Choroby storczyków – jak rozpoznać?

Brak kwitnienia u storczyka nie zawsze oznacza długi okres wegetacji. Podupadający na zdrowiu storczyk powinien zwrócić naszą uwagę, zwłaszcza jeśli jego liście tracą jędrność i zielony kolor, a korzenie zaczynają gnić lub wysychać. Choroby u storczyków najczęściej są wywołane przez szkodniki – wełnowce, przędziorki, tarczniki czy wciornastki, ale mogą być także spowodowane błędami w pielęgnacji.

Zaatakowany przez owady lub niepoprawnie pielęgnowany storczyk bardzo szybko zmizernieje i jeśli nie podejmiemy prób reanimacji, może się okazać, że roślina będzie nie do odratowania. Jeśli wątły i niezdrowy wygląd orchidei wynika z błędów w pielęgnacji, najprawdopodobniej storczyk odżyje po paru tygodniach, jeśli zaczniemy się stosować do podstawowych zasad uprawy tych roślin.

Znacznie poważniejsze, a w niektórych przypadkach nieodwracalne szkody wywołują groźne dla storczyków owady. Szkodniki najczęściej przynosimy do domu czy mieszkania wraz z nową rośliną kupioną w markecie lub kwiaciarni, dlatego podczas zakupu należy starannie obejrzeć nie tylko kwiaty i liście, ale również wnętrze doniczki. Zajęty przez robaki storczyk postawiony na parapecie wraz z innymi kwiatami w bardzo krótkim czasie zarazi resztę. Im wcześniej je wykryjemy, tym łatwiej będzie zatrzymać plagę szkodników.

Jak zatem rozpoznać, że nasz storczyk choruje? Jakie są najczęstsze objawy chorującej rośliny? Jak poradzić sobie ze szkodnikami? Jak uratować storczyka?

Szkodniki storczyków – jak rozpoznać prawidłowo symptomy choroby?

Wełnowce na storczykach

Bardzo często na liściach storczyka możemy zaobserwować biały nalot, który łatwo jest pomylić ze zwykłym kurzem czy zanieczyszczeniami. Liście, pomimo regularnego czyszczenia i przecierania, wciąż zdobi biało-srebrzysty, matowy kożuch. Warto wtedy dokładniej przyjrzeć się całemu storczykowi – grubsze warstwy wełny lubią gromadzić się tuż u nasady liści, na ich brzegach, a także na spodzie. Biały nalot na liściach świadczy o obecności popularnego szkodnika storczyka – wełnowca.

Ziemiórki

Łatwe do zbagatelizowania są ziemiórki, które – jeśli się rozmnożą – są bardzo trudne do wytępienia. Z wyglądu przypominają zwykłe muszki owocówki leniwie latające przy parapetach, dlatego zazwyczaj pojedyncze owady są przez nas ignorowane. Jednak te niewielkie, czarne muchy w doniczkach mogą siać spustoszenie, zwłaszcza jeśli zaatakują system korzeniowy storczyków, dlatego należy szybko zareagować. Jeśli tylko zauważymy latające muszki przy storczyku, nie czekajmy, aż zejdą niżej, do korzeni. Larwy ziemiórek w krótkim czasie potrafią zniszczyć korzenie storczyka.

Wciornastki

Srebrzysty nalot na całej powierzchni liścia oraz czarne plamy świadczą o obecności wciornastka. Szkodnik jest dość trudny do wychwycenia, ponieważ owady są małe i czarne – możemy je dostrzec, przykładając lupę do storczyka. Wciornastek atakuje przede wszystkim liście storczyka, które z czasem będą tracić jędrność i zwiotczeją od ugryzień żerującego szkodnika.

Tarczniki

Kolejnym często atakującym storczyki szkodnikiem jest tarcznik. Głównie atakuje liście storczyka, ale może pojawić się również na pędach. Tarczniki to niewielkie owady z płaskim pancerzykiem o bursztynowym kolorze. Charakter żerowania tarczników jest stateczny – owady przysysają się do rośliny w jednym miejscu i wyciągają z niej soki. W liściach, jak i kwiatach możemy zaobserwować wypukłe pęcherzyki, wydzielające lepką substancję. Roślina zacznie tracić kwiaty, a jej liście staną się oklapnięte i wiotkie.

Robaki na storczykach – zwalczanie

Jeśli szkodniki agresywnie atakują naszą roślinę, należy szybko działać, aby zatrzymać insekty przed rozprzestrzenianiem się na inne kwiaty. Chorujący storczyk powinien bezwzględnie zostać odseparowany od reszty roślin.

Zwalczanie szkodników należy rozpocząć od całkowitej wymiany podłoża. Najczęściej insekty gromadzą się we wnętrzu doniczki, w której panująca wilgoć sprzyja rozwojowi i rozmnażaniu się szkodników. Stare podłoże należy wyrzucić. Następnie oglądamy storczyka, badamy stan korzeni – suche lub przegniłe należy odciąć, a zostawić jedynie te grube i twarde (mogą być zielone lub szare). Kolejny etap to przemycie storczyka pod silnym strumieniem wody. Dzięki mocniejszemu prysznicowi pozbędziemy się niewidocznych dla nas małych robaków czy złożonych jaj. Uwaga! Uważajmy, by strumień nie był zbyt silny, aby nie poranił jeszcze bardziej rośliny.

Całą roślinę następnie należy dokładnie wymyć w wodzie z dodatkiem płynu do mycia naczyń lub mydła (kilka kropel na litr wody). Zostawiamy storczyka do wyschnięcia, następnie oglądamy dokładnie całą roślinę – liście, ich spód oraz trzon storczyka, ale również cały system korzeniowy. Aplikujemy preparat na szkodniki zgodnie z instrukcją producenta, w szczególności skupiając się na zakamarkach rośliny, w których mogą jeszcze chować się szkodniki. Tak zdezynfekowany storczyk powinien suszyć się przez około dobę. Po tym czasie można włożyć go do doniczki ze świeżym podłożem. Co parę dni należy odkażać roślinę, zraszając ją wodą z dodatkiem płynu do mycia naczyń lub aplikując środek zwalczający szkodniki. Dodatkowo liście przecieramy zwilżonym wacikiem kosmetycznym z dodatkiem spirytusu salicylowego. W przypadku wciornastek i ziemiórek warto zaopatrzyć się także w żółte plastry, które umieszczamy przy liściach, tuż przy korzeniach storczyka. Żółty kolor zwabi latające owady, które przykleją się do plastrów.

Roślinę należy utrzymać w odosobnieniu do momentu, aż wyzdrowieje. Obserwujemy, czy szkodniki wciąż się na niej rozwijają. Jeśli tak, czynność należy powtórzyć, zwiększając także dawkę preparatu owadobójczego.

Jeśli całkowicie wykluczyliśmy obecność szkodników w storczykach, może okazać się, że powód niezdrowego wyglądu rośliny leży gdzie indziej. Niektóre z nich wymagają naszej interwencji, inne zaś – są naturalnym procesem zachodzącym w roślinie.

Pomarszczone liście storczyka, gnijące lub wysuszone korzenie – błędy w pielęgnacji

Chorujący storczyk nie zawsze zmaga się z poważnym schorzeniem wywołanym przez szkodniki. Zmizerniały wygląd orchidei nierzadko wynika z naszej niewiedzy w kwestii pielęgnacji tej rośliny. Pomarszczone liście i przegniłe korzenie są sygnałem, że storczyk jest zbyt obficie i często podlewany. Nadmiar nawozu i odżywek też nie jest zdrowy dla rośliny – jej liście szybko oklapną i zmienią barwę na ciemną zieleń. Pleśń i glony przy korzeniach oznaczają zarówno przelanie storczyka, jak i niedostateczną wentylację wnętrza doniczki. Zbyt wysoka temperatura w pomieszczeniu połączona z małą wilgotnością niekorzystnie wpłynie na rozwój storczyka, którego korzenie zaczną usychać i obumierać. Widzimy więc, że storczyk wymaga sporo troski i uwagi w pielęgnacji – należy więc zapewnić roślinie optymalne warunki, w których bez przeszkód będzie się rozwijać, wypuszczając duże i piękne kwiaty.

Więcej o storczykach:

• Jak podlewać storczyki?
• Pielęgnacja storczyków krok po kroku
• Pielęgnacja przekwitniętego storczyka
• Przesadzanie storczyka krok po kroku