Postarzanie drewna: jak uzyskać efekt starego drewna?

Postarzanie drewna to technika, która z pewnością spodoba się wielbicielom mebli w stylu vintage, rustykalnym czy shabby chic. Postarzanie mebli sprawia, że wyglądają, jakby były lekko nadgryzione zębem czasu. W połączeniu ze starannie dobranymi elementami aranżacji tworzy to niezwykle stylowy i ciekawy efekt. Jak postarzyć drewno domowymi sposobami? Czytaj dalej!

Postarzanie drewna – który sposób postarzania mebli wybrać?

Postarzanie drewna domowymi sposobami może przebiegać bardzo różnie. Jak wybrać metodę postarzania mebli drewnianych?

• Weź pod uwagę stan patynowanego drewna. Nieco innych prac będzie wymagało drewno recyklingowane (może np. wymagać dodatkowego oczyszczenia), a innych drewno nowe.

• Nie bez znaczenia pozostaje również rodzaj drewna. Postarzanie drewna sosnowego może wymagać nieco większej delikatności niż praca np. z twardym drewnem dębowym. Postarzanie mebli sosnowych możesz przeprowadzić przy pomocy każdej z proponowanych niżej metod, ale bądź uważny – sosna jest dość miękkim drewnem i łatwo ją uszkodzić. Wybierając papier ścierny, dobierz więc ten drobnoziarnisty, a pracując drucianą szczotką czy dłutkiem, bądź bardzo ostrożny.

Postarzanie drewna octem

Postarzanie drewna octem to świetny i szybki sposób na patynowanie mebli. Bywa, że ze starym drewnem los nie obszedł się zbyt łaskawie. Jego pierwotna, żywa barwa dawno już straciła nasycenie, powierzchnia jest wyblakła i zszarzała. Jednak spójrz na to inaczej: to, co dla jednych jest mankamentem, dla miłośników konwencji vintage i retro może stanowić duży atut!

W przypadku takiego drewna egzamin z pewnością zda ocet! Zanim przystąpisz do pracy, przygotuj ocet jabłkowy, wełnę stalową (lub stare gwoździe) oraz słój. Wełnę wrzuć do słoika z octem i odstaw, najlepiej na kilka dni. W tym czasie płyn ulegnie zabarwieniu. Nałóż go na powierzchnię surowego drewna pędzlem lub miękkim tamponem, dzięki czemu nabierze ono szarawego, charakterystycznego zabarwienia.

Postarzanie drewna na biało

Bielenie drewna to także jedna z metod patynowania – nadajemy meblom szalenie modnego i jakże urokliwego rustykalnego charakteru. Także w tym przypadku jeden słuszny sposób bielenia nie istnieje – jest ich przynajmniej kilka.

Postarzanie drewna farbami kredowymi

Postarzanie mebli farbami kredowymi daje znakomite rezultaty! Taki proces to recepta na oryginalność – farby kredowe pozwolą uzyskać maksymalnie matową powłokę w głębokim kolorze. Warto trochę poeksperymentować: tablicówka sprawdzi się nie tylko w przypadku bieli. Możesz zestawić ze sobą np. różne odcienie różu czy mięty. Oczywiście możesz użyć również zwykłej farby – rozcieńczona rozjaśni mebel, ale pozwoli zachować rysunek słojów.

Postarzanie mebli woskiem

Meble staną się jeszcze bardziej klimatyczne, jeśli zdecydujesz się na taką kolejność prac:

• najpierw malowanie farbą, lakierobejcą lub bejcą w naturalnym odcieniu drewna lub ciemniejszym,

• następnie poprzecieranie fragmentów powierzchni komody, np. rogów, kantów czy zdobień woskiem (świeczką woskową),

• malowanie (już bez rozcieńczania) białą farbą. Woskowa powłoka sprawi, że biała farba nie uzyska odpowiedniej przyczepności do podłoża – z łatwością usuniesz ją z tych fragmentów powierzchni i odsłonisz ukryty pod nią kolor. Wystarczy delikatne przetarcie papierem ściernym.

Postarzanie drewna metodą shabby chic

Doskonałym pomysłem jest również postarzanie drewna metodą shabby chic. Od opisanej wyżej procedury bielenia drewna różni się produktami, jakie należy zastosować przed nałożeniem białej farby.

W pierwszej kolejności komodę czy szafę pomaluj na wybrany kolor w duchu shabby chic. Pistacjowy, turkusowy czy może malinowy? Wszystkie zdadzą egzamin celująco, o ile sięgniesz po raczej stonowane, pudrowe i przybrudzone tonacje. Po pomalowaniu powierzchni na biało i przetarciu jej uzyskasz subtelny i wyważony, ale maksymalnie designerski efekt. Takie kolorowe przecierki warto dopasować do kolorystyki we wnętrzu – ulubionego detalu, jak poduszka, ramka na zdjęcie czy wazon na kwiaty.

Dowiedz się więcej: Meble shabby chic – co je wyróżnia, jakie wybrać i jak zrobić meble w stylu shabby chic?

Ługowanie drewna

Kolejną z metod bielenia jest ługowanie drewna. Efekt jest tu dość subtelny, jeszcze delikatniejszy niż przy malowaniu mebli rozcieńczoną akrylową farbą – kolor staje rozmyty, a rysunek słojów podkreślony. Ług (który kupisz w markecie budowlanym) wetrzyj w podłoże za pomocą pędzla o miękkim włosiu, dokładnie i precyzyjnie. Kiedy warstwa preparatu wyschnie, należy zmatowić powierzchnię oraz zabezpieczyć ją transparentnym wyrobem, np. lakierem do drewna.

Postarzanie drewna metodą przecierania

Postarzanie mebli metodą przecierania jest najmniej pracochłonną metodą i polega na przetarciu powierzchni stołu czy krzesła papierem ściernym. Staraj się dość mocno przyciskać materiał do podłoża, dzięki czemu w niektórych miejscach odsłonisz surowe drewno i sprawisz, że powłoka malarska lub lakiernicza będzie mniej jednolita – mniej idealna. Co istotne, podczas postarzania mebli przecierką nie usuwaj poprzednich powłok z całości, a jedynie z fragmentów powierzchni. Zaakcentuj skazy, stwórz celowe przetarcia. Na tym możesz poprzestać – zmatowiony (czyli delikatnie poprzecierany drobnoziarnistym papierem ściernym) oraz oczyszczony z pyłu mebel będzie gotowy do użytkowania – lub pójść o krok dalej i zabezpieczyć go warstwą transparentnego lakieru do drewna.

Postarzanie drewna szczotką drucianą

Na uzyskanie nieco bardziej wyrazistego efektu niż samo przetarcie powłoki pozwoli szczotkowanie drewna. Metoda ta polega na „uszkodzeniu” wierzchnich warstw drewna za pomocą drucianej szczotki, dzięki czemu powstaną nieregularne wyżłobienia i rysy. Musisz pamiętać o usunięciu pyłu i zabrudzeń z zagłębień np. szczotką z włosia lub wełny stalowej. Po dodatkowym odkurzeniu powierzchni możesz ją polakierować lub pomalować.

Możesz spotkać się również z określeniem „strukturyzacja drewna”. To nic innego, jak szczotkowanie drewna, dotyczy jednak raczej profesjonalnych warsztatów stolarskich, wymaga bowiem zastosowania specjalistycznych narzędzi. Obowiązują tu podobne zasady: trzeba stworzyć wyżłobienia i uszkodzenia, następnie usunąć zadziory oraz wygładzić powierzchnię, a na końcu ją zabezpieczyć.

Oczywiście metod nadawania powierzchni drewna konkretnej struktury jest więcej, a druciana szczotka to tylko jedna z możliwych do zastosowania opcji. Rysy, wyżłobienia czy spękania możesz uzyskać także za pomocą cienkiego dłuta oraz młotka czy też śrubokrętu. Warto sięgać właśnie po takie niezbyt ostre narzędzia. Dla przykładu ostrze noża mogłoby wejść zbyt głęboko w strukturę materiału i nieodwracalnie uszkodzić drewno.

Postarzanie drewna kawą lub herbatą

Kolejną metodą zmiany zabarwienia mebli drewnianych bez nakładania powłok jest barwienie… kawą. Kawa to naturalny, stosowany od lat barwnik, wykorzystywany m.in. do zmieniania odcieni tkanin. Barwienie drewna herbatą czy łupinami orzechów także daje dobre rezultaty. Wystarczy zrobić bardzo mocny napar i odstawić go do wystygnięcia, a następnie wetrzeć go w strukturę drewna. Do osiągnięcia pożądanego efektu prawdopodobnie będziesz potrzebował kilku takich „sesji”.

Postarzanie drewna techniką decoupage

Postarzanie mebli techniką decoupage również jest bardzo skuteczne! Decoupage to znana metoda ozdabiania przedmiotów codziennego użytku: skrzynek, puzderek czy szafeczek. Dlaczego nie wykorzystać jej do postarzania drewnianych szaf czy regałów? Nanoszenie na powierzchnię kolorowych aplikacji z dekoracyjnych serwetek, najczęściej z motywami kwiatowymi oraz tworzenie spękań jest ogromnie pracochłonne, jednak pozwala wprowadzić do wnętrza odrobinę wyjątkowości i niepowtarzalności. Nawet najzwyklejsza komoda z sieciówki stanie się niezaprzeczalną ozdobą salonu czy sypialni.

Postarzanie mebli lakierem

Postarzanie drewna lakierem, czyli inaczej techniką krak (cracle), możesz połączyć z bieleniem mebli lub zastosować je samodzielnie. Metoda ta polega ona na tworzeniu efektu spękań na powierzchni. Do jej zastosowania będziesz potrzebował specjalnego „pękającego” lakieru, werniksu, który naniesiesz na pomalowane meble.

Postarzanie mebli sprawia, że nabierają one wyrazu, charakteru i stają się jedyne w swoim rodzaju. Pamiętaj jednak, że postarzanie drewna narusza jego jednolitą tkankę miękką lub warstwy zabezpieczające powierzchnię, może więc powodować, że drewniane sprzęty czy detale będą szybciej ulegać kolejnym uszkodzeniom. Zabierając się za patynowanie drewna, zachowaj ostrożność i traktuj meble delikatnie, a z pewnością osiągniesz zamierzony efekt.