Olejowanie blatu drewnianego krok po kroku

Olejowanie jest niezwykle skuteczną i jedną z najstarszych technik zabezpieczania drewna. Olej nie tylko nadaje mu głęboką barwę i eksponuje jego usłojenie, ale także tworzy powłokę chroniącą przed wysoką temperaturą, kurzem oraz wilgocią. Warto wiedzieć, jak prawidłowo przeprowadzić konserwację drewna olejem, jak zabezpieczyć blat drewniany do łazienki czy kuchni oraz czym olejować blat. Tego wszystkiego dowiecie się z przewodnika na temat olejowania blatu krok po kroku.

Proces impregnacji drewna olejem nie jest trudny i można z powodzeniem przeprowadzić go w domu. Niestety często zdarza się, że samodzielne próby olejowania zakończone są niepowodzeniem, tj. powstaniem błyszczących plam czy szybkim przecieraniem się zabezpieczonej w ten sposób powierzchni. Przyczynami tych problemów najczęściej są: niewłaściwie dobrany produkt do olejowania i/lub nieodpowiednia technika. Jak zatem należy olejować drewno, by cieszyć się jego doskonałym wyglądem przez lata?

Krok 1. Wybór oleju do blatów kuchennych

Większości osób wydaje się, że nie ma nic trudnego w wyborze oleju do impregnacji blatu – że wystarczy wybrać pierwszy z brzegu produkt dostępny w sklepie budowlanym i problem z głowy. Niestety takie myślenie jest złudne, bowiem od typu oraz jakości oleju w głównej mierze zależy, jak zachowywać będzie się drewno po olejowaniu. Jaki olej wybrać zatem do blatu drewnianego w łazience czy w kuchni?

Krok 2. Szlifowanie blatu drewnianego

Kolejnym etapem jest wyczyszczenie oraz szlifowanie blatu drewnianego, który poddany zostanie olejowaniu. Czynność tę wykonujemy zarówno przy nowych blatach łazienkowych i kuchennych z surowego drewna, jak również przy renowacji zniszczonych elementów drewnianych. Do tego zadania potrzebny będzie średnio- i drobnoziarnisty papier ścierny (od ok. 80-100, przez 120 do 180-200). Można kupić go w arkuszach lub pod postacią kostek czterostronnie oklejonych papierem ściernym. Warto również zaopatrzyć się w ochronne okulary i maskę. Osoby, które mają dostęp do elektronarzędzi mogą skorzystać ze szlifierki oscylacyjnej. W drugi przypadku należy jednak dociskać papier bardzo delikatnie, aby nie powstały przypadkowo szpecące wyżłobienia. Bardzo ważne jest, zarówno przy pracy ręcznej, jak i mechanicznej, aby rozpocząć od papieru ściernego tzw. najgrubszego (np. o granulacji ok. 80-100), potem korzystać ze średniego (np. 120-140), by zakończyć na drobnym (np. 180-200).

Pamiętaj! Bardzo ważne jest, aby szlifować wzdłuż usłojenia, co pozwoli uniknąć powstawania trudnych do usunięcia rys.

Krok 3. Odpylanie

Po wyszlifowaniu powierzchni blatu, konieczne jest jej dokładne odpylenie. W tym celu najlepiej użyć odkurzacza z miękką, szczotkową końcówką, dzięki której nie powstaną niepotrzebne rysy. Po odkurzaniu drewno trzeba wyczyścić również z pozostałych drobin pyłu lekko zwilżoną i dokładnie wyciśniętą szmatką. Przed kolejnym krokiem należy poczekać, aż drewno będzie zupełnie suche.

Pamiętaj! Jeśli drewniany blat na tym etapie zostanie zbyt mocno zamoczony, włókna drewna uniosą się i konieczne będzie powtórzenie szlifowania, by uzyskać całkowicie gładką powierzchnię.

Krok 4. Zabezpieczenie szafek, podłogi, ściany

Przed przystąpieniem do olejowania blatu drewnianego, w którym są już zamontowane np. płyta gazowa czy indukcyjna, jak również zlew, konieczne jest ich właściwe zabezpieczenie przed kontaktem z olejem. W tym celu warto użyć taśmy malarskiej, którą oklei się krawędzie sprzętów, ale także miejsce styku blatu ze ścianą. Ponieważ olej do drewna jest płynem, istnieje również niewielkie ryzyko zachlapania podłogi oraz frontów kuchennych, dlatego dobrym pomysłem będzie zasłonięcie ich np. folią malarską, taśmą malarską czy papierem.

Pamiętaj! Wybieraj najwyższej jakości taśmy malarskie, które wykonane są z grubszego materiału i nie będą przepuszczać oleju, jak może mieć to miejsce przy tańszych produktach.

Krok 5. Olejowanie drewna

Na tym etapie można rozpocząć olejowanie blatów kuchennych czy olejowanie blatu łazienkowego. Aby zaimpregnować drewno olejem, wystarczy na wyszlifowaną i odpyloną powierzchnię nałożyć równomiernie wzdłuż słojów warstwę odpowiedniego oleju. Najlepiej robić to za pomocą szerokiego, płaskiego pędzla dobrej jakości (żeby nie tracił w trakcie olejowania swojego włosia). Ponieważ olej stopniowo wnika w głąb drewna, nie obawiaj się, że nałożysz go za dużo. Następnie trzeba odczekać ok. 20-30 minut i nadmiar oleju zetrzeć za pomocą miękkiej czystej szmatki, wycierając blat do sucha (zobacz niżej „polerowanie”). Nie należy czekać dłużej, gdyż w efekcie na powierzchni drewna mogą pojawić się trudne do usunięcia błyszczące, a nawet klejące plamy, wyglądające jak lakier do drewna. Olejowanie i wycieranie blatu należy powtarzać do momentu, aż drewno przestanie „pić” wodę, tj. kropla wody utrzymywać się będzie na jego powierzchni. Najczęściej wystarczą dwie lub trzy warstwy, warto jednak zobaczyć, jak na opakowaniu oleju radzi producent. Co ważne, zaolejować powinno się także spód blatu.

Pamiętaj! W taki sam sposób przeprowadza się olejowanie drewna sosnowego, jak również drewna liściastego, np. dębowego, bukowego czy jaworowego.

Krok 6. Polerowanie blatu kuchennego

By olejowana powierzchnia zyskała aksamitny połysk, konieczne jest jej dokładne wypolerowanie. Do tego zadania można użyć szmatek z miękkich tkanin, np. flaneli, filcu czy bawełny. Polerując drewno ręcznie, należy wykonywać ruchy okrężne miejsce przy miejscu na całej powierzchni blatu, pamiętając o częstej wymianie szmatek. Dobrym pomysłem jest także użycie elektrycznej wiertarki z tarczą polerską (np. z filcu lub sukna). W takim przypadku najlepiej korzystać z niezbyt wysokich obrotów 150-300 obr./min.

Pamiętaj! Nasączone olejem pędzle, szmatki czy tarcze polerskie mogą ulec samozapłonowi, dlatego po pracy należy trzymać je w pojemniku z wodą.

Krok 7. Regularna konserwacja blatu kuchennego

Po renowacji blatu kuchennego czy łazienkowego przy użyciu oleju do drewna, konieczne jest jego regularne czyszczenie oraz konserwowanie. Chociaż olej lniany chroni drewno na dosyć długo, aby uzyskać jego trwałą wodoodporność, ponowne olejowanie blatu należy wykonać po ok. 3-6 miesiącach i powtarzać tę czynność wtedy, gdy blat traci blask lub zaczyna wsiąkać wodę (średnio co 6 miesięcy). Czy blat trzeba ponownie szlifować? Nie jest to konieczne, jeżeli drewno nie ma uszkodzeń mechanicznych (np. rys, wgłębień), plam czy miejsc, w których olej „wysechł” nierównomierne (suche, nieestetyczne plamy). W takiej sytuacji wystarczy blat dokładnie umyć, wysuszyć, nałożyć kolejną warstwę oleju i wypolerować. Czynność należy powtórzyć, jeżeli test z kroplą wody wykaże, że drewno „pije” wodę.

Pamiętaj! Olejowane drewno nie jest odporne na plamy, dlatego od razu wycieraj wszystkie płyny, które znajdą się na jego powierzchni.