Farba akrylowa do drewna – najważniejsze informacje i porady

Na rynku dostępnych jest wiele środków do konserwacji drewna. Jedne tworzą powłoki kryjące, spod innych widać rysunek słoi. W pierwszej grupie prym wiodą farby akrylowe do drewna, nazywane również emaliami akrylowymi do drewna. Co to jest farba akrylowa do drewna i jakie ma właściwości? Co i jak można pomalować emalią akrylową do drewna? Czy można rozcieńczać i lakierować farbę akrylową? Odpowiadamy na najczęściej stawiane pytania dotyczące emalii akrylowych do drewna i metalu.

Co to jest farba akrylowa do drewna?

Farby akrylowe do drewna to powłokotwórcze substancje na bazie żywic poliakrylowych, które stanowią ich spoiwo, a także wody będącej ich rozcieńczalnikiem. Kolor farbom akrylowym nadają natomiast pigmentów. Służą one do ochronnego oraz dekoracyjnego pokrywania powierzchni różnego typu. Nazywane również emaliami akrylowymi czy akrylami do drewna tworzą kryjące i barwne powłoki. Od emulsji akrylowych, czyli farb emulsyjnych akrylowych stosowanych do malowania ścian i sufit, odróżnia je dużo większa zawartość wysokiej jakości żywic. W efekcie powierzchnie pomalowane emaliami akrylowymi odznaczają się większą odpornością na zarysowania, wilgoć czy plamy.

Jakie właściwości ma farba akrylowa do drewna?

Farby akrylowe do drewna są wodorozcieńczalne, dzięki czemu odznaczają się delikatnym, zupełnie nieszkodliwym zapachem. W efekcie mogą być stosowane wewnątrz budynków, a zwłaszcza w pomieszczeniach użytkowanych przez alergików czy dzieci. Emalie akrylowe cechują się także bardzo dobrą przyczepnością do podłoży drewnianych, metalowych i wykonanych z tworzyw sztucznych. Dzięki temu są one bardzo trwałe, to jest samoistnie nie łuszczą się i nie pękają (o ile dobrze przygotuje się podłoże). W odróżnieniu jednak od farb rozpuszczalnikowych są one mniej odporne na uszkodzenia mechaniczne, na przykład zadrapania. Wśród zalet farb akrylowych do drewna wymienić trzeba także łatwość malowania, która wynika między innymi z faktu, że emalia równomiernie „rozlewa” się na pokrywanej nią powierzchni. Plusem jest także bardzo szybkie schnięcie farb akrylowych do drewna.

Co można malować farbą akrylową?

Farby akrylowe, czyli emalie akrylowe, najczęściej wykorzystywane są do malowania drewna oraz produktów drewnopodobnych, na przykład płyt pilśniowych, sklejki drewnianej i płyt wiórowych. Ze względu na łatwość powstawania uszkodzeń na ich powierzchni powinno się nimi malować element, które nie są narażone na mocną eksploatację. Można więc nimi pokryć między innymi meble używane sporadycznie, na przykład komodę, półki, kredens, a także meble ogrodowe (o ile wybierze się farbę akrylową o zwiększonej odporności na UV, czyli emalię akrylową na zewnątrz). Farby akrylowe do mebli doskonale sprawdzą się także jako warstwa ochronno-dekoracyjna na drewnianych framugach okien i drzwi, okiennicach, boazerii. Ponieważ farba akrylowa do drewna jest bezpieczna dla dzieci, warto zastosować ją do malowania mebli dziecięcych. Emalie akrylowe służą także do zabezpieczania przed korozją oraz dekoracji przedmiotów metalowych, szklanych oraz z tworzyw sztucznych.

Jakie są typy farb akrylowych do drewna i metalu?

Farby akrylowe do drewna można podzielić na kilka kategorii. Biorąc pod uwagę miejsce wykorzystania emalii akrylowej, można wyróżnić emulsje akrylowe do drewna do wnętrz oraz farby akrylowe do drewna na zewnątrz. Czym te dwa produkty różnią się od siebie? W drugim przypadku farba akrylowa ma przeważnie większą zawartość żywic poliakrylowych, które zwiększają jej odporność na uszkodzenia oraz działanie wody, a także dodatki, które chronią ją przed żółknięciem pod wpływem promieniowania ultrafioletowego. Jeżeli kryterium podziału farb akrylowych do drewna jest wygląd pomalowanych powierzchni po wyschnięciu wyróżnić mona farby akrylowe do drewna matowe, emalie akrylowe półmatowe oraz farby akrylowe do drewna satynowe. Farby akrylowe do drewna i metalu można także podzielić pod względem postaci, w jakiej dostępne są w sprzedaży. Oprócz najbardziej popularnych emulsji do malowania pędzlem lub wałkiem, które można kupić w puszce, na półkach sklepowych stoją również farby akrylowe do drewna w sprayu.

Kolory farb akrylowych

Dawniej farby akrylowe do drewna miały ograniczoną tylko do kilku kolorów paletę barw, a najbardziej popularna była biała farba akrylowa. Współcześnie niemal każdy z producentów emalii akrylowych do drewna oferuje co najmniej kilkanaście pozycji w kolorach od neutralnej bieli (biała farba akrylowa do drewna), przez odważne kolory takie jak żółty, niebieski, zielony, czerwony czy różowy, po ciemne farby akrylowe w odcieniach grafitowej szarości czy czerni. Osoby, którym zależy na konkretnej barwie farby akrylowej do drewna, pasującej do innych gotowych już elementów wystroju, mogą wybrać emalie akrylową z mieszalnika. Paleta barw w tym przypadku jest niemal nieograniczona, a konkretny kolor farby akrylowej do drewna i metalu wybiera się z próbnika NCS lub RAL.

Jak malować farbami akrylowymi?

Wytyczne najlepiej sprawdzić na etykiecie produktu, który wybraliśmy. Ogólna zasada jest jednak taka, że malowania powierzchnia powinna być najpierw dobrze wyczyszczona ze starych powłok malarskich lub odstających elementów takich, jak drzazgi. W tym celu najlepiej przeszlifować drewno, metal czy tworzywo sztuczne delikatnym papierem ściernym o wysokiej gradacji, a następnie dokładnie odpylić powierzchnię. Jeżeli na malowanym metalowym, plastikowym czy szklanym przedmiocie są plamy lub zacieki, dobrze jest go odtłuścić, przecierając ściereczką nasączoną benzyną ekstrakcyjną. Dopiero na tak przygotowaną powierzchnię można nakładać pierwszą warstwę farby akrylowej do drewna i metalu lub podkład do drewna pod farby akrylowe. Ten drugi produkt powinno się stosować do mebli i elementów z surowego drewna (malowane pierwszy raz), a także tych, które narażone są na uszkodzenia. Podkładowa farba akrylowa nie tylko zwiększa odporność i trwałość powłoki malarskiej, ale także sprawia, że jest ona lepiej zabezpieczona przed wilgocią i chłonie mniej emalii akrylowej.

Czy farbę akrylową można położyć na olejną?

Jeżeli powłoka z farby olejnej nie ma dużych ubytków, nie schodzi płatami w wyniku łuszczenia się, to wystarczy ją przeszlifować, odpylić i pomalować farbą podkładową do emalii akrylowych. Dopiero po jej wyschnięciu można przystąpić do nakładania farby akrylowej do drewna. W sytuacji, gdy powłoka z farby olejnej jest w bardzo złej kondycji, powinno się ją usunąć przed malowaniem emalią akrylową. Można ją opalić i zeskrobać szpachelką albo nałożyć na powierzchnię specjalny preparat złuszczający stare powłoki malarskie. Po ściągnięciu starej warstwy farby olejnej przystąpić można do szlifowania, odpylania, odtłuszczania (o ile to konieczne) i malowania podkładem lub tylko farbą akrylową do drewna i metalu.

Czy farbę akrylową można rozcieńczać wodą?

Emulsja akrylowa do drewna jest farbą wodorozcieńczalną, a więc można rozrzedzać ją wodą. Taka czynność nie zawsze jest jednak zalecana. O tym, czy konkretny produkt można rozcieńczać wodą producent informuje w karcie produktu lub na etykiecie. Warto dokładnie przestudiować te informacje, aby uniknąć sytuacji, w której farba akrylowa do drewna straci swoje właściwości.

Kiedy rozcieńczanie farby akrylowej do drewna ma sens? Niewielki dodatek (około 10 procent) wody może być konieczny w sytuacji, gdy emulsję do drewna chcemy zastosować jako warstwę podkładową przed właściwym malowaniem. Przeważnie wytwórcy emulsji zalecają rozcieńczanie także przy nakładaniu farby akrylowej na drewno za pomocą natrysku. Jak rozcieńczyć farbę akrylową do pistoletu? Zbyt rzadka farba tworzy na malowanej powłoce zacieki, a za gęsta zatyka dyszę pistoletu. Konkretne wytyczne dotyczące proporcji rozcieńczania emulsji akrylowej do malowania natryskowego należy szukać w karcie technicznej produktu.