Fundament pod ogrodzenie – jak wykonać go prawidłowo? Praktyczne wskazówki
Właściwie wykonany fundament to podstawa bezpiecznego i solidnego ogrodzenia. Warto mieć na uwadze, że płot narażony jest nie tylko na silne wiatry, ale i obciążenia wynikające z własnego ciężaru. Jak wykonać prawidłowy fundament pod ogrodzenie? Wybór powinien być podyktowany typem ogrodzenia oraz rodzajem podłoża.
Fundament punktowy czy ciągły?
W dużej mierze wybór fundamentu zależy od ciężaru i rodzaju ogrodzenia. Inny fundament wylejemy pod ogrodzenie z siatki opierające się na słupach, inny pod ogrodzenie z podmurówką. Co to oznacza w praktyce? Płoty, których konstrukcja osadzona jest na słupach lub palach, możemy umieszczać na fundamencie punktowym. Wszelkiego rodzaju ogrodzenia murowane powinniśmy wzmocnić fundamentem ciągłym. Wiążę się to oczywiście z różnymi kosztami. Za solidne ogrodzenie palisadowe z murkiem klinkierowym zapłacimy więcej niż za proste ogrodzenie z siatki z betonową podmurówką prefabrykowaną.
Jak wykonać fundament pod ogrodzenie murowane?
Jeśli ogrodzenie jest murowane lub po prostu masywne, musimy wykonać fundament ciągły, o takiej samej szerokości jak mur. Ława fundamentowa powinna wystawać ok. 10 cm nad powierzchnię.
Głębokość fundamentu należy dostosować do rodzaju gleby i poziomu strefy przemarzania w danym regionie. To szczególnie ważne w przypadku gruntów wysadzinowych (zwłaszcza gliniastych), które zwiększają swoją objętość pod wpływem mrozu. Spowodowane tym ruchy ziemi grożą uszkodzeniem zbyt płytko osadzonego fundamentu. Jeśli planujemy budowę ogrodzenia z przęsłami, możemy wykonać fundament uskokowy, o dwóch poziomach głębokości. Wzdłuż linii przęseł wystarczy płytka podwalina (ok. 30-60 cm). Słupy ogrodzeniowe wymagają solidniejszego podparcia, ponieważ pełnią funkcję nośną. Trzeba umieścić pod nimi stopy fundamentowe, sięgające poniżej strefy przemarzania (ok. 80-140 cm).
Co to są strefy przymarzania gruntu? Przymarzanie gruntu to zjawisko polegające na zamarzaniu wody w gruncie. W różnych lokalizacjach mamy do czynienia z nieco innym klimatem oraz strukturą i składem gruntu. Temperatura powietrza, wiatr czy osłonięty teren również wpływają na głębokość przymarzania gruntu. W Polsce mamy do czynienia z czterema strefami, dlatego, wykonując fundamenty, warto sprawdzić, na jakim obszarze znajduje się nasza działka.
Wykonanie fundamentów zaczynamy od dokładnego oczyszczenia i wyrównania terenu. Następnie, za pomocą drewnianych palików i linek, wyznaczamy linię ogrodzenia. Płytki fundament możemy wykopać własnoręcznie, przy pomocy szpadla i łopaty. Jeśli wykop ma być głęboki, lepiej użyć niewielkiej koparki mechanicznej, która znacznie usprawnia pracę. W gotowym korycie umieszczamy szalunek z desek. Dopiero tak przygotowane podłoże nadaje się do zalania betonem. Jeśli grunt jest spoisty i nie osypuje się, możemy zastąpić deskowanie folią.
O czym jeszcze pamiętać? Aby zwiększyć trwałość całej konstrukcji, warto wykonać zbrojenie fundamentów, czyli umieścić na dnie wykopu metalowe pręty. W przypadku ogrodzeń przęsłowych należy zastosować dylatację fundamentu. Oznacza to, że fundamenty pod słupkami i przęsłami muszą być od siebie szczelnie oddzielone. Znajdują się bowiem na różnych poziomach głębokości i podlegają innym obciążeniom. Brak dylatacji grozi uszkodzeniem podwaliny, nierównym osiadaniem ogrodzenia oraz powstawaniem pęknięć i rys na jego powierzchni. Jak wykonać szczeliny dylatacyjne? Przed wylaniem betonu należy umieścić w wykopie przekładki z twardego styropianu lub polistyrenu ekstrudowanego, które podzielą fundament na mniejsze części. Na tym etapie zatroszczmy się również o trwałość elementów nośnych ogrodzenia. Osadźmy w stopach fundamentowych pionowe zbrojenia, które wzmocnią konstrukcję słupów. Możemy pominąć ten krok, jeśli ich wypełnienie ma być zrobione z cegieł (z reguły cegły układa się naokoło, a środek słupka zbroi prętami i wypełnia betonem).
Wykop pod fundament zalewamy betonem – najlepiej gotową mieszanką z betoniarni. Zadbajmy, żeby wypełnił równomiernie cały rów. Gdy beton osiągnie wystarczającą sztywność (po ok. 10-14 dniach), można zdemontować szalunek z desek i wykonać izolację podmurówki pod ogrodzenie oraz słupków. W tym celu układamy na fundamencie folię fundamentową, papę lub masę bitumiczną.
Fundament pod ogrodzenie z siatki. Jak zabetonować słupki ogrodzeniowe?
W przypadku lekkich ogrodzeń można zrezygnować z ciągłego fundamentu i zastosować fundament punktowy. Dzięki temu praca przebiegnie sprawniej, a koszty z nią związane będą nieporównanie niższe. Montaż ogrodzenia zaczynamy od dokładnego uporządkowania i wyrównania terenu. Następnie wyznaczamy linię ogrodzenia za pomocą żyłki lub linki i planujemy rozstaw poszczególnych słupków. Najlepiej umieścić je co 2-3 m.
Otwory pod słupki wiercimy przy pomocy świdra ręcznego lub wykopujemy ręcznie, używając szpadla i łopaty. Zalecana średnica otworu to ok. 30 cm, a głębokość posadowienia – ok. 50-70 cm.
Budowę ogrodzenia zaczynamy od zamontowania słupków narożnych i początkowych. Przygotowujemy mieszankę betonu i zalewamy nią wybrany otwór. Następnie umieszczamy w otworze słupek, stabilizujemy go – np. przy pomocy drewnianych podpór – i starannie poziomujemy. Możemy również ustawić słupek w dołku, obłożyć go gruzem (dzięki temu będzie stał stabilnie) i dopiero wtedy zalać betonem. W przypadku słupków początkowych i narożnych trzeba zastosować dodatkowe podpory. Montujemy je pod kątem 45 stopni, w taki sposób, żeby sięgały na wysokość 2/3 słupka. Słupek narożny podpieramy z dwóch stron, początkowy – z jednej strony.
Stawiając metalowe ogrodzenie, warto pomyśleć o jakimkolwiek zabezpieczeniu między siatką a podłożem. Jeśli tego nie zrobimy, trawa będzie wrastać w siatkę, co znacznie utrudni koszenie, a okoliczne psy bez trudu przedostaną się na naszą posesję. Żeby uniknąć pracochłonnego kopania fundamentów, sięgnijmy po gotową podmurówkę pod siatkę. Podmurówka jest układana z prefabrykowanych elementów betonowych (tzw. desek i łączników) bezpośrednio na gruncie. Dzięki temu jej montaż przebiega błyskawicznie.