Co to jest multicooker? Jak wybrać urządzenie wielofunkcyjne do gotowania, pieczenia?
Gdy jesteśmy zabiegani, zapracowani i zmęczeni, ostatnie na co mamy ochotę to gotowanie. W takich chwilach często zastanawiamy się nad zakupem jednego z wielu robotów kuchennych, w założeniu mających zdjąć z nas choć część ciężaru przygotowania posiłków. Jednym z tego typu urządzeń jest wielofunkcyjne urządzenie do gotowania o nazwie multicooker. Czy warto go kupić? Jakie ma wady i zalety? Na co zwrócić uwagę przy zakupie tego urządzenia?
Multicooker – co to jest?
Tajemniczo brzmiący multicooker (kombiwar) to tzw. garnek elektryczny lub jak wolą niektórzy, rodzaj robota kuchennego. Znajdujące się w jego nazwie słowo “multi” odnosi się do wielości funkcji, w które zostało wyposażone to urządzenie – w najbardziej zaawansowanych modelach może występować nawet 50 programów, sprawiających, że multicooker to urządzenie wielofunkcyjne do gotowania, pieczenia, smażenia i duszenia. W praktyce oznacza to, że kombiwar może zastąpić niemal wszystkie kuchenne urządzenia, np. kuchenkę, piekarnik, mikrofalówkę, czy nawet frytkownicę.
Multicooker wyglądem przypomina klasyczny garnek z pokrywką, z tym, że na zewnętrznej obudowie znajduje się panel sterowania, umożliwiający wybieranie odpowiednich funkcji i temperatury. Wewnątrz urządzenia znajduje się misa z powłoką ceramiczną, w której przygotowywana jest potrawa. Kombiwar posiada również zawory do odprowadzania pary, jednak są one na tyle niewielkie, że zapachy gotowanych potraw praktycznie nie wydostają się poza pojemnik. Tańsze kombiwary dysponują oczywiście prostszym kształtem, jednak droższe, zaawansowane urządzenia posiadają na ogół bardziej elegancką, designerską formę, dzięki której mogą stać się wręcz futurystyczną ozdobą kuchni.
Multicooker – funkcje
Zestaw funkcji różni się oczywiście w zależności od modelu urządzenia, ale warto poznać pełen wachlarz opcji, które może posiadać kombiwar. Najbardziej podstawową jest oczywiście funkcja gotowania – niektóre z modeli są nawet wyposażone w opcje gotowania dedykowane poszczególnym potrawom, np. przyspieszone gotowanie makaronu, ryżu czy kaszy. Bez problemu w multicookerze przyrządzimy też zupę.
Wśród opcji znajduje się również gotowanie na parze, szczególnie cenne dla osób na diecie – jego wielką zaletą jest też zachowanie świeżych kolorów, intensywnych aromatów i soczystości potraw, a także zatrzymanie ich składników odżywczych. W tym miejscu pojawia się oczywiście pytanie, czym różni się kombiwar od zwykłego parowaru – pod tym względem oczywiście niczym, multicooker to po prostu o wiele bardziej wielofunkcyjne urządzenie do gotowania, a największą jego “atrakcję” stanowi właśnie duża ilość opcji.
Oprócz gotowania, kombiwary są też wyposażone w funkcje duszenia oraz smażenia, również na głębokim tłuszczu – z tej opcji możemy skorzystać na przykład do przyrządzenia domowych frytek. Interesująca jest również opcja pieczenia, która pozwala nie tylko na przygotowanie ciast i ciastek, ale również na wyrastanie ciasta oraz wypiek chleba, bułeczek i pizzy. Najbardziej zaawansowane multicookery posiadają także umiejętność tworzenia jogurtów, konfitur oraz deserów opartych na mleku np. budyniu i panna cotty. Trzeba przyznać, że są to jedne z najciekawszych funkcji tego urządzenia, bez których wykonanie niektórych potraw jest znacznie trudniejsze lub wręcz niemożliwe.
Charakterystyczna dla multicookera jest funkcja opóźnionego startu, która umożliwia automatyczne przygotowanie posiłku po pewnym czasie od włożenia składników do urządzenia. Przydatną funkcją jest również podtrzymywanie ciepła – dzięki niej nasze potrawy zachowają niezmienioną temperaturę przez jakiś czas od ugotowania, tak więc nie będziemy musieli spieszyć się z nakładaniem ich na talerze. Jest to przydatne również wtedy, gdy domownicy wracają do domu o różnych porach – mogą wówczas zjeść świeży, ciepły obiad bez konieczności odgrzewania go.
Nie da się także nie zauważyć zalet gotowania 3D – rozmieszczenie elementów grzewczych ze wszystkich stron garnka powoduje bowiem, że potrawy są równomiernie dogotowane, upieczone, usmażone i wyrośnięte, a możliwość ich przypalenia jest bardzo niewielka. Jeśli jednak tak się stanie, mycie multicookera nie przysporzy problemów – ceramiczna powłoka misy pozwala na bardzo proste usunięcie zabrudzeń. Warto również zwrócić uwagę, na opcję mycia w zmywarce, którą posiadają niektóre multicookery. Prawdziwym hitem jest jednak funkcja samooczyszczania parą, która posiadają bardziej zaawansowane modele.
Multicooker – czy warto?
Dla niektórych osób kombiwar może wydawać się zbędną fanaberią, dla innych z kolei istnym zbawieniem od uciążliwego gotowania i przykrego zmywania. Jak jest naprawdę? Czy warto zainwestować w tak wymyślne urządzenie? Czy rzeczywiście zmienia ono życie, jak obiecują jego producenci? Czy jego wielofunkcyjność może zastąpić tradycyjne kuchenne urządzenia?
Zalety multicookera
Wielofunkcyjne urządzenie do gotowania multicooker powstało z myślą o osobach zabieganych lub po prostu nie lubiących spędzać w kuchni zbyt wiele czasu. Został również pomyślany jako gadżet, który z łatwością można zapakować do samochodu i wykorzystać do ugotowania posiłku na wyjeździe. Łączy w sobie funkcje, do których zwykle potrzeba kilku różnych sprzętów, niekiedy nieporęcznych i mogących niepotrzebnie zabrać miejsce w kuchni. Bardzo praktyczna jest opcja utrzymywania ciepła, która pozwala zaoszczędzić czas na odgrzewaniu, a także technologia zapobiegająca przypalaniu potraw i łatwość mycia urządzenia.
Kombiwar najlepiej sprawdza się wtedy, gdy przygotowujemy potrawy jednogarnkowe, choć w tym wypadku można się zastanawiać, czy nie wystarczy zwykły garnek – przewaga kombiwaru polega głównie na równomiernym podgrzewaniu, łatwości w regulowania temperatury i ograniczeniu wydobywających się z naczynia zapachów. Co do innych potraw, najlepiej wypada się przy tych mniej skomplikowanych, wymagających minimum ingerencji gotującego, słowem: mało finezyjnych. Przygotowanie ich w kombiwarze ogranicza również ilość naczyń do zmywania.
Wady multicookera
Wadą większości kombiwarów jest brak bardzo prozaicznego i zdawałoby się oczywistego elementu – szybki, przez którą można by podejrzeć gotującą się potrawę. Choć w pełni zautomatyzowany robot multicooker raczej ustrzeże potrawę przez zepsuciem, każda gotująca osoba wie, że dobrze jest posiadać kontrolę nad przygotowywanym posiłkiem. Drugi minus to fakt, że jednak nie wszystkie potrawy da się przygotować w tym urządzeniu – najlepiej więc zaopatrzyć się książkę kucharską z opisami potraw możliwych do wykonania w multicookerze.
Z dostępnych w kombiwarze opcji nieco kontrowersyjna wydaje się funkcja opóźnionego startu. Po pierwsze trudno wyobrazić sobie trzymanie jedzenia w multicookerze przez wiele godzin – a większość urządzeń umożliwia odłożenie gotowania nawet o 24h. Należy więc założyć, że opcję tę można stosować maksymalnie w przeciągu kilku godzin, a i to tylko w przypadku mniej wrażliwych na zepsucie składników. Drugi problem to nieustanne podłączenie do prądu, którego będzie wymagało urządzenie w czasie oczekiwania na automatyczny start. Jeśli jedzenie ma zostać przygotowane pod naszą nieobecność, funkcja ta może być trochę niebezpieczna.
Jaki multicooker wybrać?
Na rynku istnieje szeroki wybór multicookerów w bardzo różnych przedziałach cenowych i o wielu, mniej lub bardziej rozbudowanych funkcjach. Ceny wahają się od około 200 złotych do 3 tysięcy. Wybór w największym stopniu zależy więc od indywidualnych oczekiwań i możliwości finansowych, jednak istnieje kilka kwestii, na które koniecznie należy zwrócić uwagę. Najważniejszą z nich jest moc urządzenia – od niej zależy jak szybko kombiwar przygotuje dany posiłek i ile energii zostanie w tym czasie zużyte. W sklepach spotkamy multicookery o mocy od 500 do nawet 1500 W. Jeśli gotujemy dość rzadko najlepiej sprawdzą się multicookery o mocy 650 W, jednak do częstego gotowania bardziej polecane są urządzenia o mocy minimum 800 W.
Istotna jest również pojemność urządzenia – do wyboru mamy misy o pojemności od 2 do 6 litrów. W tym wypadku dopasowujemy pojemność do ilości domowników i obfitości przyrządzanych posiłków. Warto poświęcić kilka chwil i wraz z rodziną zastanowić się jakie posiłki będziemy przygotowywać w kombiwarze i na jakich funkcjach najbardziej nam zależy. Nie ma przecież sensu przepłacać za maszynę wyposażoną w szereg opcji, z których i tak nigdy nie skorzystamy. Podobnie rzecz ma się z dodatkowym wyposażeniem, które producenci dołączają do multicookera – zwróćmy uwagę, czy opakowanie zawiera uchwyty do pojemnika, przydatne łopatki, chochle czy szczypce, a także wspomnianą już książkę kucharską.
Multicooker – co można w nim zrobić?
Wśród potraw tworzonych w kombiwarach największą popularnością cieszą się zwykle pieczone mięsa, warzywa gotowane na parze, a także tosty i zapiekanki. Bardzo dobrze sprawdza się gotowanie ryżu, który wychodzi sypki i o perfekcyjnej miękkości. Podobnie rzecz się ma z różnorodnymi makaronami, które multicooker chroni od sklejenia i rozgotowania. Warto wypróbować kombiwar do przygotowywania zup, w tym różnorodnych krupników i rosołów – robot został wszak stworzony przede wszystkim z myślą o potrawach jednogarnkowych.
Śmiało możemy również wykorzystać multicooker do pieczenia mięsa (np. udek kurczaka) lub do smażenia – w kombiwarze przygotujemy całkiem udane frytki, nie mówiąc o kotletach mielonych czy kotletach z piersi kurczaka. Warto trochę poeksperymentować i przygotować w multicookerze na przykład jajecznicę. Oprócz tego, kombiwar nieźle sprawdza się w przygotowywaniu deserów na bazie mleka np. budyniu i panna cotty.
Multicooker a inne roboty kuchenne
Wolnowar czy multicooker?
Jak sama nazwa wskazuje, istotą wolnowaru jest powolny proces przygotowywania potraw, a co za tym idzie, długi czas oczekiwania na danie. W zależności od modelu i indywidualnych upodobań, czas oczekiwania na jedzenie może wahać się od kilku do nawet kilkunastu godzin! Wszystko dlatego, że wolnowar gotuje w temperaturze o wiele niższej niż zwykle się to robi. Oczywiście czas ten można spożytkować na pójście do pracy lub na zakupy, ale zakładając gotowanie w wolnowarze pewnością trzeba dobrze rozplanować sobie dzień. Zaletą przygotowanego w ten sposób posiłku jest bardzo delikatna, odtłuszczona struktura potraw, które jednocześnie nie są nadmiernie rozgotowane. Wolnowary są więc dedykowane osobom na diecie i ceniącym sobie subtelną konsystencję jedzenia.
Multicooker a szybkowar
Szybkowar to rzecz jasna przeciwieństwo wolnowaru – służy do ekspresowego przygotowywania posiłków. Ma postać bardzo szczelnego garnka, w którym wytwarza się silne ciśnienie i bardzo wysoka temperatura, co powoduje nawet 3-krotne skrócenie czasu gotowania. Przygotowane w szybkowarze potrawy zachowują zatem więcej składników odżywczych. Urządzenie to jest przeznaczone dla osób zabieganych, dla których gotowanie stanowi margines aktywności i które nie chcą tracić czasu na przebywanie w kuchni.
Multicooker a thermomix
Thermomix jest prawdopodobnie jedyną poważną konkurencją dla kombiwaru. O ile bowiem można znaleźć multicooker z funkcją wolnowaru lub multicooker z szybkowarem, o tyle thermomix przewyższa go wielofunkcyjnością. Potrafi bowiem ważyć, siekać, mielić, blendować, miksować, mieszać, ubijać, wyrabiać ciasto, karmelizować, fermentować i emulgować – wszystko to obok standardowych funkcji, takich jak gotowanie czy gotowanie na parze. Oczywiście za tak szeroki wachlarz funkcji trzeba sporo zapłacić – cena thermomixa to kilka tysięcy złotych.