Dom energooszczędny – wszystko, co musisz o nim wiedzieć

Dom energooszczędny pozwoli Ci zaoszczędzić pieniądze poprzez zdecydowanie mniejsze zużycie energii. Choć budowa domu energooszczędnego będzie droższa niż tradycyjnego domu, w perspektywie czasu możesz być pewien niższych rachunków za ogrzewanie, większego komfortu i świadomości, że sprzyjasz ochronie środowiska. Co warto wiedzieć, budując dom niskoemisyjny?

Co to jest dom energooszczędny?

Dom energooszczędny wyróżnia zwarta bryła bez mostków cieplnych oraz izolacja termiczna. Ma ciepłe ściany, które zmniejszają straty ciepła oraz wykorzystuje promienie słoneczne, by zmniejszyć wydatki na ogrzewanie. Niezwykle istotne w takim budynku są okna odpowiednio usytuowane względem słońca. Ponadto w zużywającym małą ilość energii domu wykorzystuje się ciepło z gruntu, energię odnawialną, energooszczędną wentylację i rekuperację. Posiada energooszczędne okna, drzwi, urządzenia oraz elektronikę domową. Wszystko to prowadzi w efekcie do minimalizowania strat energii, a także do niższych rachunków za ogrzewanie. Celem osób mieszkających w domach energooszczędnych jest zerowe zużycie energii.

Dobrze przemyśl projekt budynku energooszczędnego

Mówiąc o domu niskoemisyjnym, trzeba zwrócić uwagę na cały budynek jako jeden system energetyczny, którego każda część wpływa na wydajność całego domu. Obejmuje on wodę, energię elektryczną, promienie słońca oraz inne zasoby naturalne, a także dąży do ograniczenia produkcji odpadów. W efekcie powstaje trwały i komfortowy dom energooszczędny o zdecydowanie niższych kosztach użytkowania i konserwacji, a do tego zdrowszy i bezpieczny dla środowiska naturalnego.

Usytuowanie domu energooszczędnego względem stron świata

Bryła domu energooszczędnego wykorzystuje naturalne światło słoneczne. Dlatego domy budowane szczególnie na półkuli północnej powinny być usytuowane w orientacji północ-południe. W ten sposób minimalizuje się bezpośredni wpływ promieni słonecznych na bryłę budynku latem (a to zmniejsza zapotrzebowanie na chłodzenie), a jednocześnie zwiększa ilość dostępnego światła słonecznego w okresie zimowym (niezbędnego do ogrzewania wykorzystującego fotowoltaikę).

W domu ekologicznym bardzo istotne jest również rozplanowanie pomieszczeń, o czym warto pomyśleć podczas jego projektowania. I tak:

• pomieszczenia usytuowane od strony południowej są dobrze nasłonecznione przez większość dnia, dlatego warto przeznaczyć je na salon, pokój rodzinny czy jadalnię.
• pomieszczenia od wschodu są nasłonecznione o poranku i chłodniejsze wieczorem, a to sprawia, że można w nich urządzić sypialnię i kuchnię.
• pomieszczenia od strony północnej są źle nasłonecznione i najlepiej urządzić w nich pomieszczenia gospodarcze, czyli: garaż, łazienkę, pralnię czy schowek.

Z czego budować dom energooszczędny?

Ważnym elementem, który wpływa na energooszczędność domu, są zastosowane materiały budowlane, które w tym przypadku powinny chronić przed utratą ciepła. Dom energooszczędny buduje się z materiałów o dużej masie termicznej, czyli z kamienia, betonu lub cegły. Takie rozwiązanie minimalizuje zużycie energii danego budynku. Masa termiczna to potencjał materiałów budowlanych do pochłaniania i magazynowania energii cieplnej – stabilizuje ona temperaturę wewnątrz pomieszczeń oraz zmniejsza szybkość wymiany ciepła. W przypadku domu niskoemisyjnego lepiej zrezygnować ze stosowania drewna, stali czy wykładzin, bo są to materiały o niskiej masie termicznej.

W tego typu innowacyjnych rozwiązaniach należy zadbać o bardzo dobrą izolację wszystkich ścian, podłóg i dachu. W celu maksymalnego zmniejszenia strat ciepła oraz obniżenia kosztów eksploatacyjnych warto zastosować grubszą warstwę termoizolacji w przegrodach. Będzie to jednorazowo większa inwestycja, która zwróci się w ciągu najbliższych lat. W przypadku budowy domu ekologicznego warto zwrócić uwagę na współczynnik przenikania ciepła przez ściany czy okna, który powinien być jak najniższy.

Czym ogrzewać dom energooszczędny?

Dom energooszczędny to taki, który potrzebuje niewiele ciepła. Zatem jakie rozwiązania warto w nim zastosować? W przypadku tradycyjnego domu duża część kosztów jego utrzymania to ogrzewanie. Dom zużywający mniej energii jest w efekcie bardziej przyjazny środowisku naturalnemu. Ponadto trzeba mieć na uwadze, że dobry system grzewczy ma zapewniać wysoki poziom ciepła, maksymalnie wykorzystywać zyski ciepła oraz pokryć jego straty.

W przypadku domu niskoemisyjnego można zastosować następujące rozwiązania grzewcze:

– Kocioł gazowy – to najczęściej wybierane urządzenie grzewcze w domach energooszczędnych. Jest bezobsługowy – automatycznie się włącza i wyłącza. A poza tym nie ma konieczności posiadania kotłowni, bo niewielki kocioł gazowy mieści się w kuchni, garażu czy łazience.

– Kocioł elektryczny lub elektryczne ogrzewanie podłogowe.

– Odnawialne źródła energii. Aktualnie mamy do dyspozycji:

• pompę ciepła, która pozyskuje energię odnawialną z powietrza, wody lub gruntu;
• kolektory słoneczne – pozyskują energię z promieniowania słonecznego;
• kotły na biomasę.

Dom energooszczędny czy pasywny?

Każdy dom pasywny jest również energooszczędny, ale nie każdy budynek oszczędzający energię można nazwać pasywnym. Jeśli chodzi o dom pasywny, to musi on mieć bryłę prostokąta oraz w całości przeszkloną południową ścianę. Zaś w przypadku domu energooszczędnego wymagania są mniej restrykcyjne.

Ile kosztuje budowa domu energooszczędnego?

Koszty budowy domu energooszczędnego będą zależne od wielu czynników. Podobnie jak w przypadku domu tradycyjnego na cenę domu energooszczędnego wpływa:

• kubatura domu,
• kształt dachu,
• rodzaj użytych materiałów,
• system grzewczy,
• system wentylacyjny,
• powierzchnia domu,
• izolacyjność cieplna przegród zewnętrznych.

Wybudowanie średniej wielkości tradycyjnego domu jednorodzinnego o powierzchni ok. 150 m² w 2019 roku kosztuje ok. 400 tysięcy złotych. Trzeba mieć świadomość, że ze względu na zastosowanie energooszczędnych rozwiązań wybudowanie domu energooszczędnego o podobnym metrażu będzie kosztowało ok. 600 tysięcy złotych. W związku z tym nasuwa się pytanie, czy to inwestycja, która się opłaca?

Dlaczego warto budować dom energooszczędny?

Budowa domu ekologicznego jest kosztowna, ale okazuje się, że warto wydać więcej, aby w przyszłości zapłacić mniej (albo wcale nie płacić) za ogrzewanie i eksploatację takiego budynku. Ważne jest dobranie energooszczędnych materiałów, ogrzewania oraz zastosowanie źródeł energii odnawialnej. Dobór nowatorskich rozwiązań sprawia, że następuje ograniczenie niekorzystnego wpływu budynków energooszczędnych na środowisko, bo nie ingerują one w naturę.

Budowa domu energooszczędnego a dofinansowanie

Program opracowany przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) oferuje możliwość skorzystania z dofinansowania budowy domu energooszczędnego. Wszystko po to, by dbać o ekologię i środowisko naturalne. Propozycja dopłat do budowy domów proekologicznych w formie kredytów wynika z Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/31/UE z dnia 19 maja 2010 roku. Mówi ona, że nowo budowane budynki od 2021 roku mają charakteryzować się zużyciem energii bliskim zeru. Chodzi o całkowitą zmianę mentalności ludzi oraz wprowadzenie rewolucji w budownictwie. Niestety zmiana ta wpłynie na ceny materiałów budowlanych, które będą musiały wykazywać się wyższymi parametrami izolacyjności termicznej.

Dom energooszczędny – poza niższymi rachunkami za energię i ogrzewanie – jest bardziej komfortowy dla mieszkańców, a do tego również ciepły i doświetlony naturalnym światłem słonecznym. Planując budowę domu, warto zatem rozważyć to ekologiczne, a zarazem ekonomiczne rozwiązanie.