6 zmian w prawie budowlanym w 2020 roku, które ułatwią budowę domu
W ostatnim czasie wiele mówiono o zmianach, jakie mają nastąpić w prawie budowlanym w 2020 roku. Wygląda na to, że właśnie nadchodzący rok będzie tym momentem, w którym liczne nowelizacje w końcu wejdą w życie. Jakie zmiany czekają nas w prawie budowlanym w 2020 roku?
1. Szybsze uzyskanie pozwolenia na budowę w 2020 roku
Główną osią zmian w prawie budowlanym w 2020 roku ma być znaczne uproszczenie procesu inwestycyjno-budowlanego poprzez zmianę przepisów proceduralnych. Ustawodawca przewiduje, że dzięki temu procedura uzyskiwania pozwolenia na budowę oraz użytkowania budynków ulegnie kilkukrotnemu przyspieszeniu. Nastąpi likwidacja niektórych zbędnych obowiązków inwestorów oraz doprecyzowanie przepisów, których wykładnia budzi wątpliwości.
Według nowej procedury projekt budowlany zostanie skrócony do trzech głównych części:
- projektu zagospodarowania działki lub terenu,
- projektu architektoniczno-budowlanego,
- projektu technicznego.
Ponadto nie trzeba będzie dołączać go w całości do wniosku o zgłoszenie budowy lub o pozwolenie na budowę. Po zmianach w prawie budowlanym w 2020 roku ten obowiązek będzie dotyczyć jedynie projektu zagospodarowania działki lub terenu oraz projektu architektoniczno-budowlanego. Projekt techniczny określający rozwiązania instalacyjne i konstrukcyjne może być wymagany dopiero przy zgłaszaniu zakończenia robót budowlanych albo składania wniosku o pozwolenie na użytkowanie. Zgłaszający będzie musiał przygotować trzy kopie uproszczonego projektu budowlanego w miejsce dotychczas obowiązujących czterech.
2. Inwestycje niewymagające zgłoszenia i pozwolenia w 2020 roku
Na przyspieszenie rozpoczęcia prac budowlanych oraz skrócenie okresu realizacji inwestycji mają wpłynąć także liczne zwolnienia z obowiązku uzyskiwania pozwolenia na budowę lub zgłaszania robót budowlanych, które przewidują nowe przepisy prawa budowlanego w 2020 roku.
Uzyskaniem pozwolenia lub zgłaszaniem robót nie będą musieli się przejmować ci inwestorzy, którzy zamierzają zrealizować jedną z następujących inwestycji:
- montaż instalacji gazowych wykonywanych wewnątrz i na zewnątrz użytkowanego budynku,
- montaż naziemnych tarasów przydomowych o powierzchni zabudowy nieprzekraczającej 35 m²,
- urządzenia melioracji wodnej,
- obiekty małej architektury w przestrzeni publicznej (np. huśtawki),
- wpłatomaty,
- biletomaty,
- automaty sprzedające,
- paczkomaty i inne automaty przechowujące przesyłki,
- automaty do wykonywania innych usług o wysokości nieprzekraczającej 3 m.
Pomimo tego, że zwolnienie inwestorów z obowiązku uzyskiwania pozwolenia na budowę lub zgłaszania robót budowlanych ma na celu głównie przyspieszenie pracy urzędów. Objęcie tym zwolnieniem także automatów jest ukłonem w stronę coraz prężniej rozwijającego się sektora usług.
3. Prostsza legalizacja samowoli budowlanej w 2020 roku
Jednym z bardziej kontrowersyjnych rozwiązań stanowi wprowadzenie granicznego terminu legalizacji samowoli budowlanych w 2020 roku. Do tej pory na legalizację obiektów wzniesionych bez pozwolenia mogli liczyć jedynie ci inwestorzy, którzy byli w stanie przedstawić ich zgodność z planem zagospodarowania lub warunkami zabudowy.
Po wejściu w życie przepisów legalizacja samowoli budowlanych będzie dostępna dla wszystkich budynków, które są użytkowane przez co najmniej 20 lat oraz dla których sporządzono ekspertyzę techniczną oraz ekspertyzę geodezyjnej inwentaryzacji powykonawczej.
4. Nowy termin stwierdzenia nieważności pozwolenia na budowę
W 2020 roku inwestorzy w końcu doczekają się wprowadzenia granicznego terminu, po którym nie będzie możliwe stwierdzenie nieważności decyzji o pozwoleniu na budowę oraz decyzji o pozwoleniu na użytkowanie budynku.
Dotychczas z takim wnioskiem można było wystąpić w każdym momencie, co tworzyło po stronie osób zarządzających budynkami oraz ich użytkowników niepewność w kwestii np. stabilności prowadzenia działalności gospodarczej w obiekcie. Brak racjonalnego terminu stwierdzenia nieważności decyzji mógł negatywnie wpływać nawet na funkcjonowanie zwykłych mieszkańców bloków lub kamienic.
Wprowadzenie 5-letniego terminu na stwierdzenie nieważności decyzji wpłynie pozytywnie na sytuację inwestorów, którzy zostaną zwolnieni z konieczności uiszczania opłaty legalizacyjnej (od 2 do nawet 5 tysięcy złotych). Pośrednio odbije się to korzystnie także na zwykłych użytkownikach obiektów budowlanych, którzy nie mają żadnego związku z wadami powstałymi na drodze uzyskiwania pozwolenia na budowę lub użytkowanie i nie powinni ponosić ich konsekwencji.
5. Większe bezpieczeństwo pożarowe budynków w 2020 roku
Ustawodawca zdaje się także dostrzegać potrzebę dostosowywania lokali mieszkaniowych do warunków prowadzenia w nich działalności gospodarczych o charakterze usługowym. Dlatego w 2020 roku zaostrzeniu ulegną przepisy przeciwpożarowe dla budynków lub ich części, których sposób użytkowania uległ zmianie. Jeśli więc właściciel mieszkania będzie chciał zmienić je na lokal usługowy, będzie zobowiązany sporządzić oraz przedstawić ekspertyzę przeciwpożarową.
6. Zmiany w programie „Czyste Powietrze” w 2020 roku
Nowelizacja ustawy Prawo budowlane oraz innych przepisów odnoszących się do procesu budowlanego wpłynie także na realizację programu „Czyste Powietrze” w 2020 roku. Chodzi o ułatwienie przyłączania budynków do miejskiej sieci ciepłowniczej.
Nowelizacja zakłada nałożenie na projektanta obowiązku sprawdzenia, czy jedno- i wielorodzinne budynki mieszkalne można podłączyć do już istniejącej sieci ciepłowniczej. Wydanie warunków przyłączenia do sieci powinno zostać przeprowadzone bez zbędnej zwłoki. W przeciwnym razie za opieszałość ustawodawca przewidział karę w wysokości 500 złotych za każdy dzień zwłoki.
W 2020 roku zakazane będzie też pobieranie opłaty za wydanie warunków technicznych przyłączenia do sieci ciepłowniczej przez przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne.
Tak liczne i niekiedy kontrowersyjne zmiany w prawie budowlanym w 2020 roku są pokłosiem opieszałości parlamentu w nowelizowaniu przepisów. Ich projekty powstawały w ubiegłych latach, z kodeksem urbanistyczno-budowlanym na czele, jednak tylko niektórym udało się ostatecznie wejść w życie. W 2020 roku w końcu czekają nas jednak zmiany, które znacznie ułatwią budowę domu, inwestycje budowlane i użytkowanie budynków.
Wojtek Gąciarz
Prawnik z pisarskim zacięciem. Na co dzień zajmuje się redakcją specjalistycznych artykułów prawniczych poruszających zagadnienia prawa budowlanego oraz jego innych gałęzi. W pracy skupia się na czytelniku, przekładając skomplikowane zasady polskiego ustawodawstwa na prosty i czytelny język. Łączy wiedzę oraz doświadczenie wyciągnięte z pracy w kancelariach prawnych ze stale rozwijanym warsztatem pisarskim oraz wiedzą na temat tworzenia treści w internecie.