Ogród na dachu – jak go założyć i zaaranżować? Sprawdź porady i inspiracje
Ogród na dachu to nie tylko sposób na zagospodarowanie stropów marketów i bloków mieszkalnych, ale również pomysł na ozdobę domków jednorodzinnych. Zielony dach stwarza przestrzeń do relaksu, wycisza budynek oraz sprawia, że zimą jest w nim dużo cieplej, latem zaś chłodniej. Co więcej, ogrody na dachu świetnie akumulują wodę i pozwalają jej swobodnie parować. Jak więc założyć ogród na dachu i co właściwie można w nim uprawiać?
Spis treści:
Ogród na dachu – o czym pamiętać przy zakładaniu zielonego dachu?
Ogród na dachu – jakie warstwy uwzględnić na zielonym dachu?
Ogród na dachu – jaką izolację zastosować na zielonym dachu?
Ogród na dachu – jak zrobić zielony dach krok po kroku?
Ogród na dachu – intensywny czy ekstensywny?
Ogród na dachu – jakie rośliny zasadzić na zielonym dachu?
Ogród na dachu – ile wynosi cena zielonego dachu?
Ogrody na dachu – pomysły na modne aranżacje zielonego dachu
Ogród na dachu – o czym pamiętać przy zakładaniu zielonego dachu?
Zakładanie ogrodu na dachu jest znacznie trudniejsze niż tworzenie klasycznego ogrodu w gruncie. Należy m.in. uwzględnić siłę nośną stropu i właściwie ułożyć warstwy konstrukcji. Dachowy ogród i taras możesz stworzyć z pomocą specjalnej ekipy, ale możesz też pokusić się o wykonanie aranżacji własnymi siłami. Tworząc projekt ogrodu na dachu, pamiętaj o:
- starannej hydroizolacji;
- dopasowaniu grubości podłoża do roślin;
- układaniu warstw z ok. 1-3% spadkiem w kierunku wpustów, by zapewnić prawidłowy odpływ wody;
- regularnym oczyszczaniu systemu odpływów.
Ogród na dachu – jakie warstwy uwzględnić na zielonym dachu?
Kwestię założenia ogrodu na dachu należy rozstrzygnąć już na etapie projektowania budynku – w tym momencie musisz również zdecydować, czy Twój zieleniec będzie miał charakter intensywny, czy ekstensywny oraz dobrać do niego odpowiednie oświetlenie ogrodowe. Przekrój zielonego dachu o nowoczesnym charakterze musi prezentować się następująco:
- Podłoże dachu – strop, na którym powstaje cała aranżacja.
- Hydroizolacja dachu – ma za zadanie chronić dach przed przeciekaniem. Na nowoczesnym zielonym dachu warstwę hydroizolacyjną układa się wprost na stropie. Wykonuje się ją z folii EPDM, folii budowlanej z tworzywa sztucznego lub dwóch warstw papy bitumicznej modyfikowanej polimerami SBS. Hydroizolacja musi być przede wszystkim szczelna i mrozoodporna. Musi być też na tyle trwała, by wytrzymać starcie z rosnącymi korzeniami roślin nie pozwolić na rozwój pleśni, grzybów i porostów.
- Termoizolacja dachu – należy ją wykonać ze sztywnych, stabilnych płyt, które stworzą równe podłoże. Do wyboru masz płyty z wełny mineralnej, z pianki poliuretanowej PIR lub ze styropianu ekstrudowanego XPS. Na termoizolacji układa się geowłókninę ochronno-dyfuzyjną.
- Warstwa drenażowa – drenaż można usypać ze żwiru o uziarnieniu 8/32 mm lub z różnorodnych grysów np. keramzytu. Popularnym rozwiązaniem jest zastosowanie tzw. folii kubełkowej – posiada ona specjalne wytłoczenia, dzięki którym tworzy się szczelina powietrzna umożliwiająca swobodne odprowadzanie wody i pary wodnej.
- Warstwa filtrująca – najczęściej tworzy się ją z geowłókniny strukturalnej z polipropylenu. Ma ona za zadanie chronić drenaż i wcześniejsze warstwy ogrodu na dachu przed drobinami zanieczyszczeń. Jednocześnie musi przepuszczać wodę i parę wodną, a także wykazywać odporność na czynniki mechaniczne, biologiczne i chemiczne.
- Warstwa wegetacyjna – ostatnia warstwa, nazywana również substratem, powstaje poprzez zmieszanie humusu ze żwirem lub keramzytem. Jej zadaniem jest oczywiście stabilizowanie korzeni i zapewnianie roślinom wody i substancji odżywczych. Substrat odpowiada również za gromadzenie wody podczas suszy i odprowadzanie je nadmiaru do głębszych warstw konstrukcji. Grubość warstwy wegetacyjnej zielonego dachu musi być dopasowana do typu roślin i sposobu użytkowania dachu: roślinność intensywna niska – warstwa 15-35 cm; roślinność intensywna wysoka – warstwa 35-250 cm; roślinność ekstensywna – warstwa 10-15 cm.
- Warstwa roślinna – możesz skomponować ją podobnie, co standardowy ogród. Na dachu możesz posadzić trawy ozdobne, krzewy, kwiaty, zioła i warzywa oraz niektóre drzewa.
Ogród na dachu – jaką izolację zastosować na zielonym dachu?
Odpowiednia hydroizolacja ogrodu na dachu jest kluczem do sukcesu całego przedsięwzięcia. Należy ją utworzyć z materiałów najwyższej jakości i dołożyć wszelkich starań, by jak najlepiej wykonać izolację – jej naprawa jest bowiem trudna i kosztowna.
Ogród na płaskim dachu najlepiej założyć przy użyciu bezszwowej powłoki hydroizolacyjnej z modyfikowanych polimerami grubowarstwowych mas bitumicznych. Nakłada się natryskowo, co eliminuje konieczność tworzenia łączeń, a także znacznie skraca czas trwania procesu.
Ogród na dachu – jak zrobić zielony dach krok po kroku?
Krok 1. Oczyść dach
Usuń z dachu wszelkie zanieczyszczenia i jeśli zachodzi taka potrzeba, wykonaj naprawy stropu.
Krok 2. Ułóż warstwę hydroizolacyjną i termoizolacyjną ogrodu na dachu
Klasyczna konstrukcja zielonego dachu zakłada ułożenie warstwy termoizolacyjnej przed hydroizolacyjną. Jednak nowoczesne wytyczne odnośnie tego, jak zbudować ogród na dachu radzą, by warstwę hydroizolacyjną położyć jako pierwszą. Uchroni ją to przed uszkodzeniami mechanicznymi, niekorzystnym wpływem czynników atmosferycznych i zmianami temperatury.
Krok 3. Ułóż geowłókniny i warstwę drenażową ogrodu na dachu
Termoizolację okryj geowłókniną ochronno-dyfuzyjną, a na niej usyp warstwę drenażową. Na drenażu rozłóż geowłókninę filtracyjną.
Krok 4. Usyp warstwę wegetacyjną zielonego dachu
Na geowłókninie filtracyjnej równomiernie rozłóż mieszankę humusu ze żwirem i keramzytem.
Krok 5. Posadź rośliny na zielonym dachu
Ostatni etap konstrukcji zielonego dachu to zasadzenie wybranych gatunków roślin.
Ogród na dachu – intensywny czy ekstensywny?
Ekstensywny ogród na dachu – tani, dekoracyjny i łatwy w pielęgnacji
Ekstensywny ogród na dachu ma pełnić jedynie funkcję dekoracyjną. Właściciele przebywają na nim tylko wtedy, gdy trzeba poddać rośliny zabiegom pielęgnacyjnym. Takie ogrody są tańsze w realizacji, lekkie pod względem konstrukcji, a ich utrzymanie jest proste i nie wymaga specjalnej wiedzy ani umiejętności. W ogrodach ekstensywnych najlepiej odnajdują się rośliny mało wymagające, mrozoodporne i dobrze znoszące brak wody.
Intensywny ogród na dachu – wymagający, ale sprzyja wypoczynkowi
Z kolei intensywny ogród na dachu to aranżacja przystosowana do użytkowania – oznacza to, że można wstawić do niego meble ogrodowe i regularnie spędzać w nim czas. W takim ogrodzie możesz posadzić wszystkie rośliny, które lubią słońce i mają umiarkowane zapotrzebowanie na wodę. Pamiętaj jednak, że stworzenie ogrodu intensywnego to zadanie bardziej wymagające niż organizacja ogrodu ekstensywnego – wymaga zastosowania znacznie grubszej, a co za tym idzie cięższej warstwy podłoża.
Ogród na dachu – jakie rośliny zasadzić na zielonym dachu?
Wyboru roślin na zielony dach należy dokonać na bardzo wczesnym etapie tworzenia całej konstrukcji, bowiem od nich zależy grubość usypanego substratu. Ogrody dachowe zwykle dzieli się na ekstensywne i intensywne, ale występują też formy pośrednie.
- Rośliny do ogrodu ekstensywnego – powinny być niewysokie i mało wymagające. Sprawdzą się gatunki przepadające za słońcem i dobrze znoszące suszę. Odpowiednie będą mchy, rozchodniki, macierzanki, smagliczki i rojniki, a także krwawnik, czyściec wełnisty, rumianek, zawciąg nadmorski czy driakiew kaukaska. Możesz też stworzyć trawnik na dachu.
- Rośliny niskie do ogrodu intensywnego – lubią słońce, ale mają większe wymagania niż rośliny do ogrodu ekstensywnego, potrzebują więcej wody i pielęgnacji. Sprawdzi się m.in.: bodziszek, goździk siny, kocimiętka, lawenda, floks szydlasty, gipsówka, rozchodnik okazały, wiesiołek czworokątny, pięciornik krzewiasty, niewysokie jałowce.
- Rośliny wysokie do ogrodu intensywnego – zielony ogród na dachu złożony z wysokich roślin wymaga dużo pracy, a w szczególności grubej warstwy wegetacyjnej. Do tego typu ogrodu dachowego możesz wprowadzić np. wysokie róże, dyptam jesionolistny, jukkę nitkowatą, sosnę czarną i górską, kosodrzewinę, świerk pospolity, serbski czy biały.
Ogród na dachu – ile wynosi cena zielonego dachu?
Ile kosztuje ogród na dachu? Koszt realizacji takiej przestrzeni uzależniony jest przede wszystkim od tego, czy planujesz ogród ekstensywny, czy raczej intensywny. Ważna jest także kwestia rozmiarów kompozycji oraz tego, jakie rośliny i inne elementy będzie obejmować. Szacunkowo cena zielonego dachu ekstensywnego to ok. 200–400 zł/m², a intensywnego – ponad 500 zł/m².
Ogrody na dachu – pomysły na modne aranżacje zielonego dachu
W miastach często brakuje przestrzeni na zorganizowanie tradycyjnych zielonych ogrodów. Ogród na dachu bloku jest doskonałą alternatywą – nie zajmuje dodatkowego miejsca, a doskonale spełnia swoją funkcję, czyli oczyszcza i nawilża powietrze, a także poprawia izolację termiczną budynku. Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie, by stworzyć zielony ogród na dachu domu prywatnego, jak również niewielki ogród na dachu altany ogrodowej czy garażu. Jak stworzyć modny ogród w ramach zielonego dachu?
- Ogród zimowy na dachu – architektura ogrodowa w formie oranżerii to idealne przedłużenie przestrzeni mieszkalnej, którą można cieszyć się nie tylko latem, ale również jesienią i zimą. Wewnątrz oranżerii panuje stała temperatura i wilgotność, która korzystnie wpływa na kondycję roślin. Oranżeria zlokalizowana na dachu może też podnieść walory estetyczne budynku – ogród zimowy na dachu garażu to oryginalne rozwiązanie, które nikogo nie pozostawi obojętnym.
- Ogród warzywny na dachu – płaskie dachy supermarketów i bloków mieszkalnych od wielu lat wykorzystywane są w przedsięwzięciu o nazwie urban farming, czyli miejskie farmerstwo. Koncepcja ta zakłada uprawę warzyw i owoców w przestrzeni miejskiej przy korzystaniu z niezagospodarowanych stropów. Dachowy warzywnik może być również wsparciem dla Twojej kuchni! Obok sałaty czy pomidorów, możesz w nim posadzić również zioła. Pamiętaj jedna o dostosowaniu wysokości podłoża do potrzeb poszczególnych roślin. Ogród ziołowy na dachu wymaga podłoża o wysokości 7-12 cm, warzywnik – 13-25 cm, a drzewka owocowe 26-40 cm.
- Ogród japoński na dachu – japoński ogród na dachu to oaza spokoju i harmonii, miejsce, które pozwoli Ci się wyciszyć nawet w środku wielkiego, gwarnego miasta. Delikatne rośliny i oszczędne formy świetnie sprawdzą się w dachowych ogrodach.
Człowiek, by zachować zdrowie, potrzebuje kontaktu z zielenią – ogrody na dachach oferują taką właśnie możliwość. Dlatego urządzając swój ogród na dachu, nie oszczędzaj na roślinach! Stwórz zielone kaskady, które będą Twoją oazą spokoju i miejscem na wypoczynek po ciężkim dniu.