Kwiaty doniczkowe cieniolubne – co wybrać do domu i na balkon?
Większość popularnych kwiatów doniczkowych do prawidłowego funkcjonowania potrzebuje sporych ilości światła. Właściciele cienistych balkonów i mieszkań z oknami usytuowanymi od strony północnej i wschodniej mogą mieć więc problem z dobraniem roślin, które będą rosły bez dobrego nasłonecznienia.
Na szczęście istnieją rośliny cieniolubne – czy może raczej znoszące cień, bo prawda jest taka, że nie ma roślin, które nie lubiłyby słońca i rozwijały się w głębokim cieniu. Najwięcej gatunków znoszących zacienienie należy do roślin zielonych – niestety, stosunkowo mało okazów rozkwita bez promieni słonecznych. W artykule przedstawiamy cieniolubne kwiaty doniczkowe – zarówno przeznaczone do przechowywania w domu, jak i sprawdzające się na tarasach, balkonach oraz ogrodowych rabatach. Wśród propozycji znajdzie się też kilka pnączy oraz roślin, które najpiękniej wyglądają w donicach wiszących.
Kwiaty doniczkowe cieniolubne kwitnące
Fiołek afrykański (Saintpaulia ionantha, sępolia fiołkowa) – choć jego ojczyzną jest upalna Afryka, roślina z racji bytowania na górskich stokach wcale nie potrzebuje intensywnego słońca. Wystarczy jej światło rozproszone, dlatego najlepiej będzie się czuła na wystawie północnej i wschodniej. Sępolia lubi wilgotną, żyzną i przepuszczalną glebę, ciepłe otoczenie oraz brak przeciągów. Jest rośliną bardzo prostą w uprawie – trzeba jedynie uważać by nie zraszać jej liści wodą (spleśnieją!) oraz chronić ją przed chłodem. Kwitnie bujnie i często – jej białe, różowe, niebieskie, fioletowe lub purpurowe kwiaty mogą pojawiać się przez cały rok, choć w największej obfitości latem.
Skrzydłokwiat (Spathiphyllum wallisii) – zakup tej rośliny to inwestycja długoterminowa. Skrzydłokwiat jest łatwy w uprawie i wytrzymały, jego wielkim atutem jest odporność na wysokie temperatury, które szczególnie latem mogą panować w mieszkaniach. Preferuje półcień, dobrze czuje się w lekko gliniastej ziemi z dodatkiem torfu. Podlewania wymaga ok. 2-3 razy w tygodniu. Ważnym elementem pielęgnacji skrzydłokwiatu jest regularne przecieranie jego liści wilgotną szmatką – pod żadnym pozorem nie wolno jednak używać preparatów nabłyszczających. Właściwie pielęgnowany zachwyca nie tylko bujnymi jasnozielonymi liśćmi, ale również delikatnymi, białymi kwiatami o egzotycznym wyglądzie.
Kwiaty doniczkowe pnące cieniolubne
Ołustek (Scindapsus) – grupa roślin z wyglądu przypominających nieco bluszcz, do której zaliczane jest 40 gatunków pnączy. Liście ołustków są sercowate i błyszczące – gdy roślina stoi na słońcu jaśnieją, w cieniu przybierają zaś barwę ciemnozieloną. W zależności o od rodzaju, liście ołustków posiadają barwne plamy i smugi – białe lub żółte. Istnieje również odmiana o liściach białych nakrapianych zielono. Ołustek najlepiej będzie czuł się na stanowisku półcienistym, gdzie dociera jedynie światło rozproszone. Lubi umiarkowane nawadnianie, wilgotne powietrze oraz zraszanie i przecieranie liści.
Syngonium stopowcowe (Syngonium podophyllum, zroślina stopowcowa) – ze względu na duże liście o sercowatym kształcie roślina często mylona jest z filodendronem. Choć lubi jasne pomieszczenia i rozproszone światło, całkiem dobrze znosi też zacienienie. Młode okazy syngonium mają pokrój krzewiasty, ale w miarę upływu czasu ich pędy zaczynają się piąć i potrzebują podparcia. Roślina preferuje wilgotne podłoże i temperaturę pokojową.
Kwiaty doniczkowe cieniolubne wiszące
Paproć (Polypodiopsida) – w olbrzymiej rodzinie paprociowatych, każdy miłośnik zielonych roślin znajdzie coś dla siebie. Najpopularniejsze gatunki to nefrolepis (Nephrolepis), zanokcica (Asplenium), łosie rogi (Platycerium) czy niekropień (Adiantum) – w obrębie każdego z tych gatunków funkcjonuje bardzo wiele różnorodnych odmian. Paprocie bywają dość kapryśne i mogą sprawiać problemy niewprawnym ogrodnikom. Lubią rozproszone światło, dobrze rosną więc w miejscach zacienionych. Preferują wilgotne podłoże i wymagają regularnego zraszania.
Trzykrotka pasiasta (Tradescantia zebrina, pasiatka zwisła) – bardzo łatwa w uprawie efektowna roślina o zielonych lub szarozielonych liściach ozdobionych srebrzystymi albo buraczkowymi pasami. Są one najlepiej wybarwione, gdy roślina rośnie w półcieniu – na słońcu liście płowieją, zaś w zupełnym cieniu stają się jednolicie zielone. Dla urody od czasu do czasu warto zraszać je wodą. Pędy trzykrotki mają tendencję do płożenia, ale gdy roślina zostanie posadzona w wiszącej donicy, stworzą małą, kolorową kurtynę. Trzykrotka może wypuścić drobne, fioletowe kwiaty, jednak nie są one tak dekoracyjne jak liście.
Maranta (Marantaa) – roślina ta może się pochwalić wspaniale ubarwionymi, dużymi liśćmi. W hodowli doniczkowej spotyka się dwa gatunki. Maranta białounerwiona (Maranta leuconeura) ma liście owalne i pokryte białym żyłkowaniem, zaś maranta dwubarwna (Maranta bicolor) posiada liście jasnozielone pokrytymi brązowymi lub ciemnozielonymi plamami. Niestety, to wspaniałe pnącze jest dość wymagające w uprawie – potrzebuje dużej wilgotności powietrza i gleby, uwielbia zraszanie wodą i wysoką temperaturę otoczenia. Najlepiej rośnie na stanowiskach półcienistych, gdyż na słońcu jej liście ulegają poparzeniom.
Kwiaty doniczkowe cieniolubne do ogrodu i na balkon
Niecierpek (Impatiens) – kolejna szalenie popularna roślina, z wyglądu nieco podobna do fiołka afrykańskiego. Jego pochodzenie jest zresztą równie egzotyczne – naturalnie występuje w Afryce oraz w Azji, zaś w Europie występuje tylko jeden jego gatunek. Niecierpek posadzony w ogrodzie nie potrzebuje bezpośredniego nasłonecznienia i toleruje półcień. Wbrew swojej nazwie nie należy do roślin szczególnie wrażliwych – do szczęścia wystarczy mu dobre nawodnienie, żyzna gleba i regularne zasilanie nawozem. Jego kwiaty pojawiają się od maja do września i zachwycają paletą barw rozciągającą się od bieli, żółci i ecru, poprzez kwiaty pomarańczowe i czerwone aż do głębokich odcieni fioletu i purpury.
Skrętnik (Streptocarpus) – roślina o ozdobnych białych, niebieskich lub fioletowych kwiatach w kształcie dzwonków. Bardzo łatwa w uprawie i bardzo atrakcyjna, nadaje się do sadzenia w donicach umieszczonych we wnętrzach, na balkonach i tarasach, na stanowiskach północnych lub wschodnich w świetle rozproszonym. Lubi obfite podlewanie, dużą wilgotność powietrza i temperaturę ok. 20 stopni Celsjusza. Należy unikać zraszania liści, bo woda tworzy na nich brzydkie plamy.
Begonia bulwiasta (Begonia x tuberhybrida) – roślina wykorzystywana głównie do obsadzania rabat, ale sprawdzająca się również w donicach ustawionych na tarasach, balkonach i we wnętrzach. Nie posiada szczególnych wymagań uprawowych. Lubi ziemię torfową, przepuszczalną i wilgotną, nie toleruje zraszania liści. Wszystkie odmiany begonii (oprócz drobnokwiatowej) preferują stanowiska półcieniste.
Pnącza – jeśli poszukujemy roślin do obsadzenia północnych lub wschodnich ścian budynków lub cienistych balkonów, dobrym wyborem będą ozdobne pnącza. Choć wiele gatunków tych roślin preferuje stanowiska słoneczne, znajdą się i takie, które tolerują niewielkie ilości światła. Warto zwrócić uwagę na rośliny takie, jak akebia (Akebia), dzikie wino (Parthenocissus quinquefolia), hortensja pnąca (Hydrangea anomala subsp. petiolaris), wiciokrzew (Lonicera) czy bluszczyk kurdybanek (Glechoma hederacea). Więcej na ten temat w artykule: Pnącza na balkon: jakie rośliny pnące na balkon wybrać?