Sklepy budowlane, składy budowlane, hurtownie materiałów budowlanych – ceny materiałów budowlanych w 2021 roku

Materiał sponsorowany zrealizowany we współpracy z marką OBI.

Niestabilna, bardzo nieprzewidywalna sytuacja, z jaką mamy obecnie do czynienia na rynku budowlanym, nie tylko przekłada się na duże wahania cen materiałów budowlanych i ogólną niepewność co do przyszłości branży. To również jedna z najważniejszych przyczyn, dla których poziom ryzyka w tym sektorze osiągnął najwyższy od lat poziom, a sklepy budowlane i składy materiałów budowlanych notują ogromne wahania obrotów. Obecne ceny materiałów budowlanych są znacznie wyższe niż zaledwie rok temu i wiele wskazuje na to, że dynamika zmian w najbliższej przyszłości będzie pozostawać pod silnym wpływem tendencji wzrostowej.

Utrzymanie się trendu wzrostowego w jego obecnej postaci oznacza dla branży mieszkaniowej dalsze podwyżki cen nieruchomości na rynku pierwotnym, a dla inwestorów indywidualnych konieczność przeznaczenia znacznie większych środków na materiały budowlane potrzebne do ukończenia rozpoczętej budowy. Już teraz liczne sklepy budowlane i niemal każda krajowa hurtownia budowlana borykają się z brakami w asortymencie, dlatego zwłaszcza inwestorzy prywatni powinni jak najszybciej zaopatrzyć się w potrzebne im materiały budowlane, ceny będą bowiem nadal rosnąć.

Od czego zależą ceny materiałów budowlanych?

Najważniejszy czynnik, od którego w największym stopniu jest uzależniona cena materiałów budowlanych, to utrzymująca się hossa na globalnym rynku surowców, wynikająca z właściwie nieograniczonego popytu na materiały budowlane. Ceny, co naturalne w takiej sytuacji, są windowane także przez sukcesywnie słabnącą podaż, która z kolei jest przynajmniej w części warunkowana globalnym kryzysem gospodarczym wywołanym przez pandemię koronawirusa COVID-19.

Nie można także zapominać o tym, że ceny materiałów budowlanych zależą również w sporej mierze od kosztów energii, logistyki oraz pracy – a te w ostatnim czasie również odnotowują znaczące wzrosty, zwłaszcza jeśli chodzi o ceny energii, gdzie zwyżki są wręcz bezprecedensowe. Dla logistyki ważną składową sumarycznych kosztów jest cena paliwa, która nieustannie rośnie, podobnie jak koszty pracownicze w niemal każdej branży (m.in. w wyniku zwiększenia minimalnej płacy w Polsce).

Zmiany cen materiałów budowlanych w 2021 roku

Wymienione powyżej czynniki mają największy wpływ na to, ile finalnie kosztują materiały budowlane. Ceny poszczególnych materiałów rosną wprawdzie z inną dynamiką, ale wzrosty objęły w zasadzie wszystkie kategorie i grupy towarowe. To sytuacja, która do tej pory nie miała na polskim rynku budowlanym miejsca.

Nie ma wątpliwości, że na takie kształtowanie się cen materiałów budowlanych miały wpływ globalna sytuacja gospodarcza i zastój spowodowany pandemią, ponieważ w efekcie znacząco obniżył się poziom produkcji materiałów budowlanych w skali międzynarodowej. Łańcuchy dostaw uległy zauważalnemu wydłużeniu, a w części przypadków – przerwaniu, co z kolei spowodowało przestoje w realizacji już trwających inwestycji.

Co ważne, pandemia koronawirusa przełożyła się również na zwiększenie inflacji, a to doprowadziło do wyższych wycen praktycznie wszystkich istotnych dla branży budowlanej surowców – w niektórych przypadkach ceny uległy zwiększeniu nawet o kilkaset procent. Dobrym przykładem jest np. stal: ceny konstrukcji stalowych przeznaczonych na rynek budowlany w samym tylko 2021 roku wzrosły o 250–350 proc. proc. w stosunku do ceny bazowej z roku 2020.

Niemniej „powikłania pandemiczne” to nie jedyny istotny czynnik wpływający na wzrost cen materiałów budowlanych. Duże znaczenie mają również kwestie ekologiczne – o ile na terytorium Unii Europejskiej producenci stali są do pewnego stopnia ograniczeni wymogami emisyjnymi CO2, o tyle Chiny, czyli największy producent stali na świecie, zwiększa jej produkcję bez zwracania uwagi na konsekwencje dla środowiska i dyktuje ceny. Warto także zauważyć, że Chiny sukcesywnie podnoszą koszty transportu towarów i surowców do krajów europejskich i zachodnich, co także przekłada się na podwyżki cen materiałów budowlanych importowanych z tego kraju (jak choćby stal).

W przypadku cen drewna – kolejnego podstawowego surowca w branży budowlanej – w Polsce drastyczne wzrosty są w największym stopniu wynikiem radykalnych zmian w zasadach sprzedaży drewna przez Lasy Państwowe. Od początku 2022 roku pula drewna dla stałych odbiorców ulegnie redukcji do 70 proc. historii zakupów, co oznacza, że zauważalnie wzrośnie ilość drewna eksportowanego z Polski za granicę, ale aż o 30 proc. zmniejszy się ilość surowca dostępnego dla polskiego przemysłu drzewnego.

Dodatkowym czynnikiem, który należy także brać pod uwagę, są marże stosowane przez każdy skład materiałów budowlanych. Ceny są bezpośrednio zależne od tych stawek, a w związku z trwającym kryzysem i przedłużającą się pandemią koronawirusa coraz trudniej znaleźć skład budowlany, który decyduje się na utrzymanie relatywnie niskich cen.

Ceny najważniejszych materiałów budowlanych w 2021 roku – dynamika zmian

Na polskim rynku od wielu lat nie nastąpił żaden znaczący spadek cen materiałów budowlanych, jednak jeszcze na początku 2021 roku nic nie zapowiadało gwałtownych, skokowych podwyżek cen, z którymi mieliśmy do czynienia w II, III i IV kwartale bieżącego roku. Jeśli porównać wzrost ceny materiałów budowlanych, 2020 i 2021 rok różnią się diametralnie pod względem dynamiki podwyżek. O ile w 2020 roku ceny materiałów budowlanych wzrastały stopniowo, z miesiąca na miesiąc, o tyle w 2021 roku widać wyraźnie bardzo gwałtowne skoki cen.

Średnia dynamika wzrostu wynosiła we wrześniu 2020 roku 1 procent, natomiast w lipcu 2021 roku sięgnęła aż 8,3 procent, jednak nie był to koniec zmian. Zaledwie dwa miesiące później, we wrześniu 2021 roku, średnia dynamika wzrostu uległa kolejnej drastycznej zmianie – tym razem osiągając pułap niemal 21 procent.

Wzrost cen dotyczy wszystkich grup towarowych, ale największe podwyżki cen RDR (rok do roku, poniższe dane dotyczą stanu z września 2021) miały miejsce w następujących przypadkach:

• płyty OSB – wzrost ceny o 124,7 proc.

• sucha zabudowa – wzrost ceny o 60,1 proc.

• izolacje termiczne – wzrost ceny o 53,1 proc.

• otoczenie domu – wzrost ceny o 18,1 proc.

• dachy, rynny – wzrost ceny o 16,1 proc.

• instalacje, ogrzewanie – wzrost ceny o 15,4 proc.

• narzędzia – wzrost ceny o 14,4 proc.

• izolacje wodochronne – wzrost ceny o 11,9 proc.

Jeśli chodzi o konkretne materiały budowlane, ceny wzrastały w różny sposób. Poniżej podajemy kilka przykładów tego, w jaki sposób zmieniały się ceny wybranych materiałów w ciągu 2021 roku.

Styropian pod koniec 2020 roku (w listopadzie) kosztował 100 zł za 1 m3, natomiast pod koniec lipca 2021 jego cena wzrosła o 120 proc. i wynosiła już 220 zł za 1 m3. Wełna mineralna drożała w nieco mniejszym tempie: w ciągu niecałego roku nastąpił skok ceny o 90 proc., w efekcie czego za 1 m2 wełny o grubości 15 cm trzeba było w lipcu 2021 zapłacić aż 58,50 zł. W przypadku drewna ceny w ciągu 2021 roku uległy zwiększeniu o ponad 80 proc., miedź podrożała o ponad 100 proc., farby i lakiery o ponad 30 proc., polimery o ponad 60 proc.

Prognoza cen materiałów budowlanych na 2021 i 2022 rok

Niestety, pomimo pewnej stabilizacji cen na rynku budowlanym (zarówno krajowym, jak i globalnym) raczej nie należy spodziewać się, że w najbliższym czasie nastąpią większe ich spadki. Optymizmem nie napawa również wyrażana wprost przez wielu ekspertów prognoza cen materiałów budowlanych: 2020 rok był według nich ostatnim rokiem, w którym mieliśmy do czynienia ze stałym, ale raczej powolnym wzrostem cen materiałów budowlanych. Jak pokazał 2021 rok, rynek budowlany dość gwałtownie i radykalnie reaguje na zmiany w globalnej koniunkturze oraz na efekty pandemii koronawirusa.

Warto podkreślić, że obecna sytuacja cenowa w przypadku wielu materiałów budowlanych nie jest żadną nowością – np. ceny betonu w II kwartale 2019 roku były niższe, niż ma to miejsce obecnie, podobnie jak ceny paliwa czy asfaltu. Tym, co ekspertów niepokoi najbardziej, jest dramatyczny i bezprecedensowy wzrost cen stali, która jest materiałem niezbędnym w praktycznie każdej gałęzi branży budowlanej.

Wiele wskazuje na to, że ceny materiałów budowlanych w 2022 roku będą nadal rosnąć, choć nikt nie jest w stanie przewidzieć, w jakim tempie będzie się to odbywać. Ponieważ jednak z całą pewnością wiadomo, że rosnąć będą ceny energii, ceny paliwa oraz koszty pracy, w praktyce przełoży się to na podwyżki cen w każdym sektorze gospodarki – w tym w branży budowlanej.

Inflacja w Polsce, według wstępnych szacunków, ma osiągnąć swój szczyt około lutego 2022 roku i choć eksperci twierdzą, że wzrost cen na początku nowego roku będzie wolniejszy, trudno pokładać całkowitą wiarę w te przewidywania. Na wysokie ceny materiałów budowlanych będzie się przekładać także niska podaż oraz stale zwiększający się popyt, co dla inwestorów oznacza w praktyce jedno: najlepiej zaopatrzyć się w potrzebne materiały jak najszybciej, zanim ceny poszybują jeszcze bardziej w górę i zanim na dostawę trzeba będzie czekać nie 2–3 miesiące, a pół roku lub dłużej.

Trzeba również pamiętać, że ceny niektórych materiałów budowlanych o kluczowym znaczeniu są kształtowane też przez globalny niedobór polistyrenu. Ma to miejsce przede wszystkim w odniesieniu do styropianu – już w lipcu 2021 roku braki w dostawach styrenu grafitowego, niezbędnego do produkcji styropianu, spowodowały wzrost ceny tego materiału o 25 proc., a rynek od tamtej pory nie uległ znaczącej stabilizacji.

Wszystkie te czynniki sprawiają, że inwestorzy decydujący się na budowę własnego domu będą musieli w 2022 roku wyłożyć znacznie więcej pieniędzy na zakup potrzebnych surowców i materiałów budowlanych. Już teraz koszty budowy są wyższe o około 30 proc. niż w 2020 roku, a według ostrożnych szacunków ten odsetek będzie jeszcze większy w roku przyszłym. To stawia pod ogromnym znakiem zapytania rentowność przedsięwzięć budowlanych nie tylko w odniesieniu do prywatnych domów czy osiedli budowanych przez deweloperów, ale także w przypadku inwestycji o charakterze publicznym, takich jak: drogi, infrastruktura kolejowa czy energetyczna.

Materiał sponsorowany zrealizowany we współpracy z marką OBI.