Nakrycie stołu – jak powinno wyglądać prawidłowe nakrycie stołu?

Nakrycie stołu to podstawa eleganckiego posiłku. Bez gustownych i poprawnie rozmieszczonych naczyń trudno wyeksponować potrawy i zapewnić gościom komfort jedzenia. Jak powinno wyglądać prawidłowe nakrycie stołu? Czy warto stosować obrus? Jak ułożyć sztućce i ile kieliszków ustawić przy talerzu? Odpowiedź na te i inne pytania znajdziesz w naszym poradniku, w którym krok po kroku tłumaczymy, jak nakryć do stołu.

Nakrycie stołu – czego będziesz potrzebować?

Właściwa aranżacja stołu wymaga odpowiedniej zastawy i tekstyliów. Nie muszą one pochodzić z jednego zestawu, nowoczesne trendy lansują mieszanie różnych talerzy. Co jednak powinno zawierać podstawowe nakrycie stołu?

• Tekstylia i serwetki – choć bywa że współcześnie naczynia ustawia się wprost na blatach (pod warunkiem, że meble są wykonane z ciekawego materiału), tekstylia stołowe wciąż cieszą się popularnością. Na co dzień możesz nakryć stół jedynie przy użyciu podkładek pod talerze, ale na spotkaniach towarzyskich warto posłużyć się bieżnikiem. Na wyjątkowe okazje przygotuj obrus. Pamiętaj również o serwetkach – papierowe sprawdzą się co prawda podczas codziennych posiłków, ale warto też posiadać komplet eleganckich (i bardziej ekologicznych) serwetek z lnu czy bawełny.

• Naczynia – przydadzą się dwa komplety: jeden skromniejszy, do używania na co dzień, i drugi, bardziej elegancki, na specjalne okazje. Powinny znaleźć się w nim podstawki pod talerze, duże talerze obiadowe, talerze do zupy i talerzyki deserowe.

• Sztućce – zwykłe sztućce codzienne wzbogać o zestaw na eleganckie spotkania. W każdym z nich powinny znaleźć się widelce, noże, łyżki do zupy, łyżeczki do herbaty i widelczyki do ciasta.

• Szkło – podstawowy zestaw powinien zawierać szklanki do wody, kieliszki do białego wina, kieliszki do wina czerwonego i kieliszki do szampana. Dodatkowo możesz postarać się o kieliszki do wódki, szklanki do whisky i naczynia do drinków.

Nakrycie do stołu krok po kroku – jak nakryć do stołu?

Krok 1. Użyj tekstyliów stołowych

Jeśli przygotowujesz nakrycie na codzienny posiłek, wystarczy, że przez środek stołu przełożysz bieżnik, a pod talerze położysz podkładki. Jeśli zależy Ci na eleganckiej aranżacji – np. na większe rodzinne przyjęcie – stoły nakryj obrusami. Ważne by miały one odpowiednie wymiary, tzn. by z każdej strony blatu zwisało 20 cm tkaniny. Przygotuj serwetki – ułożysz je z lewej strony talerzy lub na nich. Materiałowe możesz złożyć w ozdobny kształt, choć musisz liczyć się z tym, że po rozłożeniu będą pogniecione. Dlatego też najlepszym rozwiązaniem jest wsunięcie lekko złożonych serwetek w dekoracyjne pierścienie.

Krok 2. Ustaw talerze na stole

Nakrycia rozstaw w taki sposób, by każda osoba miała dla siebie minimum 70 cm blatu, a pomiędzy gośćmi znalazło się 40 cm odstępu. Przyjrzymy się, jak po kolei ułożyć nakrycie do stołu.

• Na stole postaw duży podtalerz (talerz serwisowy). Spełnia on rolę dekoracyjną i nie służy do nakładania potraw – przy codziennym nakrywaniu stołu możesz zastąpić go podkładką.

• W lewym górnym rogu podtalerza postaw niewielki talerzyk na pieczywo.

• Na podtalerzu postaw nieco mniejszy talerz obiadowy.

• Na talerzu obiadowym umieść talerzyk do sałatki lub talerz/miseczkę na zupę. Jeśli w planach jest zarówno przystawka, jak i zupa, gdy goście zjedzą pierwsze danie, sprzątnij talerzyki i na podtalerzu postaw głęboki talerz.

• Gdy goście zjedzą przystawkę, zupę i danie główne, sprzątnij wszystkie naczynia i na stole postaw talerzyk deserowy.

Krok 3. Ułóż sztućce na stole

Prawidłowe nakrycie stołu zakłada, że widelce zawsze układamy po lewej stronie talerzy, zaś obiadowe noże i łyżkę – po prawej. Pamiętaj, że noże muszą być zwrócone ostrzami w stronę talerza. Sztućce powinny być ułożone w jednej linii, w odległości 1-2 cm od krawędzi stołu. Odległość między nimi powinna być równa.

Jak ułożyć sztućce na stole? Ważna zasada głosi, że sztućce powinny być ułożone w takiej kolejności, w jakiej będą pojawiać się potrawy – poczynając od zewnętrznej strony nakrycia. I tak najdalej od talerza znajdzie się łyżka do zupy (którą spożywa się na początku), a przy jego krawędzi nóż do dania głównego. Z drugiej strony na zewnątrz talerza połóż widelec do sałatki, zaś od wewnątrz widelec obiadowy. Nad talerzami ułóż łyżeczkę deserową zwróconą w stronę widelców, a tuż pod nią widelczyk do ciasta, zwrócony w stronę noża i łyżki. Nożyk do masła połóż na talerzyku przeznaczonym na pieczywo.

Krok 4. Ustaw szklanki i kieliszki na stole

Podstawowy zestaw szklanych naczyń powinien zawierać kieliszek w kształcie tulipana do białego wina, duży kieliszek do czerwonego wina, kieliszek (tzw. goblet) na wodę i kieliszek do szampana – przy nakryciu nie powinny pojawić się więcej niż 4 szklane naczynia. Zasady nakrycia stołu mówią, że naczynia do napojów powinny znaleźć się po prawej strony talerzy, na pozycji przypominającej położenie godziny 13 na zegarze.

Kieliszki możesz ustawić w jednej linii pod skosem lub w kształt trójkąta (lub czworoboku). Jako pierwszy postaw największy kieliszek do wody o pojemnej czaszy. Na prawo od gobletu powinien stanąć kieliszek do białego wina, o czaszy w kształcie tulipana i niewielkich rozmiarach. Domykając trójkąt, za kieliszkiem do białego wina postaw duży, pękaty kieliszek do wina czerwonego.

Krok 5. Zadbaj o oświetlenie i dekoracje stołu

Gdy naczynia i sztućce są już rozłożone, czas na ostatnie szlify, czyli dekoracje, które nadadzą aranżacji charakteru. Jeśli posiłek ma zostać spożyty wieczorem, na środku stołu możesz ustawić kilka świec w ozdobnych świecznikach. Wiosną i latem warto posłużyć się świeżymi kwiatami. Możesz umieścić jej w dużym wazonie ustawionym z boku stołu albo w niewysokich, malowniczo zaaranżowanych wazonikach. Na ważne okazje można też ozdobić talerze poszczególnych gości, np. układając na nich pojedynczy kwiat lub przyczepiając go do obrączki serwetki.

Nakrycie stołu tradycyjne i nowoczesne – kiedy się sprawdzą?

Tradycyjne nakrycie stołu – proste i eleganckie

Tradycyjne nakrycie stołu kojarzy się ze świętami i spotkaniami w rodzinnym gronie. Powinno więc być przystosowane do dań polskiej kuchni i cechować się prostą elegancją. Tego typu uroczyste nakrycie stołu powinno pełnić rolę tła dla potraw i pozwalać im należycie prezentować ich walory. Najwygodniejsze do spotkań rodzinnych będą rozkładane stoły prostokątne.

Zastawa stołowa powinna więc posiadać klasyczne kształty i stonowaną kolorystykę. Najlepiej sprawdzi się biel z dyskretnym złotymi lub srebrnymi zdobieniami. Akceptowalne będą też naczynia z niewielkimi motywami kwiatowymi. Jeśli chodzi o sztućce, ich kolor warto dopasować do koloru zastawy i wybrać komplet o barwie srebrnej lub złotej. Oczywiście świetnie też sprawdzą się zabytkowe sztućce pochodzące z minionych dekad.

Eleganckie nakrycie stołu nie może obyć się bez pięknego obrusa, najlepiej w jasnym kolorze i dopasowanych do niego serwetek. Nie ustawiaj zbyt wielu dekoracji – wystarczy jeden wazon z kwiatami lub dobrze dobrany świecznik.

Nowoczesne nakrycie stołu – modne i ekstrawaganckie

W przeciwieństwie do tradycyjnego modelu, pozwala na ekstrawagancję i eksperymentowanie z dodatkami. Od jakiegoś czasu dużą popularnością cieszą się naczynia w ciemnych kolorach lub zestawy naczyń o kontrastującej kolorystyce. Okrągłe talerze możesz zastąpić naczyniami o kształcie kwadratu, a zamiast klasycznych talerzy głębokich, zupę możesz podać w miseczkach.

Warto szukać naczyń o ciekawych kolorach i interesującej fakturze. Dużą popularnością cieszy się obecnie ceramika – wspaniale prezentują się talerze japońskie lub inspirowane stylem azjatyckim. Ich uspokajająca kolorystyka w dużym stopniu oparta na szarości, beżu, błękicie i czerni sprawdzi się w tworzeniu stonowanych, ale jednocześnie wyrafinowanych aranżacji. Modne nakrycie stołu może być również oparte na zastawie vintage – w antykwariatach i na pchlich targach znajdziesz wiele ciekawych naczyń, pater i sztućców.

Nakrycie stołu na przyjęcie – o czym warto pamiętać?

Przyjęcia wiążą się z radością, miłą atmosferą, spędzaniem czasu w gronie rodziny i znajomych. Aranżacja stołu powinna odzwierciedlać te kwestie. Charakter zastawy zależy oczywiście od rodzaju przyjęcia i stopnia jego formalności. Najmniej sformalizowane może być nakrycie stołu szwedzkiego na imprezę w gronie dobrych znajomych. Na blacie rozłóż jasny, najlepiej biały obrus. Na nim ustaw półmiski z przekąskami, daniami ciepłymi oraz deserami. Talerze i sztućce dla gości postaw po obu stronach blatu pod ścianą. Warto zadbać też o ozdoby – dekoracja stołu może nadać całej aranżacji wyjątkowego charakteru.

Nakrycie stołu urodzinowego warto utrzymać w pogodnych kolorach. Przyda się barwny obrus i kontrastujący bieżnik, a także bukiety kwiatów i świeczniki. Te zaś powinny być oryginalne i wyjątkowe z okazji urodzin można przecież puścić wodze fantazji. Łącz kolory i wybieraj naczynia o ciekawych kształtach, świetnie zaprezentują się misy z przejrzystego szkła, ceramiczne półmiski i złote sztućce.

Nakrycie stołu do kawy i ciasta – jak powinno wyglądać?

Do nakrycia stołu do kawy czy herbaty przede wszystkim potrzebna będzie porcelanowa zastawa. Wersja podstawowa powinna zawierać filiżanki z podstawkami i talerzyki na ciasto. Większe zestawy będą też zawierać dzbanek do gorących napojów, mlecznik i cukiernicę.

Nakrycie stołu do deseru nie będzie kompletne bez naczyń na ciasta i słodycze. Możesz do tego celu wykorzystać paterę, ozdobny talerz lub piętrową etażerkę, która coraz bardziej wraca do łask. Do krojenia i podawania ciasta przygotuj specjalny nóż i ozdobną łopatkę.

Nakrycie stołu do obiadu i do kolacji – czym się różnią?

Nakrycie stołu do kolacji rządzi się tymi samymi prawami, co nakrywanie do obiadu. Układ talerzy, sztućców i kieliszków pozostaje niezmieniony. Jeśli jednak przygotowujesz uroczysty posiłek lub tworzysz nakrycie stołu na romantyczną kolację, możesz wypróbować naczynia o nieco ciemniejszych barwach. To samo tyczy się tekstyliów – czarny obrus może być zaskoczeniem podczas obiadu, ale dobrze sprawdzi się na stole zastawionym do kolacji. Choć oczywiście kwiaty są zawsze w cenie, najlepszą dekoracją podczas wieczornego posiłku będą eleganckie świece.

Ładne nakrycie stołu to nie tylko elegancka zastawa, piękny obrus i szykowne szkło, ale przede wszystkim zbilansowanie tych elementów. Obmyślając aranżację, zastanów się nad połączeniami kolorów i faktur, pomyśl, jakie dania najczęściej spożywasz i pod ich kątem zaplanuj całą kompozycję. Poprawne nakrycie stołu wymaga bowiem zarówno znajomości zasad savoire-vivre’u , jak i sporej dawki kreatywności.