Mięta – uprawa w doniczce w domu

Według greckiej mitologii mięta wzięła swój początek od nimfy imieniem Minthe, którą bogini Persefona zmieniła w roślinę za romans z jej mężem, Hadesem. Niegdyś wierzono, że mięta ma moc odpędzania zła i wykorzystywano jako amulet.

Dziś jest ona orzeźwiającym dodatkiem do napojów, sałatek i deserów oraz naturalnym środkiem leczniczym, pomagającym w kłopotach z trawieniem. Z mięty pieprzowej pozyskuje się mentol, intensywny olejek wykorzystywany w przemyśle farmaceutycznym, perfumeryjnym, kosmetycznym i spożywczym. Jednak mięta doskonale sprawdza się również jako roślina ozdobna. Możemy hodować ją w ogródku, ale również w doniczkach na kuchennym parapecie czy balkonie – warto docenić nie tylko jej walory smakowe, ale i dekoracyjne. Dziś podpowiadamy, jak uprawiać miętę w domu.

Mięta doniczkowa – rodzaje

Może się wydawać się, że mięta jest mało zróżnicowana jeśli chodzi o gatunki – w końcu każda mięta w doniczce z supermarketu wygląda podobnie. Jednak w rzeczywistości można znaleźć wiele rodzajów tej rośliny, różniących się nie tylko wyglądem, ale również aromatem. Przyjrzyjmy się najciekawszym z nich.

• Mięta zielona (kłosowata, Mentha spicata) – jej ojczyzną są kraje śródziemnomorskie, bałkańskie i tereny Egiptu. Pędy rośliny osiągają od 40 do 120 cm długości, liście są zaś lancetowate i lekko włoskowate. Zawiera mniejsze ilości mentolu niż np. mięta pieprzowa, więc jej smak jest łagodniejszy i lekko słodkawy.

• Mięta pieprzowa (Mentha x piperita) – jest spontaniczną krzyżówką mięty zielonej i mięty nadwodnej. Prawdopodobnie pochodzi z terenów Anglii. Osiąga maksymalnie 90 centymetrów wysokości i cechuje się liśćmi owalnymi lub lancetowatymi, lekko omszonymi od spodu. Posiada intensywny, pikantny aromat.

• Mięta cytrynowa (Mentha x gentilis var. Citrata) – pochodzi ze Szkocji i jest krzyżówką mięty polnej i zielonej. Jej maksymalna wysokość to jedynie 30 cm. Ma drobne, owalne, jasnozielony listki. Należy do tzw. mięt owocowych. Posiada niewielkie ilości mentolu, dzięki czemu jej smak i aromat jest bardzo łagodny, o wyczuwalnej cytrusowej nucie.

• Mięta lawendowa (Mentha x gentilis 'Lavanduliodora') – kolejna mięta owocowa, pochodząca z terenów Europy Zachodniej oraz Środkowej. Wyróżnia się okrągłymi ciemnozielonymi liśćmi, latem przebarwiającymi się na czerwono lub fioletowo. Wydziela zaskakujący lawendowy aromat.

• Mięta wonna (Mentha suaveolens ‘Variegata’) – rozprzestrzeniła się z terenów śródziemnomorskich. Posiada karbowane, zaokrąglone, dekoracyjne biało-zielone liście i przyjemną, lekko jabłkową woń.

• Mięta nadwodna (Mentha aquatica) – jest jednym z pierwotnie występujących gatunków mięty. Osiąga 90 cm wysokości i posiada bardzo duże, okrągłe i intensywnie zielone liście. Często jest wykorzystywana do obsadzania oczek wodnych, ale można również hodować ją w doniczce, pod warunkiem zapewnienia intensywnie wilgotnej gleby. Cechuje się wyjątkowo silnym, pieprzowym zapachem.

• Mięta korsykańska (Mentha requienii) – występuje głównie na Sardynii i Korsyce. Jest wyjątkowym gatunkiem, który od innych mięt różni się płożącym pokrojem. Posiada drobne, jasnozielone listki, a posadzona w gruncie lub donicy tworzy bardzo dekoracyjne, pachnące dywaniki. Niestety, nie jest mrozoodporna.

Jak dbać o miętę doniczkową?

Mięta nie należy do roślin szczególnie wymagających, a hodowana w doniczce powinna sprawiać szczególnie mało problemów. Przede wszystkim należy zapewnić jej odpowiednie stanowisko – najlepiej czuje się na wystawach lekko cienistych lub umiarkowanie słonecznych. Nie należy eksponować jej na bezpośrednie słońce, bo jej liście mogą ulec poparzeniu i uschnąć. Lubi ciepło, ale większość jej gatunków jest mrozoodporna, więc niższe temperatury i przeciągi nie są im straszne.

Jak często podlewać miętę w doniczce? Dość często, ale z wyczuciem, roślina przepada bowiem za stale wilgotną glebą. Jeśli chodzi o rodzaj podłoża, mięta najlepiej rośnie w ziemi żyznej, lekkiej, przepuszczalnej, o odczynie obojętnym lub lekko zasadowym (pH 6,0-7,0). Na dnie doniczki, w której będzie rosła, warto usypać warstwę drenażową, zapobiegającą tworzeniu się zastojów wody. Sama donica powinna posiadać w otwory w dnie i być dość duża, bo mięta rozrasta się szybko i bujnie. Od czasu do czasu w okresie wegetacji można miętę zasilić niewielką dawką naturalnego nawozu, np. biohumusu.

Jak rozmnożyć miętę w doniczce?

Zioła, w tym również mięta, są roślinami bardzo wdzięcznymi jeśli chodzi o tworzenie sadzonek. Bardzo dobrą i prostą metodą jest ukorzenianie ich w wodzie. Najlepsze pory roku na przeprowadzenie tego zabiegu to wiosna i lato. Wszystko, czego potrzebujemy to roślina macierzysta, słoik z wodą, odrobina węgla drzewnego i trochę witaminy B1.

Jak przycinać miętę doniczkową?

Przycinanie mięty to nic trudnego, ale warto dowiedzieć się jak i kiedy wykonywać ten zabieg. Oprócz zwykłego uszczykiwania listków, od czasu do czasu trzeba także skorygować sylwetkę naszej roślinki, która z natury krzewi się bardzo silnie. Cięcie trzeba też wykonać w okresie kwitnienia mięty, a więc od czerwca do sierpnia – kwiaty ucinamy niż zdołają rozkwitnąć, co pomoże roślinie zaoszczędzić siły i utrzyma jej zwarty pokrój.

Jak zrywać miętę w doniczce?

Listki mięty możemy pozyskiwać przez cały rok, regularnie uszczykując je ze szczytów pędów. Bez problemów możemy również ścinać całe jej gałązki, bo roślina szybko je odtworzy. Jeśli jednak zależy nam na zbiorze większej ilości liści, zaleca się, żeby tak radykalnego zbioru dokonać przed okresem kwitnienia mięty, mniej więcej na początku czerwca. W tym czasie przycinamy roślinę na poziomie pierwszej lub drugiej warstwy liści –pozwala to też na wyeliminowanie listków pożółkłych i starych, dzięki czemu możliwość rozwoju uzyskują młodsze elementy.

W pierwszym roku od posadzenia mięty, zbiorów dokonujemy tylko raz, właśnie w czerwcu. Starsze sadzonki możemy ścinać dwukrotnie – kolejnego zbioru liści dokonujemy w sierpniu, przycinając roślinę tuż nad powierzchnią ziemi.

Jak pielęgnować miętę doniczkową – choroby

Mięta należy do roślin dość odpornych na choroby i szkodniki, jednak bardziej podatne są na nie młode rośliny. Trzeba zaznaczyć, że walka z infekcjami lub owadami jest trudna, jeśli miętę hodujemy w celach jadalnych – chemiczne opryski mogą niekorzystnie odbić się na przydatności rośliny do spożycia. Jeśli miętę wykorzystujemy jako przyprawę, najlepiej wyciąć jej pędy przy samej ziemi i obserwować w jakim stanie odrastają. Jeśli choroba powróci, trzeba po prostu wyrzucić sadzonkę. Sprawa jest łatwiejsza, jeśli mięta służy nam tylko jako roślina ozdobna – wówczas do walki o jej zdrowie możemy wykorzystać odpowiednie fungicydy i środki owadobójcze.

Mięta najczęściej pada ofiarą tzw. rdzy mięty – choroby grzybowej przenoszonej przez wiatr lub zainfekowane kłącza. W jej wyniku górna powierzchnia liści pokrywa się żółtymi plamami, zaś na jej spodniej stronie pojawiają się chropowate wytwory grzybni. Porażone liście schną i opadają, a cała roślina przestaje nadawać się do spożycia. Jeśli na liściach mięty pojawia się białawy nalot, najprawdopodobniej została zaatakowana przez grzyba mączniaka prawdziwego – przyczyną może być nadmierne podlewanie rośliny. Jeśli chodzi o insekty, czasem zdarza się, że miętę atakują pchełki, stonka miętowa czy tarczyki zielone.

Mięta doskonale sprawdzi się nie tylko jako dodatek do potraw, ale również jako roślina dekoracyjna – zarówno solo, jak i w kompozycji z innymi ziołami. Sadząc miętę w doniczce z innymi roślinami, pamiętajmy, żeby wybierać te z natury silne i dobrze krzewiące się – w przeciwnym wypadku mięta stłumi je. Z tego powodu niewskazana jest na przykład uprawa mięty domowej z rumiankiem. Dobrze za to sprawdzi się zasadzenie mięty we wspólnym pojemniku z bazylią, estragonem czy lubczykiem.