną podwójnie, rozwidlając się na kształt litery „V” – taki układ w przyszłości mógłby doprowadzić do pęknięcia pnia na pół.

W tym okresie można też zająć się żywopłotem, formując krzewy i usuwając młode pędy, które przemarzłyby na skutek niskich temperatur. Taki zabieg należy przeprowadzić w październiku, najpóźniej w listopadzie, przy sprzyjającej pogodzie. W przypadku większości żywopłotów przycina się około 10 cm, co wzmacnia gałęzie i zagęszcza roślinę. Niektóre gatunki, jak np. cis pospolity czy bukszpan, bardzo dobrze reagują nawet na silne cięcie. Zawsze trzeba jednak pamiętać, by przeprowadzić je przed nadejściem pierwszych przymrozków, by tkanki zdążyły się zabliźnić.

Jesienią przycinamy też powojniki, które kwitły w sierpniu lub wrześniu, a także ostrokrzew. To również czas na lekkie przycinanie róż parkowych i pnących, co sprawi, że w kolejnym sezonie będą obficie kwitły. Będzie to głównie cięcie sanitarne, a więc usunięcie martwych i chorych pędów, gałązek suchych czy rosnących pod nienaturalnym kątem, zdeformowanych i krzyżujących. Przycinanie sanitarne w ogrodzie jest również ważne w przypadku starszych roślin (co najmniej 3-4 letnich), które kwitną wczesną wiosną na pędach zeszłorocznych.

Przycinanie bylin – kiedy warto je wykonać?

Jesienią możesz przyciąć wszystkie byliny, usuwając tym samym przekwitłe kwiaty i zaschnięte, obumarłe części roślin. Warto to zrobić, by rośliny utrzymały ładny pokrój, zamiast rosnąć nieregularnie. Tniemy lawendę, liliowce, krwawnik i funkie. Są jednak takie gatunki, które warto pozostawić w niezmienionej formie – nawet jeśli zaschły. Jeśli nie gniją, mogą stać się piękną ozdobą zimowego ogrodu – rozchodnik, werbena czy mikołajek płaskolistny, a także różne gatunki traw ozdobnych będą pięknie wyglądać pokryte srebrzystym szronem.

Jesienne przycinanie drzew i krzewów – jakie narzędzia się przydadzą?

Teoria i odpowiednie przygotowanie do jedno, drugie – równie ważne – jest posiadanie odpowiednich narzędzi i to zarówno ze względu na wygodę użytkownika, jak i stan roślin. Niezależnie od tego, czy zabierasz się do cięcia drzew, krzewów czy delikatnych bylin, narzędzia powinny być ostre. Dzięki temu cięcie będzie szybkie i czyste, a roślina zdrowsza i mniej narażona na ewentualne choroby. Dodatkowo im ostrzejsze narzędzie, tym wygodniejsza praca. Jakie narzędzia wybrać, by z ogrodowymi obowiązkami uporać się szybko i sprawnie?

Poręczny sekator, czyli Twój ogrodowy niezbędnik

Absolutną podstawą jest dobrej jakości sekator, który przyda się do przycinania niewielkich gałązek i pędów. Sekator musi być ostry, trwały i wygodny w użytkowaniu, a przy tym lekki, by można było mieć go przy sobie podczas prac ogrodowych. Warto wybrać model, który pozwala na indywidualne dopasowanie do mniejszych i większych dłoni – dzięki temu każdy z domowników będzie mógł dopasować narzędzie do swoich potrzeb.

Taka zaleta wyróżnia sekator ogrodowy B/S-XL od Gardena. To narzędzie o wygodnych i ergonomicznych rękojeściach, które nie wyślizgują się i dobrze leżą w dłoni. Wysokiej jakości ostrza – górne pokryte powłoką antyadhezyjną, a dolne wykonane ze stali nierdzewnej – pozwalają wykonać proste i precyzyjne cięcie. Dodatkową zaletą jest sprężyna na stałe wbudowana w uchwyt – dzięki temu nie zabrudzi się ani nie zagubi podczas pracy.

Nożyce do żywopłotu i pielęgnacji krzewów

Żywopłot należy przycinać i formować regularnie, by zachował gęstość i efektowny wygląd – w tej roli świetnie sprawdzą się nożyce do żywopłotu 2w1 EnergyCut. Funkcja 2w1 oznacza, że możesz w każdej chwili skorzystać z trybu szybkiego cięcia lub pracować z większą siłą i wydajnością – wystarczy wcisnąć przycisk, by wybrać odpowiedni sposób pracy. Pierwszy sprawdzi się przy cieńszych, a drugi przy grubszych gałązkach. Ostrza nożyc mają falisty szlif, który sprawia, że cięty materiał nie wyślizguje się, co jest sporym udogodnieniem, zwłaszcza w przypadku przycinania większych obszarów. Dodatkową zaletą jest też łagodna amortyzacja, która sprawia, że ręce nie męczą się podczas długotrwałego przycinania krzewów.

Jeśli z kolei szukasz rozwiązania, które ułatwi podcinanie niewielkich drzewek czy krzewów, które rosną gęsto, sięgnij po specjalne nożyce SlimCut. Ich konstrukcja pozwala sięgnąć daleko i ciąć gałęzie z zerowym kątem rozwarcia, sprawdzą się więc wszędzie tam, gdzie zwykłe nożyce nie zdadzą egzaminu. Ten model wyróżnia także 2-stopniowa przekładnia oraz możliwość dopasowania uchwytu do wzrostu, by pracować wygodnie, nie obciążając kręgosłupa.

Nożyce do przycinania gałęzi drzew

Czasami nożyce, które sprawdzają się idealnie przy przycinaniu krzewów, nie są najlepszym wyborem w przypadku wysokich drzew. Te powinny być lekkie i ergonomiczne – jak w przypadku modelu EasyCut 680 A, który sprawdzą się idealnie do cięcia twardego i suchego drewna, np. starszych gałęzi i to bez użycia dużej siły. Podobnie, jak inne wspomniane narzędzia Gardena, ten model również posiada szlifowane ostrza z powłoką antyadhezyjną, która ogranicza tarcie, a także kowadło, które podtrzymuje ścinaną gałąź, zapobiegając uszkodzeniu kory.

Wysoko położone gałęzie to nie lada wyzwanie – jeśli w Twoim ogrodzie dominują większe drzewa, weź pod uwagę nożyce StarCut 410 plus. To model teleskopowy, którego długość można płynnie regulować od 230 do nawet 410 cm. Dzięki nim szybko przytniesz gałęzie bez konieczności wyciągania drabiny ze schowka oraz przestawiania jej z miejsca na miejsce. Smukła i lekka głowica umożliwia cięcie nawet w pobliżu pnia, a kąt można ustawić indywidualnie (200°) – dzięki temu możesz wygodnie przycinać gałęzie zgodnie z kierunkiem wzrostu.

Jesień to pora intensywnych prac w ogrodzie i przygotowania roślin do zimy – niektóre drzewa i krzewy wymagają przycięcia, by lepiej rosnąć wiosną, zagęścić się i obficie kwitnąć czy owocować. Gdy już zapoznasz się z wymaganiami konkretnych gatunków, sięgnij po odpowiednie narzędzia, które ułatwią cały proces i pozwolą szybko uporać się z jesiennym cięciem.