Papirus (cibora) doniczkowy – roślina łatwa w uprawie. Jak pielęgnować papirus?

Papirus najczęściej kojarzy się z materiałem piśmienniczym wytwarzanym przez starożytnych Egipcjan, jednak przede wszystkim jest to ozdobna roślina występująca w bardzo wielu gatunkach i odmianach. Z niektórych z nich rzeczywiście można wytwarzać materiał podobny do papieru, inne są z kolei jadalne, a jeszcze inne można hodować jako rośliny domowe i ogrodowe. Przedstawiamy popularne gatunki papirusa i podstawowe elementy pielęgnacji tej niezbyt wymagającej rośliny.

Papirus – odmiany

Papirusem zwyczajowo nazywa się rośliny z rodzaju o nazwie cibora (Cyperus), do którego należy aż 700 gatunków – papieropodobny materiał wytwarza się tylko z jednego z nich. Cibory mogą być roślinami jednorocznymi lub bylinami i porastają rzeki i rozlewiska niemal na całym świecie. Mogą przybierać różnorodne rozmiary, od tych naprawdę niskich, 5-cio centymetrowych, do bujnych, nawet 5-cio metrowych. Składają się z długich łodyg porosłych liśćmi u podstawy oraz wokół biało-zielonych kwiatów.

Cibora zmienna (Cyperus alternifolius) jest najczęściej spotykanym gatunkiem papirusa doniczkowego. Pochodzi z Madagaskaru i ze względu na swoje rozłożyste, okółkowate liście bywa też nazywana papirusem parasolowatym. Jest bujna i krzaczasta i może osiągnąć 70 centymetrów wysokości. Kwiat papirusa pojawia się w formie ozdobnych, pierzastych miotełek. Nie jest rośliną wymagającą w uprawie.

Cibora rozpierzchła (Cyperus diffusus) pierwotnie pochodziła z obszarów Afryki, Madagaskaru i Półwyspu Arabskiego, jednak szybko rozprzestrzeniła się na całą strefę tropikalną i subtropikalną. Maksymalnie osiąga wysokość 1,2 metra, posiada zwarty pokrój i wąskie, lekko zwisające, trawiaste liście. Zakwita zielonkawymi, drobnymi kwiatami.

Cyperus albostriatus występuje na terenie Afryki. Nie należy do papirusów szczególnie wysokich, maksymalnie osiąga bowiem około 60 centymetrów wysokości. Posiada smukłą łodygę porosłą biało żyłkowanymi, wąskimi liśćmi. Wymaga nasłonecznionych stanowisk, intensywnego podlewania i wilgotnego powietrza. Często bywa sprzedawany jako roślina jednoroczna.

Cyperus haspan pochodzi z Meksyku. Jego liście tworzą efektowne pióropusze, wśród których latem pojawiają się niewielki brązowo-zielone kwiaty. Roślina może osiągnąć wysokość 70 centymetrów, a jej długie łodygi można podwiązywać lub nawet zaplatać, w celu zapewnienia im stabilności i uchronienia od złamania.

Cibora papirusowa (Cyperus papyrus) to roślina, z której wytwarza się słynne, egipskie papirusy. Pochodzi z Afryki i należy do wysokich odmian cibor, może bowiem osiągnąć wzrost nawet 5 metrów. Najczęściej wygina się pod własnym ciężarem i przybiera kształt łuku. U podstawy łodygi oraz na jej szczycie wyrasta pióropusz wąskich liści. Można ją hodować również w Europie, jednak ze względu na jej rozmiary głównie stosuje się ją do ozdoby oczek wodnych i stawów.

Roślina papirus – wymagania

Jakie stanowisko będzie najlepsze dla papirusa doniczkowego?

Hodowane w doniczkach gatunki cibory mają na ogół podobne wymagania i ich pielęgnacja nie jest szczególnie zróżnicowana. Rośliny te wymagają ciepłych, jasnych stanowisk, ale nie powinny być wyeksponowane na długotrwałe bezpośrednie nasłonecznienie.

W okresie wegetacyjnym temperatura otoczenia powinna wynosić około 25 stopni Celsjusza (choć roślina zniesie i 30 stopni) i nie powinna spadać poniżej 18. Zimą, w okresie spoczynku, należy dbać o to, aby temperatura, w której przybywa papirus utrzymywała się w granicach 7-10 stopni Celsjusza. Nie należy stawiać rośliny w bliskim sąsiedztwie kaloryfera, bo suche powietrze może prowadzić do rozwoju chorób i pasożytów.

Jaka ziemia do papirusa?

Ważnym elementem opieki nad papirusem jest zapewnienie mu odpowiedniego podłoża. Gleba musi bardzo dobrze chłonąć wodę, bo papirus przepada za wilgocią. Najlepiej rośnie w mieszance ziemi uniwersalnej, piasku oraz torfu, skomponowanych w proporcjach 2:1:1. Do gleby warto dodać również trochę węgla drzewnego, który zapobiegnie gniciu korzeni – jest ono prawdopodobne ze względu na wysoką wilgotność gleby, której wymaga roślina.

Jak podlewać papirus doniczkowy?

Podlewanie to najważniejsza czynność w opiece nad papirusem. Cibora bardzo lubi intensywne nawadnianie, a wręcz nie przeszkadzają jej tak zwane “mokre stopy”, czyli przebywanie w błotnistej ziemi, z wodą stojącą na podstawce pod donicę. Roślinę podlewamy natychmiast, gdy zauważymy, że wierzchnia warstwa ziemi w pojemniku lekko przeschła. Najlepiej jednak pilnować, by woda znajdowała się na podstawce – liście papirusa zaczynają schnąć już wtedy, gdy roślina cierpi na niedobór wody przez 24 godziny.

Świetnym sposobem na uprawę papirusa jest hodowanie go w akwarium lub w hydroponice, zapewniających mu stałe nawodnienie – poziom wody nie powinien być wyższy niż 10 centymetrów, bo w przeciwnym razie roślinie zaczną więdnąć liście. W okresie wegetacyjnym podczas podlewania warto zasilić papirus płynnym nawozem, jednak nie częściej niż raz na dwa tygodnie. Nie zapominajmy o regularnym i intensywnym zraszaniu cibory, wykonywanym najlepiej codziennie. Unikamy za to nabłyszczania papirusa, gdyż chemiczne środki zawarte w tego typu preparatach zniszczą jego liście.

Papirus – przesadzanie i rozmnażanie

Ciborę warto przesadzić raz do roku, na wiosnę. Bardzo istotne jest to, jaka doniczka do papirusa zostanie przez nas wybrana, ponieważ cibora najlepiej rośnie, gdy jej korzenie są dość mocno ściśnięte w pojemniku. Najlepszym rozwiązaniem jest więc przesadzenie papirusa do doniczki tylko o rozmiar większej. Podczas przesadzania można oczywiście pozyskać nowe sadzonki. Po oczyszczeniu z ziemi, bryłę korzeniową należy rozerwać lub pociąć na kilka mniejszych części i każdą z nich posadzić w osobnym pojemniku wypełnionym mieszanką ziemi, piasku i torfu.

Drugi sposób na rozmnożenie papirusa jest nieco trudniejszy i długotrwały. Polega on na ukorzenieniu rośliny “ do góry nogami”. Potrzebujemy do tego posiadającego liście pędu o długości około 5 centymetrów. Liście lekko skracamy, a całość wstawiamy do naczynia z wodą, liśćmi do dołu. Mniej więcej po dwóch tygodniach, na gałązce powinny zacząć pojawiać się białe korzonki. Gdy tak się stanie czekamy 10 dni aż nieco podrosną, a następnie gałązkę umieszczamy w wypełnionej ziemią doniczce i obficie podlewamy.

Papirus – choroby

Cibora jest wrażliwa na zmiany temperatur oraz obniżenie wilgotności powietrza. Suche powietrze w połączeniu z wysoką temperaturą może doprowadzić do rozwoju mszyc na liściach rośliny. Warunki sprzyjające rozwojowi tych szkodników powstają na przykład wtedy, gdy ustawimy papirus w pobliżu grzejnika. Mszyce zwalczamy za pomocą odpowiednich oprysków.

Brązowienie wierzchołków liści może być spowodowane przez zbyt niską wilgotność powietrza lub przez zbyt zwięzłe i zakwaszone podłoże. Biała pajęczynka na spodniej stronie liście, odbarwienia, plamy i żółknięcie może być z kolei efektem żerowania przędziorków. Papirus nie należy do roślin szczególnie podatnych na choroby, ale czasem zdarza się, że zostanie w całości porażony przez jakąś infekcję, a jego liście zaczną w widoczny sposób obumierać. Jak uratować papirusa? Bez obaw możemy wyciąć wszystkie liście i pędy – na wiosnę odrosną w o wiele lepszej kondycji.