Czym ogrzewać dom po 2020 roku? Przepisy, które musisz znać

Zbliżająca się jesień, a wraz z nią początek okresu grzewczego, to doskonała okazja do sprawdzenia domowych instalacji. Upewnij się, czy Twoje urządzenie grzewcze wciąż działa sprawnie i spełnia wymogi narzucone przez przepisy prawne. Jeśli dopiero budujesz dom, dowiedz się, czym ogrzewać dom po 2020 roku. Jakie paliwo i urządzenie grzewcze wybrać oraz gdzie je zainstalować, by było bezpieczne i nie przyczyniało się do powstawania smogu?

TO MUSISZ WIEDZIEĆ

Czym ogrzewać dom? Rodzaje urządzeń grzewczych

Współczesny rynek instalacji grzewczych jest pełny różnego rodzaju urządzeń, które różnią się przede wszystkim w zależności od używanego paliwa. Do najpopularniejszych rozwiązań należą: instalacje gazowe, instalacje zasilane paliwem stałym (węglem, drewnem, koksem), pompy ciepła, instalacje olejowe, instalacje elektryczne.

Z wyjątkiem urządzeń grzewczych zasilanych energią elektryczną oraz pomp ciepła niemal wszystkie pozostałe modele opierają swoje działanie na pracy kotła, które dzielą się na:

• kotły jednofunkcyjne, które wytwarzają ciepło na potrzeby instalacji centralnego ogrzewania, ale w ograniczonym zakresie mogą także służyć do ogrzewania wody,
• kotły dwufunkcyjne, które wytwarzają ciepło zarówno na potrzeby instalacji centralnego ogrzewania, jak i w celu ogrzania wody.

Kotły są zazwyczaj konstruowane z odpornych na wysokie temperatury stali lub żeliwa, a czynnikiem inicjującym ogrzewanie jest para lub woda. Jeśli chodzi o rodzaj spalanego w kotle paliwa, może być to paliwo stałe, gazowe lub olejowe. Każdy kocioł składa się z zestawu kilku podstawowych części: paleniska, palnika (wyjątek to kotły zasilane paliwem stałym), wymiennika ciepła, obudowy z konstrukcja nośną, osprzętu i automatyki. W wyniku procesu spalania paliwa w kotle powstaje ciepło, które następnie łączy się z wodą. Ogrzana woda przepływa do instalacji centralnego ogrzewania, by w ten sposób oddać swoje ciepło do pomieszczenia.

Kotły na paliwa stałe – obowiązujące przepisy i zmiany w 2020 roku

Szczegółowe wymagania w zakresie wprowadzania do obrotu i użytkowania kotłów na paliwo stałe o znamionowej mocy cieplnej do 500 kW zawierają przepisy Rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 1 sierpnia 2017 w sprawie kotłów na paliwo stałe. Regulacje zawarte w rozporządzeniu w odniesieniu od kotłów wyprodukowanych przed 1 stycznia 2017 roku nabrały mocy wraz z początkiem 2018 roku. Natomiast od 1 stycznia 2020 roku znajdą zastosowanie do wszelkich kotłów znajdujących się w eksploatacji, bez żadnych odstępstw.

Ogrzewanie domu po 2020 roku będzie sprzyjało walce ze smogiem. To pochodna polityki Unii Europejskiej, która wzięła na celownik ograniczenie ilości szkodliwych substancji emitowanych do atmosfery w procesie grzewczym. Przepisy wspólnotowe wprowadzają zakaz stosowania rusztu awaryjnego w konstrukcji kotłów oraz wyznaczają graniczne wartości emisji pyłu, CO oraz gazowych zanieczyszczeń organicznych.

W przypadku ręcznego zasilania paliwem emisja:

• CO nie może przekraczać 700 mg/m³ gazów odlotowych,
• gazowych zanieczyszczeń organicznych nie może przekraczać 30 mg/m³ gazów odlotowych,
• pyłu nie może przekraczać 60 mg/m³ gazów odlotowych.

Natomiast w przypadku automatycznego zasilania paliwem stałym emisja:

• CO nie może przekraczać 500 mg/m³ gazów odlotowych,
• gazowych zanieczyszczeń organicznych nie może przekraczać 20 mg/m³ gazów odlotowych,
• pyłu nie może przekraczać 40 mg/m³ gazów odlotowych.

Czy można palić węglem? Uchwała antysmogowa

Nowe przepisy dotyczące ogrzewania domu po 2020 roku mają być narzędziem do walki z narastającym problemem obecności smogu w atmosferze. Choć usprawnienie systemu urządzeń grzewczych to duży krok naprzód, już teraz można przewidywać, że następnym będzie wprowadzenie regulacji dotyczących jakości paliwa służącego do ogrzewania.

Czym ogrzewać dom? W Krakowie już obowiązuje całkowity zakaz palenia węglem i drewnem. Od 1 września 2019 roku na mocy uchwały antysmogowej na terenie miasta do ogrzewania nie można używać paliw stałych. Zakaz dotyczy zatem korzystania z pieców i palenisk węglowych, kominków i ciężkich, stacjonarnych grillów. Mieszkańcy Krakowa nadal mogą używać jedynie sezonowych grillów i rozkładanych okazjonalnie rusztów i rożnów.

Gdzie można instalować gazowe urządzenia grzewcze?

Wybór urządzenia grzewczego odpowiedniego do potrzeb budynku to jedno, a wybór miejsca jego montażu to drugie. Nie każde pomieszczenie będzie odpowiednie, ponieważ o tym, gdzie można instalować urządzenia grzewcze, decydują przepisy. Kwestie te reguluje Rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 1 sierpnia 2017 w sprawie kotłów na paliwo stałe oraz Polskie Normy.

Generalna zasada głosi, że kotły nie mogą być instalowane w pomieszczeniach stałego przebywania ludzi, czyli takich, w których przebywanie tych samych osób w ciągu dnia przekracza 4 godziny. Kotły nie będą więc mogły być montowane w takich pomieszczeniach, jak sypialnia czy pokój dzienny. Jeśli więc urządzenie ma ogrzewać dom, miejscem jego montażu może być m.in. łazienka, kuchnia, pomieszczenie gospodarcze albo specjalnie przygotowana do tego kotłownia lub piwnica (jeśli jednak kocioł jest zasilany gazem, nie powinien znajdować się poniżej poziomu gruntu).

Co do zasady pomieszczenie nie powinno być niższe niż 2,2 m. Jednak dla budynków wzniesionych przed 15 grudnia 2002 roku, wartość tę ustawodawca zmniejszył do 1,9 m. Jeśli chodzi o kubaturę pomieszczenia dla urządzeń gazowych z otwartą komorą spalania, nie powinna być ona mniejsza niż 8 m³, a dla tych z zamkniętą komorą spalania – nie mniejsza niż 6,5 m³.

Pomieszczenie, w którym znajduje się urządzenie grzewcze, musi zapewniać odpowiednią wentylację. Pod sufitem należy zamontować kratkę wywiewną o przekroju 200 cm² oraz zewnętrzny otwór nawiewny o takim samym przekroju. Natomiast przewody kominowe odprowadzające spaliny z otwartych komór spalania powinny mieć przekrój nie mniejszy niż 0,016 m².

Kontrola prawidłowego funkcjonowania instalacji grzewczej

Przepisy prawa budowlanego nakładają na właściciela lub zarządcę budynku obowiązek przeprowadzania regularnych, corocznych kontroli prawidłowego funkcjonowania instalacji gazowych. Warto ją zatem przeprowadzić jeszcze w 2019 roku, a kolejną w 2020. Ustawodawca wprawdzie nie wyznacza precyzyjnego terminu kontroli, jednak ze względu na bezpieczeństwo mieszkańców zaleca się, by był to czas jesienno-zimowy, jeszcze przed rozpoczęciem sezonu grzewczego. Wówczas wykrycie ewentualnych usterek lub nieszczelności może zapobiec poważnym wypadkom, takim jak wybuch lub wyciek gazu.

Kontrolę zleca się osobie posiadającej uprawnienia do dozoru nad eksploatacją urządzeń gazowych, który potwierdza jej przeprowadzenie w protokole. Powinien opatrzyć go datą oraz informacją o ewentualnych nieprawidłowościach, które wymagają naprawienia. Następną kontrolę rozpoczyna się od sprawdzenia, czy zalecenia zostały wprowadzone w życie. Za ich zlekceważenie grozi kara grzywny.