Hiacynt w doniczce – jak sadzić i pielęgnować hiacynt doniczkowy?
Ciężkie, barwne, odurzająco pachnące kwiatostany, soczyście zielone liście i dorodna cebulka wychylająca się z doniczki – hiacynt, bo to o nim mowa, to chyba najbardziej urodziwy z wiosennych kwiatów. Zgodnie z grecką mitologią, wyrósł na pamiątkę pięknego młodzieńca o tym imieniu, ulubieńca boga Apolla. Dziś hiacynt to jeden z symboli wiosny – w sklepach sadzonki pojawiają się już zimą, a właściwie uprawiane mogą cieszyć nas aż do końca maja. Dziś przybliżamy najpopularniejsze gatunki i odmiany tej rośliny, podpowiadamy, jak dbać o hiacynta w doniczce i jak własnoręcznie wyhodować go z cebulki.
Hiacynt w doniczce – gatunki i odmiany
Hiacynty (Hyacinthus) należą do obszernej rodziny roślin szparagowatych i pochodzą z basenu Morza Śródziemnego – pierwotnie porastały tereny od Azji Mniejszej po Palestynę. Wyrastają z łuskowatych cebul tworząc lancetowate liście i od jednego do kilku pędów kwiatowych.
W obrębie tych roślin wyróżnia się jedynie trzy gatunki: bardzo popularny hiacynt wschodni (Hyacinthus orientalis), szerokolistny hiacynt Litwinowa (Hyacinthus litwinovii) oraz karłowaty hiacynt zakaspijski (Hyacinthus transcaspicus) o błękitnych, groniastych kwiatostanach. W sklepach ogrodniczych niepodzielnie rządzą jednak hiacynty wschodnie, które hodowcy dzielą na cztery grupy odmian.
Hiacynty holenderskie – są najpopularniejszymi i najczęściej występującymi odmianami. Ich kwiaty mogą być pojedyncze lub podwójne. Ceni się je za szeroką gamę kolorów oraz wyjątkową wielkość i gęstość kwiatostanów. Zwykle osiągają 30 centymetrów wysokości.
- Odmiany białe: „White Pearl”, „Carnegie”, „L’Innocence”
- Odmiany żółte: „Yellow Queen”, „City of Haarlem”
- Odmiany pomarańczowe: „Gypsy Queen”
- Odmiany różowe: „Pink Pearl”, „Anna Marie”, „Fondant”
- Odmiany czerwone: „Jan Bos”
- Odmiany niebieskie: „Blue Jacket”, „General Köhler”, „Crystal Palace”
- Odmiany fioletowe: „Amethyst”, „Woodstock”
- Odmiany czarne: „Dark Dimension”
Hiacynty rzymskie (francuskie) – są znacznie niższe i mniej bujne niż poprzednicy. Dorastają do około 15 centymetrów, a ich kwiaty są dość luźno rozmieszczone na pędach.
Hiacynty miniaturowe – jeszcze mniejsze niż odmiany rzymskie, osiągają maksymalnie 10 centymetrów wysokości.
Hiacynty multiflora – osiągają wysokość 15 cm, a ich cechą charakterystyczną jest wypuszczanie z jednej cebuli kilku pędów kwiatowych.
Jak i kiedy sadzić hiacynty w doniczce?
Czas, który wybierzemy na sadzenie hiacyntów do doniczek w dużej mierze zależy od tego, kiedy chcemy by zakwitły. Jeśli kwiaty mają pojawić się w grudniu, przygotowaniem cebul powinniśmy zająć się od 15 do 30 września. Rośliny sadzone od 1 do 15 października zakwitają w styczniu.
Hiacynty w doniczce zimą są bardzo cenione ze względu na namiastkę wiosny, którą wprowadzają. Bardzo ważny jest zakup odpowiednich cebulek kwiatowych – wybierajmy jak największe, koniecznie gładkie, niepoobijane i pozbawione skaleczeń. Nie decydujmy się na cebulki posiadające jakiekolwiek przebarwienia lub naloty.
W celu wywołania tak wczesnego kwitnienia, cebule hiacyntów należy poddać pędzeniu. Jest to prosty zabieg polegający na przechowaniu cebulek w chłodnym i ciemnym pomieszczeniu, a następnie przeniesieniu ich do cieplejszego i bardziej widnego środowiska. Potrzebujemy dość płaskiej i dużej donicy – tym większej, im więcej cebulek mamy zamiar posadzić. Powinna ona posiadać otwory w dnie umożliwiające odpływ wody i cyrkulację powietrza.
Jaka ziemia dla hiacyntu w doniczce będzie najlepsza? Przepuszczalna, żyzna, o odczynie obojętnym lub zasadowym (pH 6.5-7.8). Początkujący hodowcy często zastanawiają się,jak głęboko sadzić hiacynty w doniczce – odpowiedź brzmi: bardzo płytko. Na dno pojemnika sypiemy drenaż i dość cienką warstwę ziemi, a następnie zanurzamy w niej cebule w taki sposób, aby ich wierzchołki lekko wystawały ponad krawędź pojemnika. Całość ustawiamy w przeznaczonym do tego pomieszczeniu i lekko nawadniamy co 10-14 dni.
Cebule powinny ukorzenić się po około 6-8 tygodniach. Doniczki przenosimy wówczas do mieszkania, zapewniając im wyższą temperaturę i większe ilości rozproszonego światła. Obficie je podlewamy. Gdy na szczytach cebul zaczną pojawiać się zielone pędy, zakładamy na nie osłonki z ciemnego papieru – zdejmujemy je dopiero wtedy, gdy pędy nieco się wydłużą i pod papierem zacznie być wyczuwalny pąk. Następnie ustawiamy roślinę w dobrze naświetlonym miejscu. Hiacynt powinien zakwitnąć po około 2 tygodniach.
Hiacynt w szkle
Coraz popularniejszą metodą, cenioną ze względu na swoją dekoracyjność, jest pędzenie hiacyntów w szkle. Zabieg ten nie różni się zbytnio od zwykłego pędzenia, z tym, że stosuje się do niego szklane naczynie wypełnione wodą – słoik lub specjalny wazon o kształcie zbliżonym do klepsydry. Cebulę układamy w naczyniu w taki sposób, by bardzo delikatnie dotykała wody. Pod żadnym pozorem nie należy mocno jej zanurzać, bo zacznie gnić. Pojemnik ustawiamy w chłodnym i ciemnym miejscu. Korzonki powinny pojawić się bardzo szybko – nie musimy dolewać wody, bo i tak będą się wyciągały starając się jej dosięgnąć. Gdy na cebuli pojawią się zielone pędy o długości około 5 cm, naczynie możemy przenieść do jaśniejszego pomieszczenia. Niestety, po przekwitnięciu hodowanego w szkle hiacynta trzeba wyrzucić, nie nadaje się on bowiem do ponownej uprawy.
Jak pielęgnować hiacynt w doniczce?
Hiacynty najlepiej rosną w dość chłodnych pomieszczeniach (około 20 stopni Celsjusza) na stanowiskach wypełnionych dużymi ilościami rozproszonego światła. Rośliny należy przechowywać z dala od kaloryfera. Jeśli będziemy przechowywać je w wysokich temperaturach i na silnie nasłonecznionych lokacjach, bardzo szybko rozwiną się i przekwitną.
Ważną kwestią jest także podlewanie hiacyntu w doniczce. Nie potrzebuje on dużo wody, trzeba jednak dbać, by ziemia, w której rośnie była stale lekko wilgotna. Optymalnie nawadnianie powinno odbywać się raz w tygodniu. Należy bardzo uważać, by nie polewać wodą ani cebul hiacyntów, ani ich liści i kwiatów, bo mogą od tego zgnić – wodę najlepiej wylewać na podstawkę pod doniczką. Nie ma potrzeby nawożenia tych roślin. Jeśli uprawiamy hiacynta w szkle, wodę w naczyniu powinniśmy wymieniać co drugi dzień.
Hiacynt doniczkowy – co zrobić jak przekwitnie?
Gdy imponujące kwitnienie hiacynta się zakończy, wiele osób ma dylemat, co dalej zrobić z rośliną. Na szczęście nie jest to zbyt skomplikowane. Ostrym sekatorem nisko odcinamy pęd kwiatowy pozostawiając same liście i przenosimy doniczkę w chłodniejsze miejsce. Od tego momentu roślinę podlewamy rzadko, nie dopuszczając tylko do silnego przesuszenia ziemi. Hiacynta w doniczce po przekwitnięciu przechowujemy w ten sposób dopóki jego liście nie zaczną usychać – zwykle następuje to pod koniec wiosny. Wówczas odcinamy je, a cebulę wykopujemy z pojemnika, oczyszczamy, suszymy i do jesieni przechowujemy w suchym, ciemnym, chłodnym miejscu.
Cebulki hiacyntów po pędzeniu są osłabione i nie nadają się do powtórnej intensywnej hodowli w donicach. Należy je przechłodzić i zapewnić stosowny odpoczynek. Jeśli posiadamy ogród, jesienią możemy wysadzić je do gruntu. Wybieramy dla nich słoneczne, osłonięte od wiatru miejsce i zapewniamy żyzne, spulchnione podłoże. Cebulę umieszczamy w ziemi na głębokości równej jej trzykrotnej wysokości. Miejsce, w którym została posadzona zabezpieczamy przed chłodem za pomocą gałązek iglaków lub warstwy agrowłókniny.
Mieszkanie w bloku i brak ogródka nie oznaczają wcale, że nie możemy po raz kolejny cieszyć się kwitnieniem naszego hiacynta. Cebule możemy bowiem przechłodzić w skrzynkach na balkonie. Doniczki z przyciętymi hiacyntami wstawiamy w większe pojemniki i szczeliny między nimi wypełniamy styropianem lub agrowłókniną. Z wierzchu nakrywamy skrzynki gałązkami iglaków.
Hiacynt w doniczce w domu – problemy i choroby
Hiacynty są niestety bardzo podatne na choroby grzybowe i bakteryjne. W sklepach unikajmy wybierania cebulek przebarwionych i skaleczonych, sami zaś przechowujmy je w suchych pomieszczeniach i wykopujmy z dużą ostrożnością. Przed posadzeniem, cebulki warto zanurzyć w fungicydach i preparatach bakteriobójczych. Często spotykaną przypadłością jest fuzarioza cebul, powodująca gnicie ich wierzchołków i piętek oraz powstawanie różowobiałej grzybni.
Chorobą spowodowaną przez przechowywanie cebulek w zbyt wilgotnym pomieszczeniu jest penicilioza. Objawia się ona małymi, żółtobrązowymi plamami, które z czasem pokrywają się pylącym, niebieskawym nalotem. Hiacyntom przydarza się też szara pleśń, przez którą cebule pokrywają się brązowymi wypukłymi plamami i szarym nalotem z widocznymi ciemniejszymi zarodnikami grzyba.
Bardzo nieprzyjemną chorobą jest również mokra zgnilizna bakteryjna, wywołująca na powierzchni cebul miękkie brązowe plamy, które gniją wydzielając nieprzyjemny zapach.
Osoby, które pierwszy raz zakupiły roślinę, mogą zastanawiać się dlaczego hiacynt się przechyla. Niestety, zdarza się to dość często – hiacynty mają ciężkie kwiatostany i kruche łodygi, a z konieczności sadzone są płytko. Aby zapobiec krzywemu wzrostowi rośliny można zastosować podpórkę. Inną opcją jest wstawienie doniczki do większego pojemnika i wysypanie szczeliny torfem, by zapewnić roślinie większą stabilność.
Pielęgnacja hiacyntu w doniczce nie jest skomplikowana. Ten piękny kwiat może ozdobić nasze mieszkanie przy minimalnym nakładzie czasu i pracy. Hodowanie go od podstaw również nie jest trudne – co więcej, może okazać się świetną zabawą w obserwowanie stopniowo pojawiających się liści i pąków.