Wabi-sabi – jak urządzić wnętrza w stylu wabi-sabi?
Wabi-sabi to przybyła z Dalekiego Wschodu estetyka, która obecnie przerodziła się w styl życia. Dlaczego owładnęła wyobraźnią ludzi Zachodu i w czym tkwi jej urok? Na czym polega styl wabi-sabi we wnętrzach? Podpowiadamy.
Wabi-sabi – co to jest?
Subtelna i trudno uchwytna estetyka wabi-sabi przywędrowała na Zachód z Japonii, gdzie rozwinęła się pod wpływem buddyzmu zen. „Wabi” oznacza samotność wśród przyrody, prostotę i spokój, a „sabi” – piękno zawarte w przemijaniu. Choć może to budzić smutne skojarzenia, w rzeczywistości ta japońska estetyka niesie ze sobą ukojenie wynikające z akceptacji, że nic w życiu nie jest trwałe, skończone lub doskonałe.
W rozumieniu artystów i projektantów definicja wabi-sabi sprowadza się do niedoskonałego piękna. Z kolei życie zgodnie z wytycznymi wabi-sabi oznacza umiejętność doceniania prostoty i odkrywania uroku drobnych, nawet pospolitych rzeczy. Meble, ozdoby i sztuka stworzona w zgodzie z tą estetyką są proste, surowe, nostalgiczne, często naznaczone zębem czasu.
Wabi-sabi – jak wprowadzić tę filozofię do życia?
Wabi-sabi to głównie estetyka, japoński kanon piękna zogniskowany wokół niedoskonałości, prostoty i przemijania. W zachodniej kulturze został przekuty w szczególny rodzaj stylu życia, podobny do duńskiego hygge czy szwedzkiego lagom. Jeśli chcesz czerpać z wabi-sabi, postaraj się wdrożyć 4 poniższe zasady postępowania.
1. Zrezygnuj z perfekcjonizmu – era mediów społecznościowych, łatwo dostępnych instagramowych filtrów i rozwiniętego przemysłu kosmetycznego sprawia, że nietrudno o kompleksy. W erze kultu piękna i powszechnego dostępu do internetu, dążenie do doskonałości zdecydowanie nabrało tempa. Filozofia wabi-sabi nie ceni jednak obsesyjnej pogoni za ideałem – stwierdza raczej, że ideały nie istnieją, warto więc zaakceptować niedoskonałości.
2. Porzuć konsumpcjonizm – estetyka wabi-sabi doceniająca piękno rzeczy nieidealnych inspiruje do cieszenia się tym, co już mamy. Zachęca do minimalizmu i oszczędności, przedkładania jakości nad ilość. Zamiast więc kupować nowe przedmioty, staraj się naprawiać rzeczy już posiadane lub rób zakupy z drugiej ręki,
3. Doceń naturę i naturalność – ucieczka od zgiełku wielkiego miasta, zaszycie się we własnoręcznie stworzonej enklawie (choć niekoniecznie musi to być chatka w sercu lasu) to dobry początek życia w zgodzie z wabi-sabi. Warto otaczać się zwierzętami i roślinami, przyglądać się krajobrazom i cyklom przyrody.
4. Zaakceptuj zmiany – rezygnacja z perfekcjonizmu i konsumpcjonizmu, docenienie piękna rzeczy z historią, oznacza akceptację upływu czasu i braku trwałości w życiu. Filozofia wabi-sabi pomaga więc pogodzić się z przemijaniem.
Styl wabi-sabi we wnętrzach – na czym polega?
Elementy filozofii zen, a co za tym idzie estetyki wabi-sabi, można odnaleźć w wielu japońskich dziedzinach sztuki. Czytelnik znajdzie je w japońskiej poezji i malarstwie, zwłaszcza pejzażowym, ale wabi-sabi ma wpływ również na ikebanę, sztukę bonsai, a nawet na ceremonię picia herbaty. We wnętrzu inspirowanym tą filozofią muszą się znaleźć:
- stonowane barwy – trend wabi-sabi hołduje jasnym, neutralnym barwom oraz stonowanym kolorom ziemi. We wnętrzach mile widziane są zatem beże, zgaszone zielenie, wyważone oranże i brązy. Oprócz tego warto zapraszać do aranżacji biel, kość słoniową, odcienie budyniowe, a także całą gamę szarości;
- przedmioty niedoskonałe – estetyka wabi-sabi hołduje przedmiotom nadgryzionym zębem czasu, takim, które opowiadają jakąś historię. Stół z nieco wytartym blatem, pęknięty wazon, ściana z pożółkłą tapetą, porcelanowy talerz z obtłuczonym brzegiem – dla wabi-sabi to coś, co należy eksponować, z czego należy być dumnym. Takie akcenty pokazują, że dom żyje, a my codziennie piszemy dla niego nowy rozdział. Oprócz tego pamiętaj, że wabi-sabi ceni sobie asymetrię i swobodne stylizacje;
- kamień i drewno – wabi-sabi to również ukłon w stronę naturalnych wykończeń – trend uwielbia bowiem naturalne drewno oraz chłodny, surowy kamień. Z powodzeniem możesz zatem postawić na kamienne posadzki, okładziny ścienne, blaty czy oryginalną, kamienną armaturę. Ideałem jest, kiedy drewno i kamień przeplatają się we wnętrzu, tworząc harmonijną, wyważoną stylizację;
- naturalne tkaniny – oprócz drewna i kamienia we wnętrzach wabi-sabi powinny gościć również inne naturalne materiały, takie jak len, juta, wełna czy bawełna organiczna. Postaw zatem na miękkie poduchy, wyplatane narzuty i kapy. Warto również sięgnąć po ręcznie tkane dywany i chodniki. Pamiętaj, że i one nie muszą być idealne! Przetarcia, drobne zaciągnięcia czy zagniecenia są mile widziane!
- ceramika – najlepiej leciwa i robiona ręcznie, a nawet własnoręcznie! Co ciekawe, mogą być to przedmioty wyszczerbione, pęknięte, a nawet rozbite i sklejone na nowo. W Kraju Kwitnącej Wiśni wciąż funkcjonuje bowiem kintsukuroi, czyli stara, japońska sztuka naprawiania potłuczonej ceramiki przy pomocy laki z dodatkiem sproszkowanych metali szlachetnych.
Styl wabi-sabi – jakie meble do niego pasują?
Nie będzie to żadnym zaskoczeniem, jeśli stwierdzimy, że meble wabi-sabi są wykonane głównie z drewna. Mają proste, geometryczne kształty, a ich główną cechą jest funkcjonalność. W największym stopniu cenione są przedmioty naznaczone upływem czasu lub celowo postarzane. Nierówna faktura, pociemniała lub poszarzała powierzchnia, nieregularna sylwetka może być tylko zaletą.
W mniej radykalnym wydaniu do wnętrza w duchu wabi-sabi można wybrać meble drewniane o jasnej, szarawej lub słomkowej barwie. Prostokątne lub okrągłe stoły i krzesła o uproszczonej konstrukcji to bezpretensjonalne propozycje, które będą świetnie wyglądać zarówno w dużym domu, jak i w niewielkim mieszkaniu. Sprawdzi się wyposażenie własnoręcznie stworzone z palet czy przedmioty vintage o prostym designie.
Jeśli chodzi o sofy i kanapy, w estetykę wabi-sabi wpiszą się geometryczne meble o szarych, beżowych lub kremowych tapicerkach. Najlepiej, by pokrycia były wykonane z dobrych gatunkowo, naturalnych tkanin. W sypialni możesz natomiast skorzystać z minimalistycznego futonu, czyli japońskiego materaca do spania, wykonanego z naturalnych materiałów i pozbawionego sprężyn.
Styl wabi-sabi – jak zaaranżować ściany?
We wnętrzach wabi-sabi na ścianach znajduje się niewiele. W zasadzie największą ozdobą są same tynki, odzwierciedlające ideę niedoskonałego piękna i przemijalności. Decydując się na wystrój inspirowany tą japońską filozofią, zrezygnuj z gładzi, boazerii czy odsłoniętych i pomalowanych cegieł. Możesz za to pokryć ściany interesującymi artystycznymi spękaniami, zaciekami farby i przenikającymi się kolorami.
Stworzenie tego typu dekoracji ściennej nie jest trudne, choć wymaga nieco wprawy w posługiwaniu się pędzlem i umiejętnego dobierania kolorów. Jak zrobić ścianę w stylu wabi-sabi? Na początek przygotuj:
- farbę kredową w co najmniej dwóch odcieniach tego samego koloru – ciemniejszym i jaśniejszym;
- okrągły pędzel;
- tacki malarskie;
- szmatkę;
- folię i taśmę malarską do zabezpieczenia podłogi.
Ścianę wabi-sabi potraktuj jak malarskie płótno. Jako koloru bazowego użyj jaśniejszego odcienia. Okrągłym pędzlem nakładaj na niego ciemniejszą farbę i szmatką rozcieraj ją tak, jak podpowie Ci fantazja. Możesz też ochlapywać i opryskiwać ścianę farbą, tworzyć zacieki i nierówności. Szpachelką możesz też odłupywać małe fragmenty wyschłej farby, zwiększając w ten sposób efekt niedoskonałości.
Malowanie ścian techniką wabi-sabi jest wymagające, a efekt końcowy na pewno nie przypadnie do gustu wszystkim. Aby uniknąć przesady, zaaranżuj w ten sposób tylko jedną ścianę w pomieszczeniu – pozostałe pomaluj na jednolity, łagodny kolor.
Jak urządzić mieszkanie w stylu wabi-sabi krok po kroku?
Wartości i ideały leżące u podstaw wabi-sabi są uniwersalne i można z nich czerpać, urządzając dom w dowolnym stylu. Oczywiście najłatwiej skorzystać z nich, tworząc aranżacje będące europejską interpretacją wschodnich stylów, jak np. japandi.
Krok 1. Opracuj paletę kolorystyczną. Wybierz 3-4 kolory, które będą przeplatać się w całej aranżacji. Barwy mieszaj w odpowiednich proporcjach i korzystaj z różnych odcieni – jeden lub dwa kolory mogą posłużyć za bazę, a kolejny za dopełnienie.
Krok 2. Udekoruj ściany. Pomaluj je na łagodne kolory. Jedną z nich możesz zaaranżować w sposób opisany w naszym poradniku.
Krok 3. Wybierz meble. Zrób listę najpotrzebniejszych sprzętów. Wybierz tylko te meble, które naprawdę Ci się przydadzą – wnętrza wabi-sabi nie powinny być bowiem zagracone. Wyposażenie powinno być wykonane z drewna i naturalnych tkanin. Aranżację możesz urozmaicić sprzętami vintage. Ustawiając meble, zrezygnuj z symetrii i staraj się stworzyć efekt przypadkowości.
Krok 4. Wybierz dekoracje. Powinno być ich niewiele, za to wszystkie starannie przemyślane i wyselekcjonowane. Warto postawić na dobrej jakości japońską ceramikę w formie donic, mis czy wazonów. Wykonany z naturalnych tkanin dywan sprawi, że wnętrze będzie bardziej przytulne. W pokoju możesz też ustawić zieloną roślinę, która pomoże zachować kontakt z naturą.
Estetyka wabi-sabi niewątpliwe skłania do refleksji, przypomina o przemijaniu, ale uczy też, jak cieszyć się życiem i dostrzegać urok drobnych rzeczy. We współczesnym świecie, w którym liczy się ciągłe, często niezwykle męczące dążenie do perfekcji, styl wabi-sabi zdaje się być zatem przyjemnym powiewem świeżości, dzięki któremu można wziąć głęboki, ożywczy oddech.